Làm thế nào đặt được tên sách đáng nhớ, thu hút ngay từ cái nhìn đầu tiên

Viết xong một cuốn sách, tác giả có thể thở phào nhẹ nhõm. Công việc đã hoàn thành, và bây giờ nó chỉ còn lại để đồng ý về việc xuất bản của nó. Nhưng trước khi gửi bản thảo cho nhà xuất bản, người viết vẫn cần chọn tiêu đề cho kiệt tác của mình. Một tiêu đề sáng tạo, hấp dẫn, lôi cuốn sẽ thu hút các nhà xuất bản, biên tập viên và đại lý văn học đến với tác phẩm của bạn. Và khi tác phẩm xuất hiện trên các kệ sách, độc giả cũng sẽ không lướt qua nó mà sẽ chọn mua giữa muôn vàn đắn đo. Trong bài này Văn học trẻ sẽ đưa tới bài viết giúp các nhà văn trẻ tìm hiểu cách đặt tiêu đề của một cuốn sách thu hút sự chú ý của người đọc ngay từ cái nhìn đầu tiên.

Đặt tên truyện là một vấn đề không hề dễ dàng đối với một số tác giả. Có rất nhiều cây bút, mặc dù đã hoàn thành xong cuốn tiểu thuyết hoặc truyện ngắn rồi nhưng vẫn không biết phải đặt tựa ra sao cho phù hợp với chủ đề của truyện cũng như thu hút độc giả.

Vai trò của nhan đề truyện​

Nhan đề truyện hiểu theo nghĩa chung nhất là sự khái quát tư tưởng, chủ đề tác phẩm, là “chìa khóa nghệ thuật” giúp người đọc hiểu được về nội dung của truyện.

Nhan đề truyện có chức năng định hướng cách đọc, sự tiếp nhận của độc giả với tác phẩm. Nhan đề giống như một dạng mã của thông điệp thẩm mỹ, một mô hình nghệ thuật, sẽ cho độc giả biết trước: tác phẩm viết về cái gì, có thể đọc nó hoặc nên đọc nó như thế nào. Nhan đề nên hé lộ một chút, tạo sự tò mò về nội dung tư tưởng của tác phẩm. Nhan đề nên gây được hứng thú cho độc giả, có thể độc, lạ, nhưng tuyệt đối không được rời xa mạch truyện, không có một chút gì liên quan đến câu chuyện mà tác giả đã viết ra.

Vì thế, hãy cân nhắc trước khi đặt tựa đề cho tác phẩm, thường thì nhan đề truyện có ấn tượng khá lớn với độc giả, một phần sẽ quyết định họ có đọc truyện của bạn nữa hay không.

Đầu tiên phải có cuốn sách, sau đó mới đặt tiêu đề​

Nhà văn đặt tên truyện có thể được nháp trước khi bắt đầu tác phẩm, có khi là khâu cuối cùng khi tác phẩm đã hoàn thành xong xuôi. Lại có lúc nhan đề truyện nảy sinh bất ngờ trong lúc viết truyện, thường do tác giả tự đặt, nhưng cũng có khi lại do chính đồng nghiệp, bạn bè, độc giả gợi ý. Nhưng tốt nhất là nên chọn phiên bản cuối cùng sau khi dòng cuối cùng của cuốn sách đã được viết ra. Văn bản cần được đọc lại và tiêu đề sẽ mô tả tốt nhất những gì được viết trong tác phẩm.

Về độ dài:​

Nhan đề tác phẩm có thể gồm một từ hoặc nhiều từ.

Nhan đề gồm một từ sẽ gây ấn tượng độc và khá mạnh, như “Lụa”.

Tuy nhiên, nhan đề cũng không nên quá dài, quá mười từ trở lên. Vì nhan đề dài sẽ gây khó khăn cho độc giả trong việc nhớ tên tác phẩm, và khi in thành sách, tựa đề quá dài sẽ ảnh hưởng đến thẩm mỹ trong việc trình bày bìa của truyện.

Theo các thống kê, hầu hết các tác phẩm nổi tiếng đều có tựa đề nằm trong khoảng 2-5 chữ: “Chí Phèo”, “Phiên chợ Giát”, “Trăm năm cô đơn”, “Chiến tranh và hòa bình”... Đây được xem là khoảng dễ thuộc nhất nằm trong ngưỡng nhớ của độc giả.

Các cách đặt nhan đề cho tác phẩm mà người xưa thường dùng

• Cách thứ nhất là không đặt gì cả. Thường thì lúc này, tác giả sẽ đặt hai chữ “Vô đề” hoặc “Không đề” cho tác phẩm.
• Cách thứ hai là đặt đầu đề mà như không đặt. Nhan đề lúc này có cũng được mà không có cũng được.
• Cách thứ ba là cách đặt đầu đề gợi ý, gợi tình, gợi cảm, gợi cảnh. Cách đặt tựa đề thứ ba này yêu cầu tác giả đặt đầu đề không được “treo đầu dê bán thịt chó”, cũng không nên quá nghèo nàn về tư tưởng, mà nên gây được hứng thú thẩm mỹ cho độc giả.

Cách thứ ba là cách đặt đầu đề thường gặp nhất. Thời trung đại, công thức đặt tên truyện của người xưa thường sẽ là: nội dung + thể loại, chẳng hạn: “Hoàng Lê nhất thống chí”, “Tam quốc chí”, “Thượng kinh ký sự”, “Phủ biên tạp lục”, v.v.

Ngày nay, viết truyện cũng được xem là một ngành nghề kiếm được ra tiền, chứ không chỉ là những ghi chép tản mạn, những cảm xúc nhất thời như xưa nữa. Nên việc đặt đầu đề cho tác phẩm thường sẽ được tác giả chú ý nhiều hơn, nhằm để thu hút nhiều nhất lượng độc giả đọc tác phẩm. Công thức đặt đầu đề cho truyện hiện đại vì thế cũng phong phú và đa dạng hơn.

CÁC CÁCH ĐẶT TIÊU ĐỀ ĐƯỢC GỢI Ý SỬ DỤNG HIỆN NAY​

1. Danh hiệu anh hùng​

Phương án rõ ràng nhất là đặt tên tác phẩm theo tên nhân vật chính hoặc nhóm nhân vật chính. Ví dụ: Eugene Onegin, Anna Karenina, The Master and Margarita, Doctor Zhivago, The Great Gatsby, Oliver Twist, The Adventures of Tom Sawyer, The Children of Captain Grant, The Three Musketeers đã trở thành tác phẩm kinh điển của thế giới văn học.

Tuy nhiên, ngày nay không có nhiều nhà văn học viết các tác phẩm của họ theo cách này. Một cuốn tiểu thuyết với tên của một anh hùng vô danh trên bìa có thể dễ dàng bị lạc giữa những người hàng xóm trên kệ. Nhưng nếu bạn đang hy vọng tạo ra toàn bộ một bộ sách, thì cái tên sẽ chỉ là một điểm cộng. Chỉ đủ để gợi nhớ "Harry Potter" hoặc "Methodius Buslaev".

2. Tiêu đề thơ​

Một cụm từ đẹp (và có thể hơi mơ hồ) tạo nên một tiêu đề tuyệt vời cho tác phẩm của bạn. Ai lại không muốn đọc một cuốn tiểu thuyết có tựa đề :

• Dường gặp lại nhau trong giấc mộng
• Người là cuộc tu hành đẹp nhất kiếp này của tôi
• Hết thảy gặp gỡ đều là tương phùng sau biệt Ly
• Bởi vì thấu hiểu, nên mới từ bi
• Đời này đâu chẳng có biệt Ly
• Bao mùa gió thu hận thổi chẳng tan mày ngài
• Trăng thanh tựa nét ngài
• Năm tháng tĩnh lặng, kiếp này bình yên

Đối với một tiêu đề thơ, bạn có thể sử dụng một trích dẫn từ một bài thơ hoặc văn xuôi. Đây là cách tên của các kiệt tác văn học “Chuông nguyện hồn ai”, “Cuốn theo chiều gió”, “Sự im lặng của bầy cừu” ... Điều chính là đảm bảo rằng cụm từ bạn chọn không vi phạm theo luật bản quyền.

Trong cuộc thi viết chủ đề “Nhà” (do Văn học trẻ tổ chức), bài viết “Một trăm năm ngọn cỏ hóa mây trời” - Cỏ Phong Sương (đạt giải nhất) cũng có tên bài rất thơ và thu hút được chú ý lớn, gây thiện cảm từ người đọc nhiều hơn. Hoặc như: Mẹ chở mùa thu qua phố (Linh Ann)

3. Có một câu đố trong cuốn sách​

Bạn nên đặt tên cuốn sách nào nếu bạn đang viết truyện trinh thám, giả tưởng, khoa học viễn tưởng hoặc truyện ăn khách? Đối với văn học như vậy, những tiêu đề bí ẩn là hoàn hảo, hứa hẹn những bí mật hoành tráng, những cuộc phiêu lưu và hành trình đến những thế giới tuyệt vời. Chúng cũng có thể được sử dụng khi viết một cuốn tiểu thuyết trí tuệ hoặc tập thơ.

Phía sau Nghi can X - Higashino Keigo , Đề thi đẫm máu - Lôi Mễ , Vòng tròn máu - Edgar Wallace , Kỳ án ánh trăng – Quỷ Cổ Nữ, Cô gái có hình xăm rồng - Stieg Larsson, Ác ma dưới ánh mặt trời, Lâu đài bay của pháp sư Howl, ... Những tựa sách này thật hấp dẫn! Và tôi muốn nhanh chóng tìm hiểu xem những cuốn sách mang tên hấp dẫn đó có tuyệt vời đến thế không.

4. Những cái tên lạ gây sự chú ý​

Sự chú ý của khán giả được đảm bảo sẽ bị thu hút bởi một ấn phẩm có tiêu đề khác thường, khó hiểu, ẩn ý hoặc thậm chí thách thức. VD: Phật ở tầng áp mái, Gáy người thì lạnh, Ngày mai của những ngày mai,

Nếu bạn không thể tìm ra tên cuốn sách của riêng mình, hãy nhờ bạn bè, người thân trong gia đình hoặc thậm chí biên tập viên của cộng đồng Internet giúp đỡ. Và đừng quên kiểm tra tính độc đáo của tiêu đề bằng cách gõ nó vào công cụ tìm kiếm trên Internet. Nếu không, có nguy cơ tác phẩm của bạn sẽ bị nhầm lẫn với những cuốn sách được đặt tên theo cách tương tự.

Một số bạn muốn cái tên của mình thật đặc biệt, cũng một phần không thể đặt được một cái tên hay cho tác phẩm của mình, đã lựa chọn sử dụng kí tự hoặc con số để đặt tên. Hãy cẩn thận với điều này, bạn có thể nghĩ chuỗi kí tự đó là đặc biệt, nhưng độc giả thì không, chuỗi số rất dễ gây nhầm lẫn với hàng trăm hàng ngàn keyword ngoài kia về Toàn học, Vật lí, mưa bão, số lượng thông tin hằng ngày,... nếu nó không đại diện cho một kí tự đặc biệt được lặp đi lặp lại để sau khi đọc xong người đọc cực kì ấn tượng với nó thì rất dễ dàng "quay xe", biến thành thất bại thảm hại của bạn.

Đặt tên dễ nhưng cũng rất khó, mong rằng qua bài viết này, Văn học trẻ đã giúp được các bạn có gợi ý tốt để đặt tên cho tác phẩm của mình hoàn hảo nhất.

- Phong Cầm biên tập -

 

[Phong CầmPhong Cầm đã được xác minh]

Gợi ý về cách đặt nhan đề cho tác phẩm

Các nhà văn có rất nhiều cách đặt nhan đề cho tác phẩm. Nhưng có một số khuynh hướng chính đặt tên cho tác phẩm như sau:

Đối với tự truyện, nhan đề thường bộc lộ rõ cái nhìn cuộc sống từ góc độ đời tư hoặc nhấn mạnh tiểu sử, sự trải nghiệm như: “Thời thơ ấu”, “Kiếm sống”, “Những trường đại học của tôi” (Gorki).

Đối với các truyện không thuộc dòng tự truyện:

- Thường hay nhấn mạnh đến dòng ý thức, tức chú ý nhiều hơn đến bề sâu nội tâm, như: “Sống mòn”, “Đi tìm thời gian đã mất”;

- Thông báo nhân vật trung tâm của tác phẩm: "Chí Phèo", "Lão Hạc";

- Nêu lên một nhận xét, quan điểm nào đó của tác giả hay của nhân vật trong truyện: "Trẻ con không được ăn thịt chó", "Cái mặt không chơi được", "Đời là một cuộc chiến đấu", "Lít, người gác chắn can đảm";

- Hé mở một phần nội dung câu chuyện: "Số đỏ", "Ông tiên ăn mày", "Giấc mơ của bà nội", "Đứa con trở về";

- Nêu thời gian, không gian cụ thể: “Trăm năm cô đơn”, “Phiên chợ Giát”;

- Nêu tình huống, sắc điệu thẩm mỹ: "Vợ nhặt";

- Nêu sự kiện gặp gỡ: "Từ Thức gặp tiên";

- Giới thiệu địa vị, quyền tước, xuất xứ nhân vật: "Bá tước Monte Cristo";

- Là câu thành ngữ, ca dao hoặc luận đề nào đó: "Sống chết mặc bay", "Đôi mắt";

- Là câu hỏi, sự giả định: “Làm gì?”;

- Là sự kết hợp của các ngôn ngữ khác nhau: "I am đàn bà", "Oẳn tà roằn".

…………..

Ngoài ra, còn có muôn hình vạn trạng cách đặt nhan đề khác nhau, thể hiện phong cách riêng của từng tác giả.

Đặt nhan đề hay sẽ tạo điểm nhấn cho tác phẩm, thu hút nhiều độc giả tiếp cận với tác phẩm hơn. Vì thế, các tác giả hãy tự lựa chọn cho mình những nhan đề hợp lý nhất cho các tác phẩm của mình nhé, và nhớ đón đọc các bài kỹ năng viết trong những kỳ tiếp theo.

 

[chaocacban123]

bài viết hay