14 câu hỏi liên quan tới hộp đen và câu trả lời sẽ giải đáp cho bạn những thắc mắc về vai trò của hộp đen và tại sao sau mỗi vụ tai nạn hàng không người ta lại cần tìm hộp đen đầu tiên.
Vụ tai nạn hàng không bí ẩn nhất MH370 và gần đây nhất là vụ tai nạn của hãng máy bay Trung Quốc - một chiếc Boeing 737 của hãng China Eastern Airlines, chuyến bay MU5735 gặp nạn vào khoảng 14h38 ngày 21/3 với 123 hành khách và 9 thành viên phi hành đoàn đã gần như chắc chắn về khả năng không còn ai sống sót. Các nỗ lực tìm kiếm khắc phục hậu quả tại chỗ vẫn đang được diễn ra và nhiệm vụ quan trọng nhất bây giờ là tìm thấy hộp đen để điều tra nguyên nhân vụ tai nạn.
Nguồn ảnh: Internet
Hộp đen là thiết bị ghi dữ liệu chuyến bay quan trọng, hộp đen ghi lại nhiều thông tin quan trọng trong chuyến bay và trở thành chìa khóa giải mã nguyên nhân vụ tai nạn chuyến bay.
1. Sau một vụ tai nạn hàng không, người ta thường nhắc đến “hộp đen” là chìa khóa để tìm ra nguyên nhân máy bay rơi. Hộp đen là gì?
Hộp đen còn được gọi là "máy ghi chuyến bay". Nói chung có hai bộ ghi chuyến bay được lắp đặt trên máy bay chở khách, một bộ ghi dữ liệu máy bay, có nhiệm vụ ghi lại các dữ liệu như tốc độ bay, độ cao, thời gian, tốc độ động cơ và góc lệch của bề mặt bánh lái máy bay; bộ còn lại là máy ghi âm buồng lái, chịu trách nhiệm Ghi âm các cuộc gọi của máy bay xuống mặt đất, các cuộc trò chuyện của phi hành đoàn và các âm thanh khác nhau trong cabin.
2. Tại sao hộp đen lại quan trọng như vậy?
Hộp đen có thể cung cấp cho các nhà điều tra tình hình bay của máy bay trong giai đoạn trước khi gặp nạn, là nguồn bằng chứng quan trọng để phân tích tai nạn và là nguồn dữ liệu để đưa ra những nhận định chính xác về vụ tai nạn.
3. Chỉ số "khả năng chịu áp suất" của hộp đen nói chung là gì?
Để chịu được lực va đập mạnh và ngọn lửa nhiệt độ cao bùng cháy của hộp đen khi máy bay rơi, vỏ hộp đen thường có một tấm thép rất dày và nhiều lớp vật liệu cách nhiệt chống va đập. Thông thường hộp đen có thể chịu được nhiệt độ cao 1100°C trong nửa giờ đến một giờ, và có thể chịu được tác động trọng lực khoảng 100G khi máy bay rơi.
Nó có thể chịu được áp lực nước sâu hơn 4.000 mét, không sợ ngâm lâu trong nước biển. Chức năng chính của hộp đen là cung cấp nhiều bản ghi dữ liệu của máy bay chứ không phải là chức năng định vị nên chức năng định vị của nó không mạnh, thường chỉ phát ra tín hiệu dạng xung, và thời gian có hạn, nhưng nhìn chung là hơn 30 ngày.
4. Trong hạng mục máy bay chở khách, hiệu suất "hộp đen" của các loại máy bay có giống nhau?
Trong phân loại máy bay chở khách nói chung, các chỉ số hoạt động của hộp đe” của các loại máy bay khác nhau về cơ bản là giống nhau.
5. Hộp đen có khả năng chịu áp suất cao trong một vụ tai nạn như vậy, tại sao nó không được sử dụng trong sản xuất kết cấu máy bay?
Hộp đen là một bộ phận của máy bay, đồng thời cũng là bộ phận rất quan trọng, so với máy bay, hộp đen có kích thước nhỏ, giống như một hành lý nhỏ của hành khách nên có thể làm bằng vật liệu nặng hơn, và không cần quá quan tâm đến vấn đề cân nặng.
Tuy nhiên, toàn bộ quy trình sản xuất máy bay đều kiểm soát trọng lượng rất nghiêm ngặt, bởi vì việc tăng trọng lượng sẽ làm giảm hiệu suất bay và tính kinh tế của máy bay. để đảm bảo sức mạnh và độ cứng. Giảm trọng lượng càng nhiều càng tốt. Chẳng hạn như Airbus A350XWB, v.v.
6. Tại sao dữ liệu của hộp đen không được đồng bộ hóa bằng "đám mây" (Icloud ) để tránh những khó khăn khi tìm kiếm?
Về mặt kỹ thuật, hộp đen có thể truyền dữ liệu không dây và đồng bộ hóa với đám mây. Tuy nhiên, khi máy bay đang bay bình thường thì dữ liệu lưu trong hộp đen là vô dụng, dữ liệu này chỉ dùng để phân tích sau khi máy bay gặp tai nạn. Tức là, dữ liệu hộp đen của máy bay chỉ hoạt động sau một vụ tai nạn.
Trên thế giới có khoảng hàng chục nghìn lượt máy bay bay mỗi ngày, nếu dữ liệu của mỗi hộp đen được truyền đi và lưu lại theo thời gian thực thì sẽ gây ra rất nhiều rác dữ liệu, đồng thời nó cũng mang đến những rắc rối sau này.
7. Mặc dù được gọi là hộp đen, nhưng hầu hết các hình ảnh hộp đen có liên quan được tìm thấy trên Internet đều là các vật phẩm màu cam hoặc đỏ.
Ý tưởng lắp đặt máy ghi âm trong buồng lái được đề xuất vào năm 1954. Khi đó, tất cả các thiết bị ghi âm điện tử trong máy bay đều được đặt trong một hộp vuông đen có kích thước và hình dạng đồng nhất.
Năm 1957, Cục Hàng không Dân dụng Hoa Kỳ quy định máy bay nặng hơn chín tấn phải được trang bị máy ghi chuyến bay để tăng cường khả năng bảo vệ máy bay.
Năm 1965, Cục Hàng không quyết định sơn hộp vuông màu đen gắn trên máy bay là "cam" hoặc "đỏ". Một khi máy bay gặp sự cố, bề ngoài của hộp đen sẽ rất bắt mắt và dễ tìm hơn.
Đến năm 1965, gần như mọi hãng hàng không trên thế giới đã chuyển sang sử dụng máy ghi chuyến bay màu cam hoặc đỏ cam, nhưng vẫn giữ tên "hộp đen". Để hộp đen bắt mắt hơn, vỏ hộp đen có màu cam sáng và được trang bị dải đèn.
8. Các cách để tìm hộp đen là gì?
Thông thường, cách để tìm thấy "hộp đen" là nhân viên tìm kiếm và cứu hộ thực hiện tìm kiếm bằng lưới kéo gần nơi máy bay rơi, sử dụng máy dò kim loại và chó tìm kiếm và cứu hộ, chẳng hạn như máy bay không người lái, phương tiện không người lái và các thiết bị tiên tiến khác.
9. Có một khoảng thời gian quan trọng để tìm hộp đen?
Việc tìm kiếm hộp đen phải càng nhanh càng tốt, theo thời gian, cường độ tín hiệu do hộp đen phát ra sẽ yếu dần theo mức tiêu thụ điện, thời gian càng lâu thì việc tìm kiếm hộp đen càng khó khăn.
10. Khó khăn trong việc tìm kiếm hộp đen hiện nay là gì?
Do địa điểm rơi của máy bay là ở khu vực đồi núi, biển khơi, rừng rậm,... là những nơi địa hình phức tạp, kích thước hộp đen của máy bay Boeing 737 thường vào khoảng 60x20x20cm - kích thước tương tự như kích thước của một thùng giấy giao hàng loại nhỏ ở khu vực rừng núi rậm rạp nên rất khó tìm thấy hộp đen. Rất khó phán đoán tư thế và tốc độ tại thời điểm trước khi rơi, điều này cũng gây khó khăn lớn cho công tác tìm kiếm hộp đen.
11. Làm thế nào tôi có thể tìm thấy hộp đen, và có cách nào khác để biết nguyên nhân của vụ tai nạn?
Để xác định nguyên nhân máy bay rơi, bạn cũng có thể bắt đầu từ các khía cạnh khác như điều tra hồ sơ bảo dưỡng máy bay, hồ sơ thay thế phụ tùng, tâm lý của phi công, máy bay có bị cướp hay không và các lý do khác. Những thứ này có thể được dùng làm phương tiện phụ trợ để xác định nguyên nhân vụ tai nạn. Đội điều tra vụ tai nạn hẳn vẫn còn hy vọng tìm ra hộp đen để khôi phục lại hiện trường chân thực nhất trước khi xảy ra vụ tai nạn.
12. Hộp đen nằm ở đâu trên máy bay?
Hộp đen nói chung nằm ở đuôi máy bay, nếu máy bay gặp sự cố thì đuôi máy bay thường là bộ phận bị va đập cuối cùng, vì vậy việc đặt hộp đen ở đuôi máy bay sẽ tăng khả năng cứu được hộp đen.
13. Nếu tìm thấy hộp đen, sẽ mất bao lâu để giải mã nội dung bên trong?
Thời gian giải đoán hộp đen tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vụ rơi máy bay, có thể vài ngày hoặc vài tháng.
14. Ai sẽ giải thích dữ liệu?
Việc tìm ra hộp đen nói chung là do cơ quan điều tra tai nạn hàng không dân dụng chuyên nghiệp diễn giải, có nhiều cơ quan quốc tế giải đoán được, Boeing cũng sẽ cử kỹ thuật viên tham gia giải đoán, hoặc gửi về trụ sở Boeing để diễn giải.
