Kiểm tra giữa kì 2 là bài kiểm tra quan trọng chỉ sau kiểm tra cuối kì. Để chuẩn bị tốt cho bài kiểm tra này, cùng Triều Anh tự ôn tập đề bài sau:
+ Ảnh hưởng tiêu cực.
- Cách sử dụng đồng tiền chuẩn mực, đem lại lợi ích thiết thực cho người dùng.
- Khẳng định lại vẻ đẹp hình tượng nhân vật Mị qua 2 đoạn văn.
- Tác động của nhân vật Mị đối với người đọc.
Phần I: Đọc – hiểu (3 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:
“Nhiều người cho rằng có tiền là có tất cả. Tiền bạc quả thật có sức mạnh lớn lao. Nhưng tiền bạc không phải là vạn năng.
Nó có thể mua được chiếu giường, nhưng không mua được giấc ngủ.
Nó có thể mua được châu ngọc, nhưng không mua được sắc đẹp
Nó có thể mua được giấy bút, nhưng không mua được ý thơ
Nó có thể mua được nhà cửa, nhưng không mua được gia đình
Nó có thể mua được thức ăn, nhưng không mua được sự ngon miệng
Nó có thể mua được trò chơi, nhưng không mua được niềm vui
Nó có thể mua được xu nịnh, nhưng không mua được lòng trung thành
Nó có thể mua được cánh hẩu, nhưng không mua được tình bạn
Nó có thể mua được sự phục tùng, nhưng không mua được lòng kính trọng
Nó có thể mua được quyền thế, nhưng không mua được trí tuệ
Nó có thể mua được thể xác, nhưng không mua được tình yêu
Nó có thể mua được vũ khí, nhưng không mua được hòa bình.”
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:
“Nhiều người cho rằng có tiền là có tất cả. Tiền bạc quả thật có sức mạnh lớn lao. Nhưng tiền bạc không phải là vạn năng.
Nó có thể mua được chiếu giường, nhưng không mua được giấc ngủ.
Nó có thể mua được châu ngọc, nhưng không mua được sắc đẹp
Nó có thể mua được giấy bút, nhưng không mua được ý thơ
Nó có thể mua được nhà cửa, nhưng không mua được gia đình
Nó có thể mua được thức ăn, nhưng không mua được sự ngon miệng
Nó có thể mua được trò chơi, nhưng không mua được niềm vui
Nó có thể mua được xu nịnh, nhưng không mua được lòng trung thành
Nó có thể mua được cánh hẩu, nhưng không mua được tình bạn
Nó có thể mua được sự phục tùng, nhưng không mua được lòng kính trọng
Nó có thể mua được quyền thế, nhưng không mua được trí tuệ
Nó có thể mua được thể xác, nhưng không mua được tình yêu
Nó có thể mua được vũ khí, nhưng không mua được hòa bình.”
(Theo Thác-cơ-rê, dẫn theo Ngữ văn 11 Nâng cao, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016, tr. 17)
Câu 1. Đoạn trích trên sử dụng thao tác lập luận nào?( 0,5 điểm)
Câu 2. Xác định biện pháp tu từ và nêu hiệu quả nghệ thuật của nó. ( 0,5 đ)
Câu 3. Hãy nêu cách hiểu của anh/ chị về một lí lẽ được nêu trong đoạn trích trên. (1,0 điểm)
Câu 4. Anh/ chị có đồng tình với quan điểm “tiền bạc không phải là vạn năng” không? Vì sao? (1,0 điểm)
Phần II: Làm văn (7,0 điểm )
Câu 1. (2,0 điểm)
Từ nội dung của đoạn trích trên, anh/ chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về vai trò và giá trị của đồng tiền đối với con người và xã hội.
Câu 2. (5,0 điểm)
Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, Tô Hoài miêu tả tâm lí nhân vật Mị sau khi bị bắt về làm dâu nhà Thống Lí Pá Tra:
“Ở lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi. Bây giờ thì Mị tưởng mình là con trâu, mình cũng là con ngựa. Là con ngựa phải đổi ở cái tàu ngựa nhà này đến tàu ngựa nhà khác, ngựa chỉ biết việc ăn cỏ, biết đi làm mà thôi. Mị cúi mặt không nghĩ ngợi nữa, mà lúc nào cũng chỉ nhớ đi nhớ lại những việc giống nhau, tiếp nhau vẽ ra trước mặt”
Và ở đêm tình mùa xuân:
“Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng. Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo, Mị muốn đi chơi, Mị cũng sắp đi chơi. Mị quấn lại tóc. Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách”.
Câu 2. Xác định biện pháp tu từ và nêu hiệu quả nghệ thuật của nó. ( 0,5 đ)
Câu 3. Hãy nêu cách hiểu của anh/ chị về một lí lẽ được nêu trong đoạn trích trên. (1,0 điểm)
Câu 4. Anh/ chị có đồng tình với quan điểm “tiền bạc không phải là vạn năng” không? Vì sao? (1,0 điểm)
Phần II: Làm văn (7,0 điểm )
Câu 1. (2,0 điểm)
Từ nội dung của đoạn trích trên, anh/ chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về vai trò và giá trị của đồng tiền đối với con người và xã hội.
Câu 2. (5,0 điểm)
Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, Tô Hoài miêu tả tâm lí nhân vật Mị sau khi bị bắt về làm dâu nhà Thống Lí Pá Tra:
“Ở lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi. Bây giờ thì Mị tưởng mình là con trâu, mình cũng là con ngựa. Là con ngựa phải đổi ở cái tàu ngựa nhà này đến tàu ngựa nhà khác, ngựa chỉ biết việc ăn cỏ, biết đi làm mà thôi. Mị cúi mặt không nghĩ ngợi nữa, mà lúc nào cũng chỉ nhớ đi nhớ lại những việc giống nhau, tiếp nhau vẽ ra trước mặt”
Và ở đêm tình mùa xuân:
“Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng. Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo, Mị muốn đi chơi, Mị cũng sắp đi chơi. Mị quấn lại tóc. Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách”.
(Trích Vợ chông APhủ - Tô Hoài)
Anh/chị hãy phân tích hình ảnh Mị trong hai lần miêu tả trên, từ đó làm nổi bật sự thay đổi của nhân vật này.
ĐÁP ÁN
I. PHẤN ĐỌC – HIỂU (3điểm)
Câu 1
Thao tác lập luận: Bác bỏ
Câu 2
- Phép điệp
- Tác dụng
+ Nhấn mạnh hai mặt của tiền bạc: mua được – không mua được.
+ Tạo nhịp điệu cho câu thơ.
Câu 3 Học sinh có thể chọn một lí lẽ được nêu trong đoạn trích và nêu lên cách hiểu của mình.
- Lí lẽ tiền bạc “có thể mua được chiếu giường, nhưng không mua được giấc ngủ”
- Cách hiểu:
“chiếu giường” là vật dụng (vật chất) để người ta nằm ngủ và người ta có thể dùng tiền để mua, nhưng “giấc ngủ” thì không dùng tiền để mua, bởi nhiều người mặc dù có, “chiếu giường” đầy đủ, sang trọng nhưng vẫn ” mất ngủ” vì buồn phiền, lo lắng, mệt mỏi (tinh thần).
Câu 4 HS có thể đồng tình hoặc phản đối (hoặc vừa đồng tình vừa phản đối) quan niệm “tiền bạc không phải là vạn năng”.
– Nếu đồng tình: Tiền bạc có thể mua được các giá trị về vật chất nhưng không mua được các giá trị tinh thần.
– Nếu phản đối: Nếu không có tiền thì ngay cả những nhu cầu vật chất tối thiểu con người cũng không thể chi trả.
II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
* Giới thiệu vấn đề nghị luận - vai trò và giá trị của đồng tiền đối với con người và xã hội
* Giải thích:
- Đồng tiền là phương tiện trong trao đổi mua bán, giúp con người cải thiện đời sống vật chất...
* Bàn luận vấn đề:
- Đồng tiền có vai trò đối với cuộc sống của con người và xã hội
+ Mặt tốt của đồng tiền: giúp con người có thể thay đổi điều kiện sống của bản thân, giúp người sở hữu nó thực hiện nhiều dự định.(Dẫn chứng)
+ Mặt xấu của đồng tiền: biến con người trở thành "nô lệ" (Dẫn chứng) (Mở rộng )
- Ảnh hưởng của đồng tiền đối với con người và xã hội.
+ Ảnh hưởng tích cực.Câu 1
Thao tác lập luận: Bác bỏ
Câu 2
- Phép điệp
- Tác dụng
+ Nhấn mạnh hai mặt của tiền bạc: mua được – không mua được.
+ Tạo nhịp điệu cho câu thơ.
Câu 3 Học sinh có thể chọn một lí lẽ được nêu trong đoạn trích và nêu lên cách hiểu của mình.
- Lí lẽ tiền bạc “có thể mua được chiếu giường, nhưng không mua được giấc ngủ”
- Cách hiểu:
“chiếu giường” là vật dụng (vật chất) để người ta nằm ngủ và người ta có thể dùng tiền để mua, nhưng “giấc ngủ” thì không dùng tiền để mua, bởi nhiều người mặc dù có, “chiếu giường” đầy đủ, sang trọng nhưng vẫn ” mất ngủ” vì buồn phiền, lo lắng, mệt mỏi (tinh thần).
Câu 4 HS có thể đồng tình hoặc phản đối (hoặc vừa đồng tình vừa phản đối) quan niệm “tiền bạc không phải là vạn năng”.
– Nếu đồng tình: Tiền bạc có thể mua được các giá trị về vật chất nhưng không mua được các giá trị tinh thần.
– Nếu phản đối: Nếu không có tiền thì ngay cả những nhu cầu vật chất tối thiểu con người cũng không thể chi trả.
II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
* Giới thiệu vấn đề nghị luận - vai trò và giá trị của đồng tiền đối với con người và xã hội
* Giải thích:
- Đồng tiền là phương tiện trong trao đổi mua bán, giúp con người cải thiện đời sống vật chất...
* Bàn luận vấn đề:
- Đồng tiền có vai trò đối với cuộc sống của con người và xã hội
+ Mặt tốt của đồng tiền: giúp con người có thể thay đổi điều kiện sống của bản thân, giúp người sở hữu nó thực hiện nhiều dự định.(Dẫn chứng)
+ Mặt xấu của đồng tiền: biến con người trở thành "nô lệ" (Dẫn chứng) (Mở rộng )
- Ảnh hưởng của đồng tiền đối với con người và xã hội.
+ Ảnh hưởng tiêu cực.
- Cách sử dụng đồng tiền chuẩn mực, đem lại lợi ích thiết thực cho người dùng.
* Đánh giá chung: vai trò của đồng tiền đối với con người và xã hội.
Câu 2: ( 5 điểm )
a. Mở bài
- Giới thiệu nhà văn Tô Hoài (sở trường, phong cách).
- Giới thiệu chung về nhân vật Mị: Vẻ đẹp, tài năng, phẩm chất ở hai đoạn văn có trong đề bài.
b. Thân bài
*Chi tiết 1
- Vị trí: Nằm phần đấu tác phẩm, khi Mị về làm dâu gạt nợ vì món nợ từ đời bố mẹ Mị. Mị đã từng phản kháng nhưng ở lâu trong cái khồ Mị dường như mất hết ý niệm phản kháng.
- Khi về làm dâu gạt nợ, Mị chấp nhận làm con dâu “ở lâu trong cái khổ Mị quen khổ rồi”, ý thức phản kháng bị vùi lấp đi.
- Nỗi khổ về thể xác: Mị tưởng mình là con trâu, con ngựa…, mất hết ý niệm về thời gian, cuộc sống, Mị trở thành công cụ lao động.
- Nỗi khổ về tinh thần: Bị giam trong căn buồng tối mịt, chôn vùi tuổi trẻ, hạnh phúc…
* Chi tiết 2
- Vị trí: Nằm đoạn giữa tác phẩm- Khi đêm tình mùa xuân đến ngoại cảnh, tiếng sáo, hơi rượu làm sức sống tiềm tác của Mị trỗi dậy.
- Mị như người mộng dụ thoát ra khỏi hoàn cảnh để tìm lại chính mình; Lấy ống mỡ xắn một miếng thấp đèn lên cho căn buồng sáng như thắp sáng lại cuộc đời của mình.
- Mị muốn đi chơi: ý thức và khát vọng thức dậy.
=> Mị thức sự hồi sinh khát vọng được sống, hạnh phúc sau chuỗi ngày dài là lô lệ.
* Giá trị hai chi tiết
- Cho thấy một cô Mị khát vọng sống mãnh liệt.
- Góp phần làm nổi bật chủ đề của tác phẩm: Phơi bày giá trị hiện thực xã hội miền núi lúc bấy giờ; bày tỏ niềm xót thương cảm thông cho cuộc đời những con người bất hạnh. Lên án những thế lực đã chà đạp lên quyền sống con người; Tin tưởng vào sức sống tiềm tàng trong mỗi con người luôn mãnh liệt.
- Nghệ thuật: Khắc họa tính cánh nhân vật, miêu tả tâm lí sâu sắc, xây dựng tình huống chi tiết đặc sắc.
c. Kết bàiCâu 2: ( 5 điểm )
a. Mở bài
- Giới thiệu nhà văn Tô Hoài (sở trường, phong cách).
- Giới thiệu chung về nhân vật Mị: Vẻ đẹp, tài năng, phẩm chất ở hai đoạn văn có trong đề bài.
b. Thân bài
*Chi tiết 1
- Vị trí: Nằm phần đấu tác phẩm, khi Mị về làm dâu gạt nợ vì món nợ từ đời bố mẹ Mị. Mị đã từng phản kháng nhưng ở lâu trong cái khồ Mị dường như mất hết ý niệm phản kháng.
- Khi về làm dâu gạt nợ, Mị chấp nhận làm con dâu “ở lâu trong cái khổ Mị quen khổ rồi”, ý thức phản kháng bị vùi lấp đi.
- Nỗi khổ về thể xác: Mị tưởng mình là con trâu, con ngựa…, mất hết ý niệm về thời gian, cuộc sống, Mị trở thành công cụ lao động.
- Nỗi khổ về tinh thần: Bị giam trong căn buồng tối mịt, chôn vùi tuổi trẻ, hạnh phúc…
* Chi tiết 2
- Vị trí: Nằm đoạn giữa tác phẩm- Khi đêm tình mùa xuân đến ngoại cảnh, tiếng sáo, hơi rượu làm sức sống tiềm tác của Mị trỗi dậy.
- Mị như người mộng dụ thoát ra khỏi hoàn cảnh để tìm lại chính mình; Lấy ống mỡ xắn một miếng thấp đèn lên cho căn buồng sáng như thắp sáng lại cuộc đời của mình.
- Mị muốn đi chơi: ý thức và khát vọng thức dậy.
=> Mị thức sự hồi sinh khát vọng được sống, hạnh phúc sau chuỗi ngày dài là lô lệ.
* Giá trị hai chi tiết
- Cho thấy một cô Mị khát vọng sống mãnh liệt.
- Góp phần làm nổi bật chủ đề của tác phẩm: Phơi bày giá trị hiện thực xã hội miền núi lúc bấy giờ; bày tỏ niềm xót thương cảm thông cho cuộc đời những con người bất hạnh. Lên án những thế lực đã chà đạp lên quyền sống con người; Tin tưởng vào sức sống tiềm tàng trong mỗi con người luôn mãnh liệt.
- Nghệ thuật: Khắc họa tính cánh nhân vật, miêu tả tâm lí sâu sắc, xây dựng tình huống chi tiết đặc sắc.
- Khẳng định lại vẻ đẹp hình tượng nhân vật Mị qua 2 đoạn văn.
- Tác động của nhân vật Mị đối với người đọc.
...........................................
Chúc các em học tốt!
