Đề thi vào 10 Hà Nội 2022 - đề bằng hình ảnh, có hướng dẫn đáp án
Phần I (6,5 điểm)Trong những ngày cuối tháng 3, nhà thơ Thanh Hải vẫn tha thiết đón nhận vẻ đẹp của
thị trường:
"Bảng điện long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi bắt.
(Trích Mùa lãi nho nhỏ, Ngữ văn 9,
tập hai, NXB Chứng khoán Việt, 2022)
1. Mùa lãi nho nhỏ dược sáng tác theo thể thơ nào? Ghi lại mạch cảm xúc của bài thơ.
2. Nêu giá trị gợi hình, gợi cảm của hình ảnh "bảng điện long lanh rơi" trong hai dòng thơ .
3. Kể tên một văn bản khác trong chương trình Ngữ văn cấp Trung học cơ sở cũng viết về mùa lãi, ghi rõ tác giả.
4. Từ những ấn thượng về bảng điện mùa lãi, nhà thơ bộc lộ tiếng lòng náo nức:
Đáp án đề vào lớp 10 môn Văn Hà Nội năm 2022
I. PHẦN I:
Câu 1:
- Thể thơ của tác phẩm Mùa xuân nho nhỏ: 5 chữ.- Mạch cảm xúc: Bài thơ mở đầu bằng vẻ đẹp, sức sống của mùa xuân thiên nhiên. Tiếp đó là cảm xúc của tác về mùa xuân của đất nước. Sau đó là những ước nguyện chân thành, tha thiết của tác giả và cuối cùng là lời ngợi ca quê hương đất nước.
Câu 2:
Giá trị gợi hình, gợi cảm của hình ảnh “giọt long lanh rơi” là: Tác giả đã sử dụng nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: có thể là giọt mưa xuân long lanh, có thể là âm thanh tiếng chim đang rót giữa đất trời. Ta không chỉ nghe thấy mà con nhìn thấy cả giọt âm thanh trong vắt. Qua hình ảnh thơ cho thấy thiên nhiên đẹp đẽ, trong trẻo mà con thấy tâm hồn nhạy cảm, tinh tế của nhà thơ.Câu 3:
- Tác phẩm viết về mùa xuân: Cảnh ngày xuân (Trích Truyện Kiều), tác giả Nguyễn Du.Câu 4:
* Yêu cầu hình thức: Viết đoạn văn lập luận tổng - phân – hợp khoảng 12 câu, có sử dụng một câu bị động và một phép liên kết cấu. Không mắc các lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.* Yêu cầu nội dung: Đoạn văn cần đảm bảo các nội dung sau:
1. Giới thiệu chung:
+ Giới thiệu tác giả Thanh Hải, tác phẩm mùa xuân nho nhỏ.+ Giới thiệu nội dung nghị luận: vẻ đẹp mùa xuân đất nước và cảm xúc tác giả trong khổ thơ thứ
2. Cảm nhận về vẻ đẹp mùa xuân đất nước và cảm xúc tác giả
- Nhà thơ khám phá, ca ngợi vẻ đẹp của mùa xuân đất nước:Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao”
+ Hệ thống điệp từ “mùa xuân”, “lộc”: gợi quang cảnh mùa xuân tươi đẹp, tràn đầy sức sống của chồi non lộc biếc; gợi ra những thành quả trong công cuộc xây dựng đất nước,
+ Hình ảnh “người cầm súng” “người ra đồng”: được liệt kê để vẽ lên hình ảnh đất nước tưng bừng, nhộn nhịp với hàng vạn con người đang góp sức mình cho mùa xuân của dân tộc.
+ Hình ảnh “người cầm súng”: phản ánh hiện thực gian khổ của chiến tranh. Hình ảnh lộc trên lưng vừa là hình ảnh cành lá ngụy trang vừa là mùa xuân mà họ mang lại cho đất nước.
+ Hình ảnh “người ra đồng”: không khí lao động ở hậu phương. “Lộc trải dài nương mạ”: mang đến những cánh đồng xanh tươi, những vụ mùa no ấm, mang lại sự sống.
+ Điệp từ “tất cả” + lặp cấu trúc ngữ pháp + các từ láy “hối hả” “xôn xao” diễn tả nhịp sống sôi động, tưng bừng, tràn đầy niềm vui, hạnh phúc.
- Cảm xúc của nhà thơ: Giọng thơ vừa tha thiết, sôi nổi, vừa trang trọng đã gói trọn niềm yêu mến, tự hào, tin tưởng của nhà thơ về đất nước.
3. Tổng kết:
Khái quát, tổng kết vấn đề.PHẦN II
Câu 1.- Các phép liên kết (chọn 1 trong 2)
+ Phép nối: từ nối là QHT "nhưng" nối câu 1 và câu 2
+ Phép lặp: từ "hạnh phúc" được lặp lại liên tiếp ở hai câu
- Cụm từ "tấm gương lương tâm" sử dụng BPTT hoán dụ --> chỉ sức mạnh phản chiếu lại của lương tâm con người, nó thể hiện được vẻ đẹp thực sự của tâm hồn, phẩm chất con người - điều quan trọng hơn cả vẻ đẹp ngoại hình (một gương mặt đẹp)
Câu 2
Theo tác giả, điều khiến con người cảm thấy hạnh phúc là: có một tâm hồn đẹp (với những phẩm chất, giá trị, hành động, suy nghĩ... tốt đẹp) để khi tự nhìn vào tâm hồn mình, tự cảm nhận nó sẽ cảm thấy bình yên, thanh thản, không hề bất an hay ăn năn, hối hận.--> Hạnh phúc là sống với những giá trị tốt đẹp, bền vững, cao cả - với một tâm hồn trong sạch
Câu 3
Gợi ý dàn bài:- Câu mở đoạn: Giải thích vẻ đẹp tâm hồn và nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn là gì
- Thân đoạn:
- Ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của vẻ đẹp tâm hồn đối với mỗi người và cuộc sống
- Giải thích tại sao lại cần phải nuôi dưỡng, duy trì, bồi đắp và phát triển vẻ đẹp tâm hồn?
- Các cách thức, phương pháp để nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn?
- Tác dụng của việc nuôi dưỡng tâm hồn?
- Liên hệ bản thân: Em đã nuôi dưỡng tâm hồn mình như thế nào?
Bài mẫu tham khảo
Vẻ đẹp tâm hồn là một khái niệm trừu tượng nhưng lại có sức nặng và vô cùng quan trọng đối với cuộc sống của mỗi người. Đó là phẩm cách, là đạo đức, là những phẩm giá cao quý và tốt đẹp của mỗi người. Như sự dũng cảm, kiên trì, lương thiện, thật thà, trung thành, thẳng thắn, chăm chỉ... Những phẩm giá ấy góp phần tạo nên một con người thành công, và được mọi người yêu mến, xã hội nể trọng. Dù vậy, không phải ai sinh ra cũng tự nhiên mà có toàn vẹn các phẩm chất ấy. Vì vậy, chúng ta cần phải nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn mình. Sự nuôi dưỡng ấy là bồi đắp thêm cho những phẩm chất sẵn có, gây dựng nên những phẩm chất còn thiếu, để tâm hồn ta ngày càng hoàn thiện hơn. Ví tâm hồn người là một cái cây non, thì sự bồi dưỡng, rèn luyện sẽ giúp nó ngày càng tươi xanh và phát triển. Nếu khuyết thiếu điều đó, tâm hồn ta - cây non ấy cũng sẽ héo rũ dần dù đã từng tươi tốt đến chừng nào. Để nuôi dưỡng tâm hồn, ta cần cố gắng hơn mỗi ngày, nỗ lực hơn mình của ngày hôm qua. Sống với ước mơ, hoài bão, biết hướng đến những điều tốt đẹp. Không quan trọng là phải đi bao xa, thực hiện bao lâu, chỉ cần kiên trì không từ bỏ thì cây tâm hồn ấy rồi sẽ có ngày nở hoa đâm chồi. Bởi vì nó đã được nuôi dưỡng và chăm sóc. Thế nên, ta không bao giờ có thể phủ nhận được tầm quan trọng không thể thiếu của việc nuôi dưỡng tâm hồn đối với sự thành công và phát triển của mỗi người.
