Như chúng ta đã biết, ở mỗi nơi, mỗi vùng miền khác nhau lại có một nét đặc sắc văn hóa, một lễ hội riêng. Trong đó, không thể không nhắc đến Ninh Thuận - xứ nho người Việt. Ở đây có những lễ hội gì? Cùng tham khảo bài "Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận" nhé!
Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận
I. Nội dung chính
Văn bản cung cấp cho người đọc những thông tin về lễ hội Ka-tê - một lễ hội đặc sắc của dân tộc Chăm.
II. Tóm tắt
Ka-tê là lễ hội dân gian đặc sắc nhất trong kho tàng văn hoá của dân tộc Chăm. Đây là dịp người Chăm dâng lễ vật tri ân các vị thần và tưởng nhớ tổ tiên của mình. Ka – tê không chỉ là một lễ hội dân gian truyền thống mà còn là một “kho tàng” lưu trữ văn hóa của người Chăm. Lễ hội Ka – tê chính là một phần trong tâm thức của mỗi người con dân tộc Chăm, là một lễ hội tốt đẹp đã và đang được bảo tồn nguyên vẹn giá trị.
III. Chuẩn bị
Đọc trước văn bản Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận. Tìm đọc và ghi chép lại những thông tin cơ bản, ngắn gọn về dân tộc Chăm. Hãy cho biết nguồn thông tin mà em đã truy xuất.
Phương pháp giải:
- Đọc trước văn bản
- Chọn lọc thông tin
- Trích dẫn tài liệu
Lời giải chi tiết:
- Chăm Panduranga hay Đông Chăm gồm những người Chăm cư trú ở Ninh Thuận, Bình Thuận có tên gọi là Chăm Panduranga (Chăm Phan Rang); đây là nhóm cộng đồng Chăm lớn nhất chiếm khoảng 67,60% tổng số người Chăm ở Việt Nam. (nguồn: vi.wikipedia.org)
- Người Chăm sinh sống ở Ninh Thuận nhiều nhất so với các tỉnh, thành phố trong cả nước. Vì thế, văn hóa Chăm ở đây khá đậm chất được thể hiện qua chữ viết, trang phục, nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc, nghề gốm, dệt thổ cẩm. (ngồn: baoninhthuan.com.vn).
- Văn hóa Chăm còn thể hiện sự độc đáo và đặc sắc ở chỗ cho đến nay người Chăm vẫn giữ các nghi lễ như: lễ Katê, lễ Rija Nưgar, lễ Rija Praung, lễ khai mương, lễ xuống gặt, lễ mừng cơm mới... (ngồn: baoninhthuan.com.vn).
- Không gian văn hóa Chăm có sức lôi cuốn đặc biệt, từ phong tục tập quán theo chế độ mẫu hệ, đến những nghi lễ, tín ngưỡng cùng nhiều nghệ thuật dân gian truyền thống khác. (ngồn: baoninhthuan.com.vn).
IV. Trong khi đọc
Câu 1
Phần in đậm này có tác dụng gì?
Phương pháp giải:
- Đọc phần in đậm, phân tích và khái quát vấn đề được nêu trong đoạn.
Lời giải chi tiết:
- Phần in đậm là một lời giới thiệu, một lời mào đầu giới thiệu chung về chủ đề chính được nhắc đến trong bài viết.
- Phần in đậm đóng vai trò rất lớn quyết định việc đọc tiếp hay dừng lại của độc giả. Bởi một phần mở đầu hấp dẫn, thu hút sẽ giúp cho người đọc có hứng thú tìm hiểu phần tiếp theo của tác phẩm.
- Ngoài ra, phần in đậm còn có vai trò định hướng, làm cho bài viết mạch lạc và đảm bảo tính logic.
Câu 2
Phần 1 cung cấp thông tin nào cho người đọc?
Phương pháp giải:
- Đọc văn bản.
- Tóm tắt vấn đề từ đó rút ra kết luận.
Lời giải chi tiết:
Đoạn 1 nói về thời gian, hoàn cảnh diễn ra lễ hội Ka – tê. Đồng thời đoạn 1 cũng nêu ra được thời gian diễn ra lễ hội Ka – tê của trước đây và thời gian diễn ra lễ hội Ka – tê của ngày nay, từ đó so sánh và làm rõ sự thay đổi, khác biệt.
Câu 3
Đặc điểm nào của lễ hội Ka-té được thể hiện qua bức ảnh này?
Phương pháp giải:
- Quan sát kĩ bức ảnh
- Đọc kĩ nội dung văn bản
- Liên hệ đến hình ảnh và rút ra kết luận
Lời giải chi tiết:
Đây chính là thời điểm ngày thứ hai của lễ hội, đoàn người Chăm và Raglai mới tổ chức rước y trang lên tháp Pô-klông Ga - rai. Thầy cả lẽo vinh dự dẫn đầu đoàn rước y trang lên tháp. Phía sau thầy cả lễ là các vị chức sắc, thanh niên và trí thức Chăm. Các bộ lễ phục được đặt trên kiệu, có lọng che hai bên. Phía sau là các cô thôn nữ xinh đẹp trong trang phục áo dài Chăm truyền thống. Họ vừa đi vừa múa quạt vui vẻ rộn ràng. Tiếp đó là đoàn người Ra-glai múa và đánh mã la), thổi kèn bầu.
Câu 4
Bức ảnh cho thấy điều gì về phần hội trong lễ hội Ka-tê?
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản, xác định chi tiết
- Quan sát hình ảnh để rút ra nhận xét, kết luận
Lời giải chi tiết:
Bực ảnh cho thấy phần hội trong lễ hội Ka -tê:
- “Trong thời gian lễ hội, hoa đăng đều được thắp sáng trên mọi ngả đường.”
- “Tất cả những người tham gia lễ hội đều cảm thấy phấn chấn trước khi bước vào một vụ mùa mới.”
- “Khắp nơi là âm thanh vang vọng của các nhạc cụ dân tộc Chăm (trống Ghi-năng, Ba-ra-nung và kèn Sa-ra-nai) hoà quyện với giọng hát của nam thanh, nữ tú,...”
- “Trong các điệu hát tạ ơn thần linh, tổ tiên, các thiếu nữ Chăm thẹn thùng thả dáng cùng các điệu múa quạt, múa đội Thong-ha-la (cỗ bồng trầu). Việc trình diễnnhững điệu múa này để cầu các vị thần ban cho mưa thuận gió hoà, mùa màng bội thu và đời sống của người dân ấm no, hạnh phúc.”
→ Phần hội trong lễ hội Ka – tê diễn ra vô cùng sôi động, vui vẻ. mọi người đều tham gia vào các trò chơi, điệu hát để thể hiện mong muốn của cả cộng đồng về mùa màng tươi tốt và cuộc sống ấm no, không khí rất tưng bừng và hạnh phúc.
Câu 5
Tìm chi tiết kể về nét độc đáo trong lễ hội Ka-tê của người Chăm.
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản
- Phân tích để tìm kiếm chi tiết
- So sánh với đặc điểm của những lễ hội khác mà em đã biết để tìm ra điểm khác biệt.
Lời giải chi tiết:
- “Trong mỗi năm, một gia đình được cử đại diện làm mầm cúng tế thần linh và phần lộc thụ hưởng được chia đều cho các hộ gia đình.”
- “Trong ngày hội, du khách dễ bắt gặp hình ảnh đội chum nước rất duyên dáng, khéo léo của các cô gái Chăm trong cuộc thi để nhanh về đích.”
- “Ở khoảng sân rộng, nam thanh nữ tú Chăm thể hiện những bài dân ca, biểu diễn dân vũ. Họ say sưa ca hát, nhảy múa đến đèm khuya.”
- “Hội làng tan dần, mọi người hân hoan trở về mái ẩm gia đình để họp mặt gia tiên.”
Câu 6
Qua lễ hội Ka-tê, người Chăm hướng tới đều gì?
Phương pháp giải:
- Đọc văn bản
- Trả lời những câu hỏi gợi mở cạnh văn bản
- Xâu chuỗi lại và rút ra kết luận
Lời giải chi tiết:
- Lễ hội Katê là bức tranh phác họa đời sống sinh hoạt cộng đồng, nơi hội tụ những giá trị tinh hoa văn hóa của đồng bào dân tộc Chăm. Lễ hội mang ý nghĩa tưởng nhớ tổ tiên, ông bà, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu; cầu mong cho sự hòa hợp lứa đôi, sự sinh sôi nảy nở của con người và vạn vật.
- Thông qua lễ hội Katê người Chăm hướng tới cuộc sống cộng đồng hòa thuận, ấm no, hạnh phúc. Thể hiện sự biết ơn của bản thân mình đối với các vị thần linh và gia tiên. Đồng thời cũng thể hiện khát vọng về một mùa màng bội thu, ấm no của mình.
Trên đây là bài soạn "Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận". Hi vọng bài viết sẽ trở thành nguồn tài liệu tham khảo giúp ích cho các bạn trong quá trình học tập.
Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận
I. Nội dung chính
Văn bản cung cấp cho người đọc những thông tin về lễ hội Ka-tê - một lễ hội đặc sắc của dân tộc Chăm.
II. Tóm tắt
Ka-tê là lễ hội dân gian đặc sắc nhất trong kho tàng văn hoá của dân tộc Chăm. Đây là dịp người Chăm dâng lễ vật tri ân các vị thần và tưởng nhớ tổ tiên của mình. Ka – tê không chỉ là một lễ hội dân gian truyền thống mà còn là một “kho tàng” lưu trữ văn hóa của người Chăm. Lễ hội Ka – tê chính là một phần trong tâm thức của mỗi người con dân tộc Chăm, là một lễ hội tốt đẹp đã và đang được bảo tồn nguyên vẹn giá trị.
III. Chuẩn bị
Đọc trước văn bản Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận. Tìm đọc và ghi chép lại những thông tin cơ bản, ngắn gọn về dân tộc Chăm. Hãy cho biết nguồn thông tin mà em đã truy xuất.
Phương pháp giải:
- Đọc trước văn bản
- Chọn lọc thông tin
- Trích dẫn tài liệu
Lời giải chi tiết:
- Chăm Panduranga hay Đông Chăm gồm những người Chăm cư trú ở Ninh Thuận, Bình Thuận có tên gọi là Chăm Panduranga (Chăm Phan Rang); đây là nhóm cộng đồng Chăm lớn nhất chiếm khoảng 67,60% tổng số người Chăm ở Việt Nam. (nguồn: vi.wikipedia.org)
- Người Chăm sinh sống ở Ninh Thuận nhiều nhất so với các tỉnh, thành phố trong cả nước. Vì thế, văn hóa Chăm ở đây khá đậm chất được thể hiện qua chữ viết, trang phục, nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc, nghề gốm, dệt thổ cẩm. (ngồn: baoninhthuan.com.vn).
- Văn hóa Chăm còn thể hiện sự độc đáo và đặc sắc ở chỗ cho đến nay người Chăm vẫn giữ các nghi lễ như: lễ Katê, lễ Rija Nưgar, lễ Rija Praung, lễ khai mương, lễ xuống gặt, lễ mừng cơm mới... (ngồn: baoninhthuan.com.vn).
- Không gian văn hóa Chăm có sức lôi cuốn đặc biệt, từ phong tục tập quán theo chế độ mẫu hệ, đến những nghi lễ, tín ngưỡng cùng nhiều nghệ thuật dân gian truyền thống khác. (ngồn: baoninhthuan.com.vn).
IV. Trong khi đọc
Câu 1
Phần in đậm này có tác dụng gì?
Phương pháp giải:
- Đọc phần in đậm, phân tích và khái quát vấn đề được nêu trong đoạn.
Lời giải chi tiết:
- Phần in đậm là một lời giới thiệu, một lời mào đầu giới thiệu chung về chủ đề chính được nhắc đến trong bài viết.
- Phần in đậm đóng vai trò rất lớn quyết định việc đọc tiếp hay dừng lại của độc giả. Bởi một phần mở đầu hấp dẫn, thu hút sẽ giúp cho người đọc có hứng thú tìm hiểu phần tiếp theo của tác phẩm.
- Ngoài ra, phần in đậm còn có vai trò định hướng, làm cho bài viết mạch lạc và đảm bảo tính logic.
Câu 2
Phần 1 cung cấp thông tin nào cho người đọc?
Phương pháp giải:
- Đọc văn bản.
- Tóm tắt vấn đề từ đó rút ra kết luận.
Lời giải chi tiết:
Đoạn 1 nói về thời gian, hoàn cảnh diễn ra lễ hội Ka – tê. Đồng thời đoạn 1 cũng nêu ra được thời gian diễn ra lễ hội Ka – tê của trước đây và thời gian diễn ra lễ hội Ka – tê của ngày nay, từ đó so sánh và làm rõ sự thay đổi, khác biệt.
Câu 3
Đặc điểm nào của lễ hội Ka-té được thể hiện qua bức ảnh này?
Phương pháp giải:
- Quan sát kĩ bức ảnh
- Đọc kĩ nội dung văn bản
- Liên hệ đến hình ảnh và rút ra kết luận
Lời giải chi tiết:
Đây chính là thời điểm ngày thứ hai của lễ hội, đoàn người Chăm và Raglai mới tổ chức rước y trang lên tháp Pô-klông Ga - rai. Thầy cả lẽo vinh dự dẫn đầu đoàn rước y trang lên tháp. Phía sau thầy cả lễ là các vị chức sắc, thanh niên và trí thức Chăm. Các bộ lễ phục được đặt trên kiệu, có lọng che hai bên. Phía sau là các cô thôn nữ xinh đẹp trong trang phục áo dài Chăm truyền thống. Họ vừa đi vừa múa quạt vui vẻ rộn ràng. Tiếp đó là đoàn người Ra-glai múa và đánh mã la), thổi kèn bầu.
Câu 4
Bức ảnh cho thấy điều gì về phần hội trong lễ hội Ka-tê?
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản, xác định chi tiết
- Quan sát hình ảnh để rút ra nhận xét, kết luận
Lời giải chi tiết:
Bực ảnh cho thấy phần hội trong lễ hội Ka -tê:
- “Trong thời gian lễ hội, hoa đăng đều được thắp sáng trên mọi ngả đường.”
- “Tất cả những người tham gia lễ hội đều cảm thấy phấn chấn trước khi bước vào một vụ mùa mới.”
- “Khắp nơi là âm thanh vang vọng của các nhạc cụ dân tộc Chăm (trống Ghi-năng, Ba-ra-nung và kèn Sa-ra-nai) hoà quyện với giọng hát của nam thanh, nữ tú,...”
- “Trong các điệu hát tạ ơn thần linh, tổ tiên, các thiếu nữ Chăm thẹn thùng thả dáng cùng các điệu múa quạt, múa đội Thong-ha-la (cỗ bồng trầu). Việc trình diễnnhững điệu múa này để cầu các vị thần ban cho mưa thuận gió hoà, mùa màng bội thu và đời sống của người dân ấm no, hạnh phúc.”
→ Phần hội trong lễ hội Ka – tê diễn ra vô cùng sôi động, vui vẻ. mọi người đều tham gia vào các trò chơi, điệu hát để thể hiện mong muốn của cả cộng đồng về mùa màng tươi tốt và cuộc sống ấm no, không khí rất tưng bừng và hạnh phúc.
Câu 5
Tìm chi tiết kể về nét độc đáo trong lễ hội Ka-tê của người Chăm.
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản
- Phân tích để tìm kiếm chi tiết
- So sánh với đặc điểm của những lễ hội khác mà em đã biết để tìm ra điểm khác biệt.
Lời giải chi tiết:
- “Trong mỗi năm, một gia đình được cử đại diện làm mầm cúng tế thần linh và phần lộc thụ hưởng được chia đều cho các hộ gia đình.”
- “Trong ngày hội, du khách dễ bắt gặp hình ảnh đội chum nước rất duyên dáng, khéo léo của các cô gái Chăm trong cuộc thi để nhanh về đích.”
- “Ở khoảng sân rộng, nam thanh nữ tú Chăm thể hiện những bài dân ca, biểu diễn dân vũ. Họ say sưa ca hát, nhảy múa đến đèm khuya.”
- “Hội làng tan dần, mọi người hân hoan trở về mái ẩm gia đình để họp mặt gia tiên.”
Câu 6
Qua lễ hội Ka-tê, người Chăm hướng tới đều gì?
Phương pháp giải:
- Đọc văn bản
- Trả lời những câu hỏi gợi mở cạnh văn bản
- Xâu chuỗi lại và rút ra kết luận
Lời giải chi tiết:
- Lễ hội Katê là bức tranh phác họa đời sống sinh hoạt cộng đồng, nơi hội tụ những giá trị tinh hoa văn hóa của đồng bào dân tộc Chăm. Lễ hội mang ý nghĩa tưởng nhớ tổ tiên, ông bà, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu; cầu mong cho sự hòa hợp lứa đôi, sự sinh sôi nảy nở của con người và vạn vật.
- Thông qua lễ hội Katê người Chăm hướng tới cuộc sống cộng đồng hòa thuận, ấm no, hạnh phúc. Thể hiện sự biết ơn của bản thân mình đối với các vị thần linh và gia tiên. Đồng thời cũng thể hiện khát vọng về một mùa màng bội thu, ấm no của mình.
Trên đây là bài soạn "Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận". Hi vọng bài viết sẽ trở thành nguồn tài liệu tham khảo giúp ích cho các bạn trong quá trình học tập.
_Chúc các bạn học tốt!_
