Khép lại bài 6, Nâng niu kỉ niệm, các em đã lĩnh hội được những tri thức và kĩ năng nào? Cùng Triều Anh soạn bài Ôn tập để ôn lại những kiến thức và kĩ năng quan trọng nhé.
Vanhoctre.com
1. Bài tập 1, sgk trang 28: Tóm tắt những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của hai văn bản Chiếc lá đầu tiên, Tây tiến.
Trả lời
a. Nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản Chiếc lá đầu tiên
* Nét đặc sắc về nội dung
Bài thơ là sự hồi tưởng của tác giả về những kỉ niệm thời đi học (trường lớp, bạn bè, những trò nghịch ngợm và tình yêu đầu tiên).
* Nét đặc sắc về nghệ thuật
- Sử dụng thành công nhiều biện pháp nghệ thuật:
+ Nhân hoá: “con ve tiên tri”
+ Điệp ngữ: “nỗi nhớ”
+ Ẩn dụ: “chiếc lá buổi đầu tiên”
Tác dụng: mở rộng sự liên tưởng giúp người đọc hiểu hơn về những kỉ niệm tuổi học trò.
- Ngôn ngữ giản dị, gần gũi phù hợp với lứa tuổi học trò.
- Giọng thơ: giọng điệu hồi tưởng, tâm tình; lúc tha thiết nhớ, lúc nhẹ nhàng sâu lắng.
b. Nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản Tây Tiến
* Nét đặc sắc về nội dung
Nhà thơ hồi tưởng những chặng đường đã qua, những kỉ niệm sâu sắc đồng thời ca ngợi chí khí hào hùng của người lính Tây Tiến.
* Nét đặc sắc về nghệ thuật
- Bút pháp tả thực kết hợp nhuần nhuyễn với bút pháp trữ tình; cảm hứng lãng mạn và sắc thái bi hùng khi miêu tả về người lính Tây Tiến.
- Sử dụng các câu có tiếng toàn thanh bằng hoặc trắc để tạo sự gồ ghề, trúc trắc hoặc sự bình yên cho hình ảnh và cảm nhận: “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”.
- Sử dụng thành công nhiều biện pháp nghệ thuật:
+ Nghệ thuật đối và điệp từ: “Dốc lên khúc khuỷu/dốc thăm thẳm”; “Ngàn thước lên cao/ngàn thước xuống”
+ Biện pháp nói giảm nói tránh: “Gục lên sung mũ bỏ quên đời”; “Áo bào thay chiếc anh về đất”
+ Sử dụng các từ Hán Việt tạo nên sự trang trọng cho hình ảnh người lính Tây Tiến: đoàn binh, oai hùm, biên giới, biên cương, viễn xứ, áo bào, độc hành.
2. Bài tập 2, sgk trang 28: Trong bốn văn bản đã đọc của bài học này, văn bản nào gợi cho bạn nhiều cảm xúc nhất? Vì sao?
Trả lời:
Học sinh có thể chọn một trong các đáp án sau:
- Văn bản Dưới bóng hoàng lan
Lí giải:
+ Chủ đề của truyện viết về tình cảm gia đình – Tình cảm của thanh dành cho bà, cho cha mẹ, cho Nga, cho ngôi nhà thân yêu.
+ Hình ảnh trong truyện gần gũi, thân thuộc: hình ảnh người bà, hình ảnh ngôi nhà, hình ảnh cây hoàng lan.
+ Cảm xúc chân thật, gần gũi: cảm xúc của Thanh đối với xung quanh.
- Văn bản Nắng mới
+ Chủ đề gần gũi, quen thuộc: tình cảm gia đình – tình cảm của người con dành cho mẹ.
+ Từ ngữ giản dị, mộc mạc: nắng mới, gà trưa, lên mười, giậu phơi, sau tay áo, giậu thưa…
+ Cảm xúc chân thật: Nỗi niềm nhớ thương mẹ của chủ thể trữ tình.
3. Bài tập 3, sgk trang 28: Sau khi học xong bài học này, bạn thu nhận thêm được điều gì mới về những kĩ năng đã học?
Trả lời:
* Cách đọc một văn bản thơ:
- Chú ý cắt ngắt nhịp, gieo vần, từ ngữ và hình ảnh để đọc diễn cảm bài thơ theo đúng cảm xúc tron thơ.
- Dựa vào mạch cảm xúc để xác định chủ thể trữ tình và cảm hứng chủ đạo của bài thơ.
- Lưu ý các biện pháp tu từ đã được sử dụng trong bài thơ để khám phá nghĩa biểu trưng.
* Cách sắp xếp trật tự từ trong câu:
- Viết câu cần đảm bảo đúng ngữ pháp.
- Sử dụng trật tự từ đảm bảo đúng lô-gíc và ngữ nghĩa.
+ Sắp xếp trật tự từ theo nội dung.
+ Sắp xếp trật tự từ theo hành động ngôn ngữ.
* Cách viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học:
- Cần đảm bảo bố cục 3 phần của bài văn nghị luận.
- Cần đáp ứng yêu cầu kĩ năng viết mở bài, thân bài, kết bài.
- Trong phần thân bài cần phân tích đánh giá được chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của văn bản trữ tình.
* Cách giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học.
- Cần đảm bảo bố cục 3 phần của bài nói:
+ Nói lời mở đầu.
+ Nội dung chính.
+ Nói lời kết thúc.
- Phần nội dung chính, cần trình bày ý kiến đánh giá về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, phân tích tác dụng của một số yếu tố nghệ thuật trong việc làm rõ chủ đề.
- Có lí lẽ thuyết phục và bằng chứng tin cậy lấy từ tác phẩm.
- Cần chú ý giọng điệu phong cách trình bày; cả người nói và người nghe cần có thái độ nghiêm túc, hoà nhã và tôn trọng ý kiến của người trình bày.
4. Bài tập 4, sgk trang 28: Kỉ niệm có giá trị gì đối với cuộc sống của chúng ta?
Trả lời:
- Kỉ niệm của con người:
+ Kỉ niệm về tuổi thơ
+ Kỉ niệm về gia đình, người thân
+ Kỉ niệm về mái trường, thầy cô, bạn bè,…
- Kỉ niệm giúp đời sống tâm hồn con người trở nên phong phú, là liều thiếu tinh thần giúp chữa lành vết thương tâm lí, là động lực để con người cố gắng, phát triển. Đồng thời, giúp chúng ta học được cách trân trọng những gì đã xảy ra trong suốt cuộc hành trình dài.
………………………..
Chúc các em học tốt!
Vanhoctre.com
1. Bài tập 1, sgk trang 28: Tóm tắt những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của hai văn bản Chiếc lá đầu tiên, Tây tiến.
Trả lời
a. Nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản Chiếc lá đầu tiên
* Nét đặc sắc về nội dung
Bài thơ là sự hồi tưởng của tác giả về những kỉ niệm thời đi học (trường lớp, bạn bè, những trò nghịch ngợm và tình yêu đầu tiên).
* Nét đặc sắc về nghệ thuật
- Sử dụng thành công nhiều biện pháp nghệ thuật:
+ Nhân hoá: “con ve tiên tri”
+ Điệp ngữ: “nỗi nhớ”
+ Ẩn dụ: “chiếc lá buổi đầu tiên”
Tác dụng: mở rộng sự liên tưởng giúp người đọc hiểu hơn về những kỉ niệm tuổi học trò.
- Ngôn ngữ giản dị, gần gũi phù hợp với lứa tuổi học trò.
- Giọng thơ: giọng điệu hồi tưởng, tâm tình; lúc tha thiết nhớ, lúc nhẹ nhàng sâu lắng.
b. Nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản Tây Tiến
* Nét đặc sắc về nội dung
Nhà thơ hồi tưởng những chặng đường đã qua, những kỉ niệm sâu sắc đồng thời ca ngợi chí khí hào hùng của người lính Tây Tiến.
* Nét đặc sắc về nghệ thuật
- Bút pháp tả thực kết hợp nhuần nhuyễn với bút pháp trữ tình; cảm hứng lãng mạn và sắc thái bi hùng khi miêu tả về người lính Tây Tiến.
- Sử dụng các câu có tiếng toàn thanh bằng hoặc trắc để tạo sự gồ ghề, trúc trắc hoặc sự bình yên cho hình ảnh và cảm nhận: “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”.
- Sử dụng thành công nhiều biện pháp nghệ thuật:
+ Nghệ thuật đối và điệp từ: “Dốc lên khúc khuỷu/dốc thăm thẳm”; “Ngàn thước lên cao/ngàn thước xuống”
+ Biện pháp nói giảm nói tránh: “Gục lên sung mũ bỏ quên đời”; “Áo bào thay chiếc anh về đất”
+ Sử dụng các từ Hán Việt tạo nên sự trang trọng cho hình ảnh người lính Tây Tiến: đoàn binh, oai hùm, biên giới, biên cương, viễn xứ, áo bào, độc hành.
2. Bài tập 2, sgk trang 28: Trong bốn văn bản đã đọc của bài học này, văn bản nào gợi cho bạn nhiều cảm xúc nhất? Vì sao?
Trả lời:
Học sinh có thể chọn một trong các đáp án sau:
- Văn bản Dưới bóng hoàng lan
Lí giải:
+ Chủ đề của truyện viết về tình cảm gia đình – Tình cảm của thanh dành cho bà, cho cha mẹ, cho Nga, cho ngôi nhà thân yêu.
+ Hình ảnh trong truyện gần gũi, thân thuộc: hình ảnh người bà, hình ảnh ngôi nhà, hình ảnh cây hoàng lan.
+ Cảm xúc chân thật, gần gũi: cảm xúc của Thanh đối với xung quanh.
- Văn bản Nắng mới
+ Chủ đề gần gũi, quen thuộc: tình cảm gia đình – tình cảm của người con dành cho mẹ.
+ Từ ngữ giản dị, mộc mạc: nắng mới, gà trưa, lên mười, giậu phơi, sau tay áo, giậu thưa…
+ Cảm xúc chân thật: Nỗi niềm nhớ thương mẹ của chủ thể trữ tình.
3. Bài tập 3, sgk trang 28: Sau khi học xong bài học này, bạn thu nhận thêm được điều gì mới về những kĩ năng đã học?
Trả lời:
* Cách đọc một văn bản thơ:
- Chú ý cắt ngắt nhịp, gieo vần, từ ngữ và hình ảnh để đọc diễn cảm bài thơ theo đúng cảm xúc tron thơ.
- Dựa vào mạch cảm xúc để xác định chủ thể trữ tình và cảm hứng chủ đạo của bài thơ.
- Lưu ý các biện pháp tu từ đã được sử dụng trong bài thơ để khám phá nghĩa biểu trưng.
* Cách sắp xếp trật tự từ trong câu:
- Viết câu cần đảm bảo đúng ngữ pháp.
- Sử dụng trật tự từ đảm bảo đúng lô-gíc và ngữ nghĩa.
+ Sắp xếp trật tự từ theo nội dung.
+ Sắp xếp trật tự từ theo hành động ngôn ngữ.
* Cách viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học:
- Cần đảm bảo bố cục 3 phần của bài văn nghị luận.
- Cần đáp ứng yêu cầu kĩ năng viết mở bài, thân bài, kết bài.
- Trong phần thân bài cần phân tích đánh giá được chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của văn bản trữ tình.
* Cách giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học.
- Cần đảm bảo bố cục 3 phần của bài nói:
+ Nói lời mở đầu.
+ Nội dung chính.
+ Nói lời kết thúc.
- Phần nội dung chính, cần trình bày ý kiến đánh giá về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, phân tích tác dụng của một số yếu tố nghệ thuật trong việc làm rõ chủ đề.
- Có lí lẽ thuyết phục và bằng chứng tin cậy lấy từ tác phẩm.
- Cần chú ý giọng điệu phong cách trình bày; cả người nói và người nghe cần có thái độ nghiêm túc, hoà nhã và tôn trọng ý kiến của người trình bày.
4. Bài tập 4, sgk trang 28: Kỉ niệm có giá trị gì đối với cuộc sống của chúng ta?
Trả lời:
- Kỉ niệm của con người:
+ Kỉ niệm về tuổi thơ
+ Kỉ niệm về gia đình, người thân
+ Kỉ niệm về mái trường, thầy cô, bạn bè,…
- Kỉ niệm giúp đời sống tâm hồn con người trở nên phong phú, là liều thiếu tinh thần giúp chữa lành vết thương tâm lí, là động lực để con người cố gắng, phát triển. Đồng thời, giúp chúng ta học được cách trân trọng những gì đã xảy ra trong suốt cuộc hành trình dài.
………………………..
Chúc các em học tốt!
Sửa lần cuối:
