Đối với những lời than thở Tết nay sao không vui như Tết xưa và rất nhiều người đã cố công tìm kiếm lí do khiến Tết nay chẳng còn quyết luyến. Càng qua mỗi cái Tết lại càng thấy chán chường, dường như mỗi ngày Tết trôi qua chỉ toàn gánh nặng lo lì xì, cơm nước, trang trí nhà cửa, cố cười đón những vị khách tới nhà, và chẳng còn gì hơn thế.
(Bài viết: Tại sao Tết hồi bé thường vui hơn?)
Bạn có thấy những cái Tết trong quá khứ chứa đầy rẫy những thứ đẹp đẽ và thú vị hơn nhiều so với bây giờ? Đó là bởi tất cả những trải nghiệm của chúng ta ở quá khứ, khi chúng ta còn nhỏ, đều rất mãnh liệt.
Hãy quan sát những đứa trẻ đang chơi đùa hoặc làm bất kỳ điều gì. Ngay cả khi chúng ngồi im một chỗ, thực ra chúng cũng không hẳn đang ngồi im, mà tâm trí chúng vẫn đang vận động để liên tục thu nhận một mớ thông tin hỗn độn từ thế giới bên ngoài.
Tôi còn nhớ ngày nhỏ, mình có thể ngồi lỳ bên nồi bánh trưng mà không hề biết chán. Mắt tôi sẽ dán vào những ngọn lửa nhảy múa, trong khi tai vẫn nghe thấy tiếng củi lách tách, dưới nền nhạc Cheri Cheri Lady phát từ máy cassette trong nhà vọng ra.
Và không chỉ có thị giác và thính giác, mũi của một đứa trẻ cũng sẽ cảm thấy được mùi vị thanh thanh cực kỳ tinh tế của lá dong đang luộc. Hai bàn tay ấm rực đang hơ trước ngọn lửa bỗng dưng lạnh toát khi bạn rụt nó ra xa, ngoài trời mưa phùn đang đổ và cái Tết của tuổi thơ luôn là những ngày lạnh cắt da cắt thịt.
Nhận thức của một đứa trẻ luôn khuyếch đại mọi trải nghiệm mà nó có so với người lớn. Nghiên cứu khoa học cho thấy trái tim của trẻ em đập nhanh hơn chúng ta, thân nhiệt của chúng cao hơn, chúng thở gấp hơn và dòng máu của chúng cũng chảy nhanh hơn. Chiếc đồng hồ cơ thể của lũ trẻ có một khoảng 24 giờ dài hơn những gì mà chúng ta có mỗi ngày khi đã là một người lớn.
Khi bạn đã trải qua hàng chục cái Tết trước đây, đã có hàng chục bữa ăn tất niên cùng gia đình, đã về quê hàng chục lần, ngắm pháo hoa và xem cả 15 chương trình Táo Quân, bạn sẽ thấy mọi thứ không còn hấp dẫn nữa.
Và có những lý thuyết cho rằng trẻ em sống trong những khoảnh khắc kéo dài hơn, vì thế chúng cảm thấy thời gian trôi chậm hơn. Hãy nghĩ về một chiếc đồng hồ được thiết lập để chạy nhanh hơn 25% so với thời gian bình thường: Sau 12 tiếng thực tế, nó đã chạy hết 15 giờ và sau một ngày, nó đã chạy được 30 tiếng.
Mặt khác, những người già có tốc độ trao đổi chất thấp hơn, dòng máu chảy chậm hơn và chiếc đồng hồ cơ thể của họ dường như cũng quay ít hơn 24 tiếng mỗi ngày. Cường độ nhận thức tất nhiên cũng vì thế mà suy giảm.
Khi lớn lên và già đi, thế giới xung quanh chúng ta bỗng trở thành một nơi buồn tẻ và quen thuộc – buồn tẻ và quen thuộc đến nỗi chúng ta ngừng chú ý đến nó. Một đứa trẻ có thể chú ý đến những toà nhà và đường phố xung quanh mình, nhưng tại sao bạn phải làm vậy khi đã nhìn thấy chúng cả chục ngàn lần trong đời?
Những cái Tết cũng vậy. Khi bạn đã trải qua hàng chục cái Tết trước đây, đã có hàng chục bữa ăn tất niên cùng gia đình, đã về quê hàng chục lần, ngắm pháo hoa hay xem cả 15 chương trình Táo Quân, bạn sẽ thấy mọi thứ không còn hấp dẫn nữa. Tết bây giờ cũng chỉ… bình thường. Tết nhạt!
Và đó cũng là lý do tại sao thời gian như đang tăng tốc khi chúng ta trưởng thành. Khi đã có đủ trải nghiệm, chúng ta bắt đầu thấy những ánh sáng kỳ diệu của thế giới tuổi thơ vụt tắt, chúng ta tầm thường hóa mọi thứ xung quanh mình. Chúng ta thờ ơ hơn và lãnh cảm hơn.
Dần dần, sự chú ý một cách có ý thức mà chúng ta dành cho môi trường xung quanh biến mất, khi những bản ghi kinh nghiệm của chúng ta đã đầy, chúng ta không muốn nhồi nhét thêm vào nữa. Càng nhiều tuổi, chúng ta sẽ càng tiếp nhận ít thông tin hơn, điều đó có nghĩa là thời gian của chúng ta trôi qua nhanh hơn.
Dòng thời gian khi đó không còn bị kéo giãn ra nữa, bởi lượng thông tin bạn ghim lên đó quá ít.
Do đó, chúng ta thấy thời gian trôi qua nhanh hơn sau mỗi năm. Như triết gia và nhà tâm lý học người Mỹ William James từng nói: “Mỗi năm trôi qua, một số lượng trải nghiệm của bạn sẽ bị biến thành những thói quen tự động“.
Một cái Tết năm bạn lên 10 tuổi sẽ khác hẳn một cái Tết khi bạn ở tuổi 25. Hãy cùng điểm xem có bao nhiêu thứ đã biến mất khỏi thực tế của bạn, hoặc ngay cả khi chúng vẫn còn đó nhưng bạn sẽ không bao giờ để ý đến nữa:
Bánh chưng, bánh tét, những phiên chợ Tết, buổi học cuối cùng trước kỳ nghỉ, bài tập về nhà, những bữa tiệc tất niên, pháo hoa, lời chúc Tết của Chủ tịch nước, những tin nhắn trên điện thoại nút bấm, thịt gà, kẹo mứt, lì xì, quần áo mới, một dịp về quê, những chuyến du xuân, đi chùa, xin quẻ, chúc Tết bên nội, bên ngoại…
Và hãy xem bạn đã làm gì trong hai dịp Tết gần đây nhất: Bạn vẫn có những buổi tiệc tất nhiên như cũ? Bạn đã chán ngấy khi phải gửi xe, chen chúc đi xem pháo hoa? Bạn lướt newfeed Facebook liên tục? Bạn ngủ nướng? Bạn gặp họ hàng, bạn bè, những người cũ và họ vẫn hỏi bạn những câu hỏi cũ: “Bao giờ lấy vợ, lấy chồng, bao giờ lên chức, bao giờ… bao giờ…“
Thú thực mà nói, nếu ngoảnh đi ngoảnh lại một năm đã trôi qua thật nhanh với bạn, thì một tuần lễ nghỉ Tết sẽ còn trôi nhanh hơn rất nhiều. Vậy nếu muốn thời gian trôi chậm lại, và có một cái Tết thật ý nghĩa, bạn nên làm gì?
Trong cuốn “Making Time“, tiến sĩ Steve Taylor đã nêu ra hai quy luật mà ông gợi ý mọi người làm chậm thời gian của họ lại. Thứ nhất, ông nói “thời gian dường như sẽ trôi chậm lại khi chúng ta tiếp xúc với những môi trường và có những trải nghiệm mới“.
Nếu bạn là một người hay ngủ nướng, hãy thử dậy sớm trong dịp Tết, nếu bạn không bao giờ đi chợ, hãy thử đi chợ, nếu cả năm rồi bạn chưa từng tập thể dục lấy một buổi, hãy thử chạy bộ hoặc bơi lội…
Công bằng mà nói, dù Tết có nhàm chán đến cỡ nào đi chăng nữa, đó cũng là một dịp tốt để bạn phá vỡ những thói quen hàng ngày của mình. Thời gian trong một tuần nghỉ Tết sẽ trôi chậm hơn trong một tuần đi làm của bạn, khi bạn không còn phải sáng xách cặp lên công ty, tối xách cặp về nhà và ngủ nướng vào ngày cuối tuần.
Tết có nhiều hoạt động có thể giúp bạn kéo giãn thời gian của mình ra, chỉ cần đừng lặp lại những điều mà bạn đã làm trong những ngày làm việc bình thường. Nếu bạn là một người hay ngủ nướng, hãy thử dậy sớm trong dịp Tết, nếu bạn không bao giờ đi chợ, hãy thử đi chợ, nếu cả năm rồi bạn chưa từng tập thể dục lấy một buổi, hãy thử chạy bộ hoặc bơi lội…
Cắm mặt vào game điện tử là một cách giết thời gian tốt, nhưng bạn sẽ không muốn làm điều đó vào dịp nghỉ Tết vì nó sẽ đốt cháy thời gian bạn có. Tương tự, đừng bao giờ bị cuốn hút vào những trò chơi bài bạc hết ván này qua ván khác. Có thể bạn ngồi xuống vào đầu giờ chiều và đinh ninh mình chỉ chơi vui một lát. Nhưng rồi bạn sẽ phải ngạc nhiên vì khi đứng dậy đã là lúc trời đã tốt mịt.
Thời gian trôi nhanh hơn trong trạng thái tập trung cũng giải thích tại sao những người đánh bài cảm nhận được ít thời gian hơn những người ngồi xem xung quanh. Có phải khi bạn chơi bài, mọi người đứng ngoài luôn giục bạn đứng dậy và ra ngoài, bởi họ đã quá sốt ruột với dòng chảy thời gian của họ?
Giả sử, bạn không thể bỏ được một bữa tất niên cùng gia đình trong dịp Tết. Tưởng chừng như đó sẽ là một hoạt động nhàm chán hơn rất nhiều so với việc đi du lịch dài ngày cùng những người bạn mới ở nước ngoài.
Nhưng bằng cách thực hành chánh niệm, theo cách giải thích của Taylor là việc dành toàn bộ sự chú ý và mọi giác quan của chúng ta vào một trải nghiệm – đối với những gì chúng ta đang thấy, đang cảm nhận, đang nếm, đang ngửi hoặc đang nghe – hơn là để cho những suy nghĩ của chúng ta tự trôi vô thức trong đầu, bạn cũng sẽ kéo dài được thời gian của mình và giúp cho nó trở nên có ý nghĩa hơn.
Ví dụ, thay vì để đầu óc phải suy nghĩ và bận tâm về những câu hỏi cũ rích như “Bao giờ lấy vợ, lấy chồng“, bạn có thể điều hướng tâm trí của mình sang những suy nghĩ mới và có ý nghĩa hơn. Chẳng hạn như hãy hỏi lại người đối diện về công việc kinh doanh của họ trong năm vừa qua, nếu bạn thấy đó là câu chuyện có thể giúp mình có những bài học thú vị hơn.
Những câu chuyện mới sẽ làm nên một buổi tiệc mới mẻ hơn. Đừng bao giờ nói lại những chuyện cũ và hỏi lại những câu hỏi cũ nếu bạn biết câu trả lời bạn nhận được cũng vẫn là câu trả lời cũ. Tin tốt là chúng ta luôn có những câu chuyện mới để kể, chỉ cần bạn biết khai thác chúng.
Bạn vẫn sẽ có 24 tiếng trong một ngày Tết, nhưng với nhiều trải nghiệm mới hơn, tích cực hơn, bạn sẽ nằm xuống giường vào buổi tối và thấy một ngày của mình đã trôi qua chậm hơn và có ý nghĩa hơn.
Ngay cả những người thân của bạn, một năm trước và một năm sau họ cũng đã là những người khác, nếu bạn mở rộng tất cả các giác quan của mình để cảm nhận về họ.
Bạn sẽ không bao giờ gặp lại một người như cũ, nếu bạn nhìn họ kỹ hơn để thấy những nếp nhăn bắt đầu xuất hiện trên khuôn mặt và mái tóc ai đó cũng đã có những sợi bạc.
Cùng với đó là những sự thay đổi tinh tế xung quanh mâm tiệc mà bạn có thể nhận ra khi mở rộng các giác quan, một con mèo trong nhà, cách sắp xếp bố trí đồ đạc, những chiếc bát, đũa mới, một chiếc loa mới, những bài hát mới, một mùi tinh dầu mới…
Ngay cả khi bạn phải là người rửa bát sau bữa tiệc, thực hành chánh niệm cũng giúp bạn có những trải nghiệm khác hẳn những kinh nghiệm khó chịu từng có trước đây với việc đó. Hãy để ý đến tốc độ chảy của nước, đến cảm giác mịn của xà phòng, tiếng miết tay vào một chiếc bát sạch bóng.
Bí quyết là hãy tập trung các giác quan của bạn để khuyếch đại những trải nghiệm thú vị và bỏ qua những cảm giác khiến bạn khó chịu, chẳng hạn như đừng để ý quá nhiều đến sự nhày nhụa của dầu mỡ, trừ khi bạn yêu thích môn hóa và bắt đầu tự hỏi độ nhớt của mỡ là bao nhiêu, khối lượng riêng của nó so với nước, dầu mỡ sẽ biến tính như thế nào dưới nhiệt độ…
Suy cho cùng, cả hai phương pháp mà Taylor đã gợi ý trong cuốn sách của ông đều làm tăng lượng thông tin sẽ ghim lên trên dòng thời gian của bạn.
Bạn vẫn sẽ có 24 tiếng trong một ngày Tết, nhưng với nhiều trải nghiệm mới hơn, tích cực hơn, bạn sẽ nằm xuống giường vào buổi tối và thấy một ngày của mình trôi qua chậm hơn và đã có ý nghĩa hơn.
Từ quan điểm này, chúng ta sẽ không còn thấy thời gian như một kẻ thù của mình nữa. Thời gian không phải là một biến số không thể kiểm soát. Ở một mức độ nhất định, chúng ta có thể làm được điều đó.
Nhiều người trong số chúng ta cố gắng tập thể dục, ăn uống lành mạnh để đảm bảo có thể sống được càng lâu càng tốt. Chúng ta cũng thường chúc tụng nhau có thật nhiều sức khỏe và những người lớn tuổi sẽ trường thọ trong những dịp lễ Tết như thế này.
Tất nhiên, đó đều là những ước muốn tốt đẹp. Nhưng như đã nói phía trên, cả một cuộc đời khi bạn nhìn lại mình ở tuổi 76 chỉ giống như một kỳ nghỉ hè vào năm nhất đại học.
Vậy nên, hãy nhớ rằng mở rộng những trải nghiệm cũng là một cách để có cuộc sống trọn vẹn và hạnh phúc hơn.
Cùng Văn học trẻ viết về những điều bạn đang tìm kiếm, phát hiên ở những khoảnh khắc, tọa độ, gương mặt quen thuộc. Bạn muốn những ngày Tết "chậm" lại với nhiều thu hoạch trải nghiệm đáng nhớ? Hãy chia sẻ những điều mà bạn sẽ làm Tết này với Văn học trẻ tại cuộc thi "Mùa Tết 2023" nhé. Chi tiết tại Cuộc thi viết Mùa Tết - Văn Học Trẻ 2023, chủ đề 2: "Chậm"
(Bài viết: Tại sao Tết hồi bé thường vui hơn?)
Hãy quan sát những đứa trẻ đang chơi đùa hoặc làm bất kỳ điều gì. Ngay cả khi chúng ngồi im một chỗ, thực ra chúng cũng không hẳn đang ngồi im, mà tâm trí chúng vẫn đang vận động để liên tục thu nhận một mớ thông tin hỗn độn từ thế giới bên ngoài.
Tôi còn nhớ ngày nhỏ, mình có thể ngồi lỳ bên nồi bánh trưng mà không hề biết chán. Mắt tôi sẽ dán vào những ngọn lửa nhảy múa, trong khi tai vẫn nghe thấy tiếng củi lách tách, dưới nền nhạc Cheri Cheri Lady phát từ máy cassette trong nhà vọng ra.
Và không chỉ có thị giác và thính giác, mũi của một đứa trẻ cũng sẽ cảm thấy được mùi vị thanh thanh cực kỳ tinh tế của lá dong đang luộc. Hai bàn tay ấm rực đang hơ trước ngọn lửa bỗng dưng lạnh toát khi bạn rụt nó ra xa, ngoài trời mưa phùn đang đổ và cái Tết của tuổi thơ luôn là những ngày lạnh cắt da cắt thịt.
Nhận thức của một đứa trẻ luôn khuyếch đại mọi trải nghiệm mà nó có so với người lớn. Nghiên cứu khoa học cho thấy trái tim của trẻ em đập nhanh hơn chúng ta, thân nhiệt của chúng cao hơn, chúng thở gấp hơn và dòng máu của chúng cũng chảy nhanh hơn. Chiếc đồng hồ cơ thể của lũ trẻ có một khoảng 24 giờ dài hơn những gì mà chúng ta có mỗi ngày khi đã là một người lớn.
Khi bạn đã trải qua hàng chục cái Tết trước đây, đã có hàng chục bữa ăn tất niên cùng gia đình, đã về quê hàng chục lần, ngắm pháo hoa và xem cả 15 chương trình Táo Quân, bạn sẽ thấy mọi thứ không còn hấp dẫn nữa.
Và có những lý thuyết cho rằng trẻ em sống trong những khoảnh khắc kéo dài hơn, vì thế chúng cảm thấy thời gian trôi chậm hơn. Hãy nghĩ về một chiếc đồng hồ được thiết lập để chạy nhanh hơn 25% so với thời gian bình thường: Sau 12 tiếng thực tế, nó đã chạy hết 15 giờ và sau một ngày, nó đã chạy được 30 tiếng.
Mặt khác, những người già có tốc độ trao đổi chất thấp hơn, dòng máu chảy chậm hơn và chiếc đồng hồ cơ thể của họ dường như cũng quay ít hơn 24 tiếng mỗi ngày. Cường độ nhận thức tất nhiên cũng vì thế mà suy giảm.
Khi lớn lên và già đi, thế giới xung quanh chúng ta bỗng trở thành một nơi buồn tẻ và quen thuộc – buồn tẻ và quen thuộc đến nỗi chúng ta ngừng chú ý đến nó. Một đứa trẻ có thể chú ý đến những toà nhà và đường phố xung quanh mình, nhưng tại sao bạn phải làm vậy khi đã nhìn thấy chúng cả chục ngàn lần trong đời?
Những cái Tết cũng vậy. Khi bạn đã trải qua hàng chục cái Tết trước đây, đã có hàng chục bữa ăn tất niên cùng gia đình, đã về quê hàng chục lần, ngắm pháo hoa hay xem cả 15 chương trình Táo Quân, bạn sẽ thấy mọi thứ không còn hấp dẫn nữa. Tết bây giờ cũng chỉ… bình thường. Tết nhạt!
Và đó cũng là lý do tại sao thời gian như đang tăng tốc khi chúng ta trưởng thành. Khi đã có đủ trải nghiệm, chúng ta bắt đầu thấy những ánh sáng kỳ diệu của thế giới tuổi thơ vụt tắt, chúng ta tầm thường hóa mọi thứ xung quanh mình. Chúng ta thờ ơ hơn và lãnh cảm hơn.
Dần dần, sự chú ý một cách có ý thức mà chúng ta dành cho môi trường xung quanh biến mất, khi những bản ghi kinh nghiệm của chúng ta đã đầy, chúng ta không muốn nhồi nhét thêm vào nữa. Càng nhiều tuổi, chúng ta sẽ càng tiếp nhận ít thông tin hơn, điều đó có nghĩa là thời gian của chúng ta trôi qua nhanh hơn.
Dòng thời gian khi đó không còn bị kéo giãn ra nữa, bởi lượng thông tin bạn ghim lên đó quá ít.
Những trải nghiệm cũ – mới
Vậy là khi chúng ta càng trưởng thành, thế giới xung quanh chúng ta sẽ ngày càng trở nên quen thuộc hơn. Chúng ta cũng bị kéo vào sống trong các vòng lặp theo từng ngày, từng tháng, từng năm, khiến lượng thông tin chúng ta nhu nhận (bao gồm cả nhận thức, các cảm giác và suy nghĩ) giảm dần theo thời gian.Do đó, chúng ta thấy thời gian trôi qua nhanh hơn sau mỗi năm. Như triết gia và nhà tâm lý học người Mỹ William James từng nói: “Mỗi năm trôi qua, một số lượng trải nghiệm của bạn sẽ bị biến thành những thói quen tự động“.
Một cái Tết năm bạn lên 10 tuổi sẽ khác hẳn một cái Tết khi bạn ở tuổi 25. Hãy cùng điểm xem có bao nhiêu thứ đã biến mất khỏi thực tế của bạn, hoặc ngay cả khi chúng vẫn còn đó nhưng bạn sẽ không bao giờ để ý đến nữa:
Bánh chưng, bánh tét, những phiên chợ Tết, buổi học cuối cùng trước kỳ nghỉ, bài tập về nhà, những bữa tiệc tất niên, pháo hoa, lời chúc Tết của Chủ tịch nước, những tin nhắn trên điện thoại nút bấm, thịt gà, kẹo mứt, lì xì, quần áo mới, một dịp về quê, những chuyến du xuân, đi chùa, xin quẻ, chúc Tết bên nội, bên ngoại…
Và hãy xem bạn đã làm gì trong hai dịp Tết gần đây nhất: Bạn vẫn có những buổi tiệc tất nhiên như cũ? Bạn đã chán ngấy khi phải gửi xe, chen chúc đi xem pháo hoa? Bạn lướt newfeed Facebook liên tục? Bạn ngủ nướng? Bạn gặp họ hàng, bạn bè, những người cũ và họ vẫn hỏi bạn những câu hỏi cũ: “Bao giờ lấy vợ, lấy chồng, bao giờ lên chức, bao giờ… bao giờ…“
Thú thực mà nói, nếu ngoảnh đi ngoảnh lại một năm đã trôi qua thật nhanh với bạn, thì một tuần lễ nghỉ Tết sẽ còn trôi nhanh hơn rất nhiều. Vậy nếu muốn thời gian trôi chậm lại, và có một cái Tết thật ý nghĩa, bạn nên làm gì?
Trong cuốn “Making Time“, tiến sĩ Steve Taylor đã nêu ra hai quy luật mà ông gợi ý mọi người làm chậm thời gian của họ lại. Thứ nhất, ông nói “thời gian dường như sẽ trôi chậm lại khi chúng ta tiếp xúc với những môi trường và có những trải nghiệm mới“.
Ở trong một môi trường mới, sự lạ lẫm sẽ đánh thức chúng ta, giúp chúng ta tiếp nhận thêm nhiều thông tin hơn.
Điều đó có thể làm được bằng nhiều cách như đi du lịch đến những địa điểm mới, tạo cho mình những thử thách mới, học một kỹ năng mới, một sở thích mới, gặp gỡ những người mới, đọc một cuốn sách mới, xem một thể loại phim mới…Nếu bạn là một người hay ngủ nướng, hãy thử dậy sớm trong dịp Tết, nếu bạn không bao giờ đi chợ, hãy thử đi chợ, nếu cả năm rồi bạn chưa từng tập thể dục lấy một buổi, hãy thử chạy bộ hoặc bơi lội…
Công bằng mà nói, dù Tết có nhàm chán đến cỡ nào đi chăng nữa, đó cũng là một dịp tốt để bạn phá vỡ những thói quen hàng ngày của mình. Thời gian trong một tuần nghỉ Tết sẽ trôi chậm hơn trong một tuần đi làm của bạn, khi bạn không còn phải sáng xách cặp lên công ty, tối xách cặp về nhà và ngủ nướng vào ngày cuối tuần.
Tết có nhiều hoạt động có thể giúp bạn kéo giãn thời gian của mình ra, chỉ cần đừng lặp lại những điều mà bạn đã làm trong những ngày làm việc bình thường. Nếu bạn là một người hay ngủ nướng, hãy thử dậy sớm trong dịp Tết, nếu bạn không bao giờ đi chợ, hãy thử đi chợ, nếu cả năm rồi bạn chưa từng tập thể dục lấy một buổi, hãy thử chạy bộ hoặc bơi lội…
Một điều đặc biệt cần tránh nếu bạn muốn kéo giãn thời gian của mình, đó là các hoạt động đòi hỏi nhận thức tập trung.
“Thời gian sẽ trôi nhanh hơn trong trạng thái tập trung“, Taylor nói. Đó là bởi khi sự chú ý của chúng ta bị thu hẹp vào một không gian và những đối tượng nhỏ hẹp, chúng ta sẽ tự động chặn mọi thông tin từ môi trường xung quanh mình đi tới các giác quan.Cắm mặt vào game điện tử là một cách giết thời gian tốt, nhưng bạn sẽ không muốn làm điều đó vào dịp nghỉ Tết vì nó sẽ đốt cháy thời gian bạn có. Tương tự, đừng bao giờ bị cuốn hút vào những trò chơi bài bạc hết ván này qua ván khác. Có thể bạn ngồi xuống vào đầu giờ chiều và đinh ninh mình chỉ chơi vui một lát. Nhưng rồi bạn sẽ phải ngạc nhiên vì khi đứng dậy đã là lúc trời đã tốt mịt.
Thời gian trôi nhanh hơn trong trạng thái tập trung cũng giải thích tại sao những người đánh bài cảm nhận được ít thời gian hơn những người ngồi xem xung quanh. Có phải khi bạn chơi bài, mọi người đứng ngoài luôn giục bạn đứng dậy và ra ngoài, bởi họ đã quá sốt ruột với dòng chảy thời gian của họ?
Quy luật thứ hai mà Steve Taylor chỉ ra trong cuốn sách của ông, cũng là quy luật mà ông gợi ý mọi người áp dụng nhiều hơn:
Chúng ta có thể làm chậm thời gian bằng nỗ lực ý thức, để có nhiều trải nghiệm mới ngay cả trong những việc làm cũ.Giả sử, bạn không thể bỏ được một bữa tất niên cùng gia đình trong dịp Tết. Tưởng chừng như đó sẽ là một hoạt động nhàm chán hơn rất nhiều so với việc đi du lịch dài ngày cùng những người bạn mới ở nước ngoài.
Nhưng bằng cách thực hành chánh niệm, theo cách giải thích của Taylor là việc dành toàn bộ sự chú ý và mọi giác quan của chúng ta vào một trải nghiệm – đối với những gì chúng ta đang thấy, đang cảm nhận, đang nếm, đang ngửi hoặc đang nghe – hơn là để cho những suy nghĩ của chúng ta tự trôi vô thức trong đầu, bạn cũng sẽ kéo dài được thời gian của mình và giúp cho nó trở nên có ý nghĩa hơn.
Ví dụ, thay vì để đầu óc phải suy nghĩ và bận tâm về những câu hỏi cũ rích như “Bao giờ lấy vợ, lấy chồng“, bạn có thể điều hướng tâm trí của mình sang những suy nghĩ mới và có ý nghĩa hơn. Chẳng hạn như hãy hỏi lại người đối diện về công việc kinh doanh của họ trong năm vừa qua, nếu bạn thấy đó là câu chuyện có thể giúp mình có những bài học thú vị hơn.
Những câu chuyện mới sẽ làm nên một buổi tiệc mới mẻ hơn. Đừng bao giờ nói lại những chuyện cũ và hỏi lại những câu hỏi cũ nếu bạn biết câu trả lời bạn nhận được cũng vẫn là câu trả lời cũ. Tin tốt là chúng ta luôn có những câu chuyện mới để kể, chỉ cần bạn biết khai thác chúng.
Bạn vẫn sẽ có 24 tiếng trong một ngày Tết, nhưng với nhiều trải nghiệm mới hơn, tích cực hơn, bạn sẽ nằm xuống giường vào buổi tối và thấy một ngày của mình đã trôi qua chậm hơn và có ý nghĩa hơn.
Ngay cả những người thân của bạn, một năm trước và một năm sau họ cũng đã là những người khác, nếu bạn mở rộng tất cả các giác quan của mình để cảm nhận về họ.
Bạn sẽ không bao giờ gặp lại một người như cũ, nếu bạn nhìn họ kỹ hơn để thấy những nếp nhăn bắt đầu xuất hiện trên khuôn mặt và mái tóc ai đó cũng đã có những sợi bạc.
Cùng với đó là những sự thay đổi tinh tế xung quanh mâm tiệc mà bạn có thể nhận ra khi mở rộng các giác quan, một con mèo trong nhà, cách sắp xếp bố trí đồ đạc, những chiếc bát, đũa mới, một chiếc loa mới, những bài hát mới, một mùi tinh dầu mới…
Ngay cả khi bạn phải là người rửa bát sau bữa tiệc, thực hành chánh niệm cũng giúp bạn có những trải nghiệm khác hẳn những kinh nghiệm khó chịu từng có trước đây với việc đó. Hãy để ý đến tốc độ chảy của nước, đến cảm giác mịn của xà phòng, tiếng miết tay vào một chiếc bát sạch bóng.
Bí quyết là hãy tập trung các giác quan của bạn để khuyếch đại những trải nghiệm thú vị và bỏ qua những cảm giác khiến bạn khó chịu, chẳng hạn như đừng để ý quá nhiều đến sự nhày nhụa của dầu mỡ, trừ khi bạn yêu thích môn hóa và bắt đầu tự hỏi độ nhớt của mỡ là bao nhiêu, khối lượng riêng của nó so với nước, dầu mỡ sẽ biến tính như thế nào dưới nhiệt độ…
Suy cho cùng, cả hai phương pháp mà Taylor đã gợi ý trong cuốn sách của ông đều làm tăng lượng thông tin sẽ ghim lên trên dòng thời gian của bạn.
Bạn vẫn sẽ có 24 tiếng trong một ngày Tết, nhưng với nhiều trải nghiệm mới hơn, tích cực hơn, bạn sẽ nằm xuống giường vào buổi tối và thấy một ngày của mình trôi qua chậm hơn và đã có ý nghĩa hơn.
Từ quan điểm này, chúng ta sẽ không còn thấy thời gian như một kẻ thù của mình nữa. Thời gian không phải là một biến số không thể kiểm soát. Ở một mức độ nhất định, chúng ta có thể làm được điều đó.
Nhiều người trong số chúng ta cố gắng tập thể dục, ăn uống lành mạnh để đảm bảo có thể sống được càng lâu càng tốt. Chúng ta cũng thường chúc tụng nhau có thật nhiều sức khỏe và những người lớn tuổi sẽ trường thọ trong những dịp lễ Tết như thế này.
Tất nhiên, đó đều là những ước muốn tốt đẹp. Nhưng như đã nói phía trên, cả một cuộc đời khi bạn nhìn lại mình ở tuổi 76 chỉ giống như một kỳ nghỉ hè vào năm nhất đại học.
Vậy nên, hãy nhớ rằng mở rộng những trải nghiệm cũng là một cách để có cuộc sống trọn vẹn và hạnh phúc hơn.
(Nguồn: Tri thức trẻ)
Cùng Văn học trẻ viết về những điều bạn đang tìm kiếm, phát hiên ở những khoảnh khắc, tọa độ, gương mặt quen thuộc. Bạn muốn những ngày Tết "chậm" lại với nhiều thu hoạch trải nghiệm đáng nhớ? Hãy chia sẻ những điều mà bạn sẽ làm Tết này với Văn học trẻ tại cuộc thi "Mùa Tết 2023" nhé. Chi tiết tại Cuộc thi viết Mùa Tết - Văn Học Trẻ 2023, chủ đề 2: "Chậm"
