Soạn bài Đặc điểm của văn bản nghị luận

Văn nghị luận là loại văn được viết ra nhằm xác lập cho người đọc, người nghe một tư tưởng đạo lý nào đó đối với các sự việc, hiện tượng xảy ra trong đời sống thực tế hoặc trong văn học bằng chính các luận điểm, luận cứ và lập luận do mình thực hiện. Cùng tìm hiểu xem các đặc điểm quan trọng cấu thành nên một bài nghị luận văn học gồm những gì quan việc soạn bài Đặc điểm của văn bản nghị luận trong chương trình Ngữ văn 7 sách Cánh Diều tập 1.

I. Luận điểm, luận cứ và lập luận​

1. Luận điểm
Luận điểm chính : Cần tạo thói quen tốt trong đời sống. Được đưa ra dưới dạng một khẩu hiệu (nhan đề bài viết). Luận điểm được cụ thể hóa ở câu : “Mọi người Việt Nam … viết chữ Quốc ngữ” . → Vai trò của luận điểm : thể hiện quan điểm, tư tưởng mà bài văn truyền đạt.
Muốn có sức thuyết phục thì luận điểm phải đúng đắn, chân thật, có sức thuyết phục.

2. Luận cứ
Luận cứ trong bài "Chống nạn thất học":

+ Nguyên nhân nạn thất học
+ Sự cần thiết của việc chống nạn thất học
+ Cách chống nạn thất học
+ Một số ví dụ dẫn chứng

Vai trò luận cứ trong văn bản : là cơ sở cho luận điểm, tạo sức thuyết phục. Muốn vậy, luận cứ phải chân thật, đúng đắn, tiêu biểu.

3. Lập luận
- Lập luận đi theo trình tự: từ thực trạng -> yêu cầu -> cách khắc phục. Thứ tự như vậy tạo sự chặt chẽ, hợp lí, giàu sức thuyết phục cho bài văn.

- Cụ thể là:
+ Vì sao phải chống nạn thất học?
+ Chống nạn thất học để làm gì?
+ Chống nạn thất học bằng cách nào?

II. Luyện tập​

Trong bài văn Cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã hội (Bài 18) :

Luận điểm chính: "Cần tạo thói quen tốt trong đời sống"
Luận cứ:
+ Thói quen tốt trong đời sống
+ Những thói quen xấu và tác hại của nó
+ Thói quen và tệ nạn
+ Hậu quả của những tệ nạn
Các dẫn chứng: hút thuốc lá, vứt rác bừa bãi, vỏ chuối, mảnh chai vứt bừa bãi
Lập luận: Chặt chẽ, hợp lí, đúng đắn, bài văn đầy sức thuyết phục.