Mạng xã hội Văn học trẻ

[Thích Văn Học]

Cảm ơn @Phan Vũ Phương Vy đã chia sẻ nhiều tài liệu hay nhé. Bài đăng cũng rất dễ đọc

 

[Thích Văn Học]

Nhà thơ Thanh Hải viết mùa xuân với tình yêu quê hương tha thiết thì nhà thơ Nguyễn Bính tỏ bày trong chuyện tình yêu đôi lứa, xóm làng.

Em là con gái trong khung cửi
Dệt lụa quanh năm với mẹ già
Lòng trẻ còn như cây lụa trắng
Mẹ già chưa bán chợ làng xa.

Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy
Hội chèo làng Ðặng đi ngang ngõ
Mẹ bảo: “Thôn Ðoài hát tối nay”.

Lòng thấy giăng tơ một mối tình
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh
Hình như hai má em bừng đỏ
Có lẽ là em nghĩ đến anh.

Bốn bên hàng xóm đã lên đèn
Em ngửa bàn tay trước mái hiên
Mưa thấm bàn tay từng chấm lạnh
Thế nào anh ấy chả sang xem!

Em xin phép mẹ, vội vàng đi
Mẹ bảo xem về kể mẹ nghe
Mưa bụi nên em không ướt áo
Thôn Ðoài cách có một thôi đê.

Thôn Ðoài vào đám hát thâu đêm
Em mải tìm anh chả thiết xem
Chắc hẳn đêm nay giường cửi lạnh
Thoi ngà nằm nhớ ngón tay em.

Chờ mãi anh sang anh chả sang
Thế mà hôm nọ hát bên làng
Năm tao bảy tuyết anh hò hẹn
Ðể cả mùa xuân cũng nhỡ nhàng!

Mình em lầm lụi trên đường về
Có ngắn gì đâu một dải đê!
Áo mỏng che đầu mưa nặng hạt
Lạnh lùng thêm tủi với canh khuya.

Em giận hờn anh cho đến sáng
Hôm sau mẹ hỏi hát trò gì
“- Thưa u họ hát…” rồi em thấy
Nước mắt tràn ra, em ngoảnh đi.

Bữa ấy mưa xuân đã ngại bay
Hoa xoan đã nát dưới chân giày
Hội chèo làng Ðặng về ngang ngõ
Mẹ bảo: “Mùa xuân đã cạn ngày”.

Anh ạ! Mùa xuân đã cạn ngày
Bao giờ em mới gặp anh đây?
Bao giờ chèo Ðặng đi ngang ngõ
Ðể mẹ em rằng hát tối nay?
(Mưa Xuân - Nguyễn Bính)

 

[Thích Văn Học]

Cùng viết về Huế, về tình yêu quê hương đất nước thì Tố Hữu cũng có bài thơ rất hay, tuy nhiên khác biệt chủ đề mùa xuân (cần làm nổi bật).

Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không...

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

Huế, tháng 7-1939

Bài thơ Khi con tu hú được sáng tác trong nhà lao Thừa Phủ, khi tác giả mới bị bắt giam ở đây.

Tu hú là loài chim lông màu đen (con mái lông đen có đốm trắng), lớn hơn chim sáo, thường kêu và đầu mùa hè.

 

[Thích Văn Học]

Văn học so sánh là từ 1 tác phẩm đã có hiểu biết, đã thừa nhận với nhau để làm nổi bật nên tác phẩm cần so sánh.

Ở đây, tác phẩm em cần làm nổi bật, cần làm sâu sắc là tác phẩm "Mùa xuân nhỏ nhỏ" của nhà thơ Thanh Hải. Nội dung của bài thơ này là về mùa xuân, về tình yêu quê hương đất nước của tác giả nói riêng, và mỗi chúng ta nói chung. Vậy nhưng, trong nội dung này em cần làm nổi bật khía cạnh nào hay toàn bộ nội dung?

Chính từ khía cạnh em muốn làm nổi bật mà chọn lựa tác phẩm để so sánh. Chẳng hạn, về tình yêu quê hương đất nước thì nhà thơ Thanh Hải chọn về mùa xuân ở Huế - miền Trung còn mình sẽ chọn bài "Từ ấy" của nhà thơ Tố Hữu. Hai bài thơ về 2 mùa khác nhauts n đều nói về tình yêu quê hương đất nước. Nhà thơ Thanh Hải là về mùa xuân đẹp đẽ, nhẹ nhàng, còn nhà thơ Tố Hữu thể hiện tình yêu cồn cào, khắc khoải, rực cháy của tháng 3 khi giao mùa xuân hạ:
"Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lý chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim..."

Tuy nhiên, với năng lực hành văn của các em thì nên chọn những tác phẩm tương tự nhau. Ví dụ với những đoạn tả mùa xuân trong Truyện Kiều của thi hào Nguyễn Du, ... Để dễ viết thì chọn các tác phẩm quen thuộc đã học, còn muốn thử thách hơn thì chọn các tác phẩm ngoài chương trình học, của các nhà thơ lớn như Tố Hữu, Xuân Diệu, ..

Chúc em làm bài sắc sảo nhé.

 

[Thích Văn Học]

Nguyên (元) nghĩa là mới, đầu tiên. "Đầu năm vua mới lên ngôi gọi là nguyên niên 元年- năm đầu (thứ nhất). Phàm đầu số gì cũng gọi là nguyên. Như tháng giêng gọi là nguyên nguyệt 元月, ngày mồng một gọi là nguyên nhật 元日." - từ điển Thiều Chửu. Đây cũng là chữ "nguyên" trong "nguyên tố", "kỷ nguyên"...

Đán (旦) - bộ Nhật, nghĩa là sớm. "Lúc trời mới sáng gọi là đán.", từ đó có thêm nghĩa chỉ một ngày.

Như vậy "Nguyên đán" là tết ăn mừng ngày đầu tiên của năm mới, để phân biệt với các tết khác như Đoan Ngọ, Hàn Thực, Trung Thu...

 

[Thích Văn Học]

"Trong làng thơ mới, Vũ Đình Liên là một người cũ. Từ khi phong trào thơ mới ra đời, ta thấy có thơ Vũ Đình Liên trên các báo. Người cũng ca tình yêu như hầu hết mọi nhà thơ hồi bấy giờ. Nhưng hai nguồn thi cảm chính của người là lòng thương người và tình hoài cổ. Người thương những kẻ thân tàn ma dại, người nhớ những cảnh cũ người xưa. Có một lần hai nguồn cảm hứng ấy đã gặp nhau và đã để lại cho chúng ta một bài thơ kiệt tác: Ông đồ. Ông đồ năm năm đến mùa hoa đào, lại ngồi viết thuê bên đường phố. "Ông chính là cái di tích tiều tụy đáng thương của một thời tàn".

Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực Tàu, giấy đỏ
Bên phố đông người qua

Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài:
“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa, rồng bay”

Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầu...

Ông đồ vẫn ngồi đấy
Qua đường không ai hay
Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi bay

Năm nay đào lại nở
Không thấy ông đồ xưa
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ?

1936

Có thể nói ngay từ khi ra đời, "Ông đồ" của Vũ Đình Liên đã đại diện cho một nỗi hoài cổ, một thành quách cũ đã sớm qua đời. Ấy vậy mà gần trăm năm sau, ta vẫn cảm nhận được nỗi niềm ấy, thấm đẫm trong từng câu thơ - có lẽ vì cái quá khứ ấy đã xa càng xa hơn nữa, hay vì sự hoài cổ luôn là bản tính không thể xóa nhòa của con người.

Vào mỗi dịp tết đến xuân về, tôi lại nhớ đến "những người muôn năm cũ". Đó không chỉ là ông đồ, còn là người viết thư tay cuối cùng, người sơn bảng hiệu cuối cùng, người làm tò he cuối cùng... Những con người của một thời đại vàng son đã qua. Tôi như thấy được chính tôi trong đó, bởi vì rồi một ngày hồn ta cũng sẽ đi theo năm tháng mà bị lãng quên, chính ta sẽ trở thành lá vàng, bụi bay trong hậu thế. Bởi vậy, tôi tin rằng dẫu có trăm năm sau, bài thơ này vẫn sẽ được nhắc đến, bởi sự đồng cảm sâu xa ấy.

Cũng thật trái khoáy phải không, khi những 'ông đồ' đã sắp trôi vào quên lãng, nhưng bài thơ về nỗi niềm ấy vẫn còn trường tồn.

Nguồn: Góc nhỏ Văn Thơ

 

[Thích Văn Học]

Ngày Tết nói chuyện tranh Đông Hồ Đây là câu mà ngày xưa mình hay được nghe nhất mỗi độ xuân về. Nhưng nay thời cuộc đổi thay, mấy người thấu hiểu văn hóa cổ truyền nữa.

 

[Vanhoctre]

Các cụ Đồ trên phố Hàng Bồ, gần Tết năm 1907, khách thuê viết câu đối có vẻ ít.


Ảnh của sĩ quan Pháp Edgar Imbert. Có những nét văn hóa bị văn hóa phương Tây làm mai một. Cho đến nay chúng ta đang cố gắng phục dựng và duy trì lại. Và để cho tiện, người ta kiến nghị bỏ luôn Tết coi như bỏ hết luôn.

Ông Đồ.

Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực Tàu, giấy đỏ
Bên phố đông người qua

Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài:
“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa, rồng bay”

Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầu...

Ông đồ vẫn ngồi đấy
Qua đường không ai hay
Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi bay

Năm nay đào lại nở
Không thấy ông đồ xưa
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ?

(Vũ Đình Liên)
1936/ Bài thơ đăng trên báo Tinh hoa.

 

[Thích Văn Học]

Khi chọn chức năng Toggle BB code này thì soạn bài đăng trực tiếp cũng vô cùng tiện lợi. Forum có lưu cơ bản tự động 1 thời gian ngắn nên không sợ mất bài.

 

[Thích Văn Học]

Mùa đông đến mới chợt thấy cô đơn, chợt thèm hơi ấm. Và lòng chợt nhớ ai đó quen.

Mùa đông đến nhớ Hà Nội mình cũng thường nhớ nhiều gương mặt thân quen. Giờ mỗi người một nơi, người thảng qua thấy nhau trên facebook, người lặng lẽ hỏi thăm nhau... Nhưng có người, nhớ chẳng thể nào biết giờ ở đâu?

 

[Thích Văn Học]

Hi, bạn đăng bài sai chuyên mục rồi Sau bạn chọn mục tiếng Anh, hoặc đăng hỏi bài tại vnkienthuc.com nhé!

 

[Thích Văn Học]

"Bắt đầu lại" luôn diễn ra mà chúng ta không thực sự để ý, chỉ khi những sự kiện, hay mối quan hệ tác động sâu sắc vào tâm trí. Như mùa đông đến, chúng ta bắt đầu lại với những xúc cảm chỉ mùa đông mới có. Rồi mùa đông qua, mùa xuân đến sẽ bắt đầu lại những bận tâm như lạ như quen..

Nhưng có những xúc cảm mà không bao giờ giờ muốn bắt đầu lại.

 

[Thích Văn Học]

Không phải câu chuyện nào cũng có thể được xướng ngôn. Không phải câu chuyện nào cũng có thể được diễn ngôn. Không phải câu chuyện nào được chứng thính cũng phản ánh được hoàn toàn bản chất thật đang ẩn núp đằng sau vẻ ngoài mộc chân. Nó phải được kể bằng một tâm hồn thấu cảm.

Câu chuyện “Nỗi buồn chiến tranh” của chú Bảo Ninh là một minh chứng như thế. Thật sự, việc cảm nhận được phần gai góc của nhân vật chính, một người còn sót lại và cũng bị bỏ lại sau chiến tranh, là không dễ dàng giả như việc tiêu thụ thức ăn với nhiều hạt sạn hoà lẫn và khi nhai cứ răng rắc đến mức khó chịu. Bên cạnh còn có Phương, một kiểu người sinh ra giữa đương thời nhưng tâm thức bị mắc kẹt lại ở thế hệ cũ của cha cô, của mẹ cô và cô đã bỏ mặc số phận của cuộc đời mình đến tận cùng ranh giới của trắng và đen, của hư và thực, của sống và chết.

Tâm tư đan xen của nhiều lớp người bị cuộc chiến làm cho tha hoá đến mức ngây dại đã khiến họ trở nên ngờ vực, xem thường và nhục nhã với chính bản thân mình. Sống lại trong đó là những kí ức về đạn bom, khói lửa và máy bay cao xạ cứ gầm rú ầm lên và lia dội liên tục khắp mặt trận kháng chiến từ miền đồng bằng lên Tây nguyên và sang tận biên giới các nước bạn. Người may mắn sống sót trên sự hy sinh của những người nằm lại phải trải qua sự đấu tranh, giằn vặt và sâu xé tâm trí trong suốt quãng đời còn lại và liên tục là những cơn mê mộng mị ùa về hằng đêm

st

 

[Thích Văn Học]

Kiến thức chi tiết tác phẩm Trao duyên


1. Thúy Kiều tìm cách thuyết phục, trao duyên cho Thúy Vân

a. Hai câu đầu

- Cậy → nhờ (cậy- thanh trắc→ âm điệu nặng nề gợi sự quằn quại, đau đớn, khó nói; nhờ- thanh bằng): hàm ý hi vọng tha thiết của một lời trăng trối, có ý tựa nương, gửi gắm, vật nài, tin tưởng nơi quan hệ ruột thịt. Nàng dùng từ này vì việc nàng cậy nhờ vừa đột ngột vừa rất quan trọng với cả hai người.
- Chịu → nhận (tự nguyện): nài ép, bắt buộc, không nhận không được.
- Lạy: mang thái độ kính cẩn với người bề trên hoặc với người mình hàm ơn.
- Thưa: mang thái độ kính cẩn, trang trọng

Hoàn cảnh đặc biệt khác thường: Kiều là người phiền lụy, mang ơn chính người em gái ruột của mình

b. Mười câu tiếp

- Tương tư: tình yêu nam nữ; “gánh tương tư”: người xưa xem tình yêu là một gánh nghĩa vụ, gánh nặng, chữ tình đi liền với chữ nghĩa, giữa những người yêu nhau có mối duyên tiền định, sẵn có từ kiếp trước.

- Câu 3: sự dang dở, tình yêu tan vỡ.

+ Mối tơ thừa – mối tình duyên Kim – Kiều: cách nói nhún mình, trân trọng với Vân vì nàng hiểu sự thiệt thòi của em.

+ Mặc em (phó mặc, ủy thác): vừa có ý mong muốn vừa có ý ép buộc Thúy Vân phải nhận lời.


=> Câu 3- 4: Thúy Kiều mong muốn, ép buộc Thúy Vân thay mình nối duyên cùng Kim Trọng.

- Câu 5 - 8: kể lại vắn tắt câu chuyện tình yêu của Kiều- Kim.

- Câu 9 -12: lời thuyết phục Thúy Vân của Kiều

+ Ngày xuân (phương thức chuyển nghĩa ẩn dụ) ý chỉ tuổi trẻ.

=> Lí do thứ nhất: Thúy Vân còn trẻ.

+ Tình máu mủ: tình cảm chị em ruột thịt.

+ Lời nước non: lời nguyện ước trong tình yêu.

=> Lí do thứ hai: Viện đến tình cảm chị em ruột thịt, Kiều mong Vân thay mình trả nghĩa với chàng Kim.

+ Thành ngữ “thịt nát xương mòn”, “ngậm cười chín suối”: chỉ cái chết.

=> Lí do thứ ba: Được vậy thì Kiều có chết cũng được mãn nguyện, thơm lây vì em đã giúp mình sống trọn nghĩa với chàng Kim.

=> Phẩm chất của Thúy Kiều:

+ Sắc sảo, khôn ngoan.

+ Luôn nghĩ đến người khác hơn cả bản thân mình → đức hi sinh, lòng vị tha.

2. Thúy Kiều trao kỉ vật cho em và dặn dò em

a. Câu 13-14

- Thúy Kiều trao kỉ vật tình yêu cho Thúy Vân: chiếc vành, bức tờ mây: Với người ngoài cuộc: ko có giá trị vật chất đáng kể còn với Thúy Kiều: quý giá, gợi tình cảm sâu nặng, lời thề ước thiêng liêng của Kim- Kiều.

- Của chung: của Kim, Kiều. (nay còn là của Vân à tiếc nuối, đau đớn. à Kiều chỉ có thể trao duyên (nghĩa) nhưng tình ko thể trao → ko thanh thản → nghĩ đến cái chết.)

- Của tin: phím đàn, mảnh hương nguyền đều là những vật gắn bó, gợi tình yêu Kim- Kiều.

b. Câu 15 – 24

- Cảnh sum họp của Kim Trọng – Thúy Vân >< Linh hồn cô độc, bất hạnh của Thúy Kiều.

→ tình yêu thủy chung, mãnh liệt.

→ ý thức ngày càng rõ hơn về bi kịch của Thúy Kiều.

- Ngày xưa → thời gian quá khứ xa xôi→ thời gian tâm lí, chia cuộc đời Kiều làm hai mảng đối lập:

Quá khứ >< Hiện tại

hạnh phúc, tươi chia li, tan vỡ đột ngột.

đẹp, rực rỡ. thảm khốc.

→ Quá khứ đã trở thành ảo ảnh vô cùng xa xôi.

- Hàng loạt những từ nói về cái chết: hồn, nát thân bồ liễu, dạ đài, thác oan → nỗi đau đớn tuyệt vọng và dự cảm tương lai bất hạnh của Kiều.

“Mất người … thác oan” → Kiều vẽ ra viễn cảnh tương lai đối lập giữa một bên là cảnh sum vầy của Kim Trọng – Thúy Vân với một bên là linh hồn cô độc, bất hạnh của nàng. Vậy là dù có chết nàng vẫn ko quên được mối tình với chàng Kim. Nói cách khác đó là một tình cảm bền chặt, thủy chung, mãnh liệt. Nàng ý thức ngày càng rõ hơn về bi kịch của mình nên đã chuyển từ đối thoại sang độc thoại nội tâm. Trong khi dự cảm về viễn cảnh tương lai mình phải chết oan, chết hận, hồn tả tơi bay vật vờ trong gió, ko siêu thoát được, nhưng vẫn mang nặng lời thề, Kiều như càng dần quên sự có mặt của em để độc thoại. Gv liên hệ đến câu chuyện về anh Trương Chi (giải thích câu “Dạ đài … thác oan”). Trương Chi còn tìm được sự đồng cảm của Mị Nương sau khi chàng chết nhưng với Kiều bi kịch tình yêu ko được giải quyết vì đó mới chỉ là ảo giác của mai sau.


3. Tâm trạng đau đớn, tuyệt vọng của Thúy Kiều (8 câu cuối)

- Ý thức về hiện tại: Bây giờ

+ Trâm gãy bình tan.

+ Phận bạc như vôi.

+ Nước chảy, hoa trôi.

→ Những thành ngữ chỉ sự tan vỡ, dở dang, bạc bẽo, trôi nổi của tình duyên và số phận con người.

- Hàng loạt các câu cảm thán:

→ tình yêu mãnh liệt >< sự chia biệt vĩnh viễn.

→ nỗi đau đớn, tuyệt vọng đến mê sảng.

- “Người mệnh bạc” (phần trên) → người phụ bạc.

- “Lạy” (lạy tình quân) → tạ lỗi.

→ vĩnh biệt.

- Hai lần gọi tên Kim Trọng→ tức tưởi, nghẹn ngào, đau đớn đến mê sảng.

→ Kiều quên đi nỗi đau của mình mà nghĩ nhiều đến người khác → đức hi sinh cao quý. 8 câu cuối, Kiều chuyển hẳn sang độc thoại nội tâm mang tính chất đối thoại với người vắng mặt (Kim Trọng). Hàng loạt các câu cảm thán gợi tình yêu mãnh liệt nhưng sự chia biệt là vĩnh viễn. Bi kịch càng lên cao, Kiều càng đau đớn, tuyệt vọng đến mê sảng, quên cả ý tứ để chuyển sang nói với người vắng mặt là chàng Kim.

Thúy Kiều từ chỗ nhận mình là người mệnh bạc, giờ lại tự nhận là người phụ bạc chàng Kim. Vì vậy, đang độc thoại, nàng quay sang đối thoại tưởng tượng với Kim Trọng, gọi tên chàng trong đớn đau đến mê sảng. Cái lạy ở đây khác với cái lạy ở phần đầu. Kiều nhận tất cả lỗi về mình nhưng nào nàng có lỗi gì … Những dòng tiếp đoạn trích này, chúng ta còn thấy nàng đau đớn, tuyệt vọng đến ngất đi: “Cạn lời hồn ngất máu say/ Một hơi lặng ngắt, đôi tay giá đồng”…

tổng hợp

 

[Thích Văn Học]

Tóm tắt Trao duyên

Thúy Kiều nhờ cậy em nối duyên với Kim Trọng vì muốn làm tròn chữ hiếu và chữ tình. Nàng trao kỉ vật và dặn dò em. Nàng dự cảm về tương lai không lành, rằng mình sẽ phải chết oan, mong em sẽ an ủi linh hồn chị khi chết. Tự nhận mình là người phụ bạc chàng Kim, xin chàng tha thứ trong tâm trạng đầy đau khổ. Trao duyên nhưng không trao được tình, đau khổ vô tận, cao đẹp vô ngần.

Ý nghĩa nhan đề Trao duyên

Gọi là “Trao duyên” nhưng thật chất lại không phải khung cảnh tình tứ mà người con trai trao gửi tiếng tình và người con gái đáp lại tâm ý đầy e thẹn.

“Trao duyên” ở đây và gửi duyên, gửi tình của mình cho người khác, nhờ người khác nối lại mối duyên dang dở của mình.

Giá trị nội dung Trao duyên

- Đoạn trích là là lời của Thúy Kiều nói với Thúy Vân khi muốn nhờ em gái trả nghĩa cho Kim Trọng. Qua đây, Nguyễn Du đã khắc họa được bi kịch tình yêu, cùng với thân phận bất hạnh cũng như nhân cách cao đẹp của Thúy Kiều.

Giá trị nghệ thuật Trao duyên

- Nghệ thuật khắc họa nội tâm nhân vật.
- Sử dụng hình ảnh tượng trưng, ước lệ…
- Sử dụng thành công ngôn ngữ, thể thơ của dân tộc.