Con người giao tiếp với nhau bằng ngôn ngữ. Ngôn ngữ là một phương tiện giúp con người có thể hiểu được nhau, tiếp xúc với nhau. Giao tiếp luôn có nhân vật, mục đích, nội dung, hoàn cảnh...Giao tiếp luôn phụ thuộc vào hoàn cảnh giao tiếp.
I, Tìm hiểu chung:
I. Thế nào là hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ ?
1. Đọc và tìm hiểu các ngữ liệu
a. Ngữ liệu 1: (sgk / 14)
Nhân vật: vua và các bô lão.
– Mỗi bên có cương vị khác nhau: vua là người lãnh đạo tối cao của đất nước, các bô lão thì đại diện cho các tầng lớp nhân dân.
Hai bên lần lượt đổi vai giao tiếp cho nhau
Lượt lời 1: Vua Trần nói. các vị bô lão nghe
Lượt lời 2: Các vị bô lão nói. nhà vua nghe
Lượt lời 3: Nhà vua hỏi. các vị bô lão nghe
Lượt lời 4: Các vị bô lão trả lời nhà vua nghe Ở điện Diên Hồng. Lúc này quân Nguyên Mông đang ồ ạt kéo 50 vạn đại quân xâm lược nước ta?
- Quan hệ : vua- tôi ⇒ ngôn ngữ giao tiếp cũng có nét khác nhau: các từ xưng hô (bệ hạ) các từ thể hiện thái độ (xin , thưa) các câu nói tỉnh lược chủ ngữ trong giao tiếp trực diện.
- Hoàn cảnh: đất nước có giặc ngoại xâm.
- Nội dung giao tiếp: Thảo luận về tình hình đất nước và bàn bạc sách lược đối phó.
- Mục đích giao tiếp: Bàn bạc để tìm ra và thống nhất sách lược đối phó với quân giặc. Cuộc giao tiếp đã đi đến sự thống nhất hành động “ đánh’’ ⇒ đạt mục đích
b. Ngữ liệu 2: Nhân vật giao tiếp: tác giả SGK (người viết : ở tuổi cao hơn, có vốn sống, trình độ hiểu biết cao hơn ) và HS lớp 10 người đọc: trẻ tuổi hơn, có vốn sống, trình độ hiểu biết thấp hơn)
Trong hoàn cảnh của nền giáo dục VN (nhà trường, có tính tổ chức cao ). ND giao tiếp thuộc lĩnh vực văn học, với đề tài “Tổng quan văn học việt nam”.
– Những vấn đề cơ bản:
+ Các bộ phận hợp thành của nền VHVN.
+ Quá trình phát triển của VH viết.
+ Con người VN qua VH.
Mục đích giao tiếp:
+ Người viết: trình bày những vấn đề cơ bản về VHVN cho HS lớp 10.
+ Người đọc: tiếp nhận những vấn đề đó. Ngôn ngữ viết dùng một số lượng lớn các thuật ngữ văn học, các câu mang đặc điểm của văn bản khoa học, kết cấu văn bản mạch lạc, rõ ràng.
2. Kết luận
– Khái niệm hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ:Là hoạt động trao đổi thông tin của con người trong xã hội, được tiến hành chủ yếu bằng phương tiện ngôn ngữ (nói, viết), nhằm thực hiện những mục đích về nhận thức, tình cảm, hành động…
– Hoạt động giao tiếp bao gồm hai quá trình: tạo lập văn bản (do người nói, người viết thực hiện), lĩnh hội văn bản (do người nghe, người đọc thực hiện). Hai quá trình này diễn ra đồng thời, trong sự tương tác với nhau.
– Hoạt động giao tiếp chịu sự chi phối của các nhân tố: nhân vật giao tiếp, hoàn cảnh giao tiếp, nội dung giao tiếp, mục đích giao tiếp, phương tiện và cách thức giao
Tổng hợp
I, Tìm hiểu chung:
I. Thế nào là hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ ?
1. Đọc và tìm hiểu các ngữ liệu
a. Ngữ liệu 1: (sgk / 14)
Nhân vật: vua và các bô lão.
– Mỗi bên có cương vị khác nhau: vua là người lãnh đạo tối cao của đất nước, các bô lão thì đại diện cho các tầng lớp nhân dân.
Hai bên lần lượt đổi vai giao tiếp cho nhau
Lượt lời 1: Vua Trần nói. các vị bô lão nghe
Lượt lời 2: Các vị bô lão nói. nhà vua nghe
Lượt lời 3: Nhà vua hỏi. các vị bô lão nghe
Lượt lời 4: Các vị bô lão trả lời nhà vua nghe Ở điện Diên Hồng. Lúc này quân Nguyên Mông đang ồ ạt kéo 50 vạn đại quân xâm lược nước ta?
- Quan hệ : vua- tôi ⇒ ngôn ngữ giao tiếp cũng có nét khác nhau: các từ xưng hô (bệ hạ) các từ thể hiện thái độ (xin , thưa) các câu nói tỉnh lược chủ ngữ trong giao tiếp trực diện.
- Hoàn cảnh: đất nước có giặc ngoại xâm.
- Nội dung giao tiếp: Thảo luận về tình hình đất nước và bàn bạc sách lược đối phó.
- Mục đích giao tiếp: Bàn bạc để tìm ra và thống nhất sách lược đối phó với quân giặc. Cuộc giao tiếp đã đi đến sự thống nhất hành động “ đánh’’ ⇒ đạt mục đích
b. Ngữ liệu 2: Nhân vật giao tiếp: tác giả SGK (người viết : ở tuổi cao hơn, có vốn sống, trình độ hiểu biết cao hơn ) và HS lớp 10 người đọc: trẻ tuổi hơn, có vốn sống, trình độ hiểu biết thấp hơn)
Trong hoàn cảnh của nền giáo dục VN (nhà trường, có tính tổ chức cao ). ND giao tiếp thuộc lĩnh vực văn học, với đề tài “Tổng quan văn học việt nam”.
– Những vấn đề cơ bản:
+ Các bộ phận hợp thành của nền VHVN.
+ Quá trình phát triển của VH viết.
+ Con người VN qua VH.
Mục đích giao tiếp:
+ Người viết: trình bày những vấn đề cơ bản về VHVN cho HS lớp 10.
+ Người đọc: tiếp nhận những vấn đề đó. Ngôn ngữ viết dùng một số lượng lớn các thuật ngữ văn học, các câu mang đặc điểm của văn bản khoa học, kết cấu văn bản mạch lạc, rõ ràng.
2. Kết luận
– Khái niệm hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ:Là hoạt động trao đổi thông tin của con người trong xã hội, được tiến hành chủ yếu bằng phương tiện ngôn ngữ (nói, viết), nhằm thực hiện những mục đích về nhận thức, tình cảm, hành động…
– Hoạt động giao tiếp bao gồm hai quá trình: tạo lập văn bản (do người nói, người viết thực hiện), lĩnh hội văn bản (do người nghe, người đọc thực hiện). Hai quá trình này diễn ra đồng thời, trong sự tương tác với nhau.
– Hoạt động giao tiếp chịu sự chi phối của các nhân tố: nhân vật giao tiếp, hoàn cảnh giao tiếp, nội dung giao tiếp, mục đích giao tiếp, phương tiện và cách thức giao
Tổng hợp
