6 phương pháp căn bản nhất để viết truyện ngắn
Xét về độ khó thể loại, truyện ngắn là một trong những thể loại văn học dễ nhất, nhưng nếu muốn có được một tác phẩm có giá trị, ý nghĩa và chủ đề tốt, bạn cần phải có trình độ cao
Tôi sẽ chia sẻ với các bạn 6 phương pháp căn bản nhất viết truyện ngắn như sau:
1/ Trình bày mâu thuẫn và tạo căng thẳng
Độ dài của câu chuyện ngắn nên chúng ta không thể gợi ra các nhân vật và cốt truyện một cách chậm rãi. Tốc độ nhanh là lựa chọn duy nhất để có các cuộc cãi vã, mâu thuẫn. Cũng giống như một bộ phim, tiêu đề cũng phải thu hút ánh nhìn của khán giả, nếu không chẳng ai muốn xem.
Dàn dựng những xung đột, hồi hộp, làm không khí căng thẳng, mục đích khiến người đọc muốn biết diễn biến tiếp theo, do vậy, mở đầu của bạn cần sự hoàn hảo nhất.
Phần “mồi” không nên có quá nhiều từ, chỉ cần một hai đoạn ngắn.
2/ Phần mở rộng nền của câu chuyện
Bối cảnh là giải thích nguyên nhân sâu xa dẫn đến hành vi của nhân vật hoặc ám chỉ yếu tố then chốt trong sự phát triển của cốt truyện. Ví dụ, trong truyện ngắn kinh điển “Tắc kè hoa” của nhà văn Nga nổi tiếng Chekhov Ochumilov, người đạo đức giả và háo danh đã gây ấn tượng sâu sắc với độc giả, nhưng xuất thân nghề nghiệp của anh ta còn mỉa mai hơn – Patrolman – 1 viên chức nhà nước.
Không chỉ đối với bối cảnh nhân vật, bối cảnh chung như bối cảnh xã hội, và thậm chí bối cảnh thiên nhiên (như động đất, lũ lụt có thể trực tiếp trở thành chủ đề câu chuyện) nên là một trong những yếu tố chính được tác giả xem xét phải xảy ra trong một bối cảnh nhất định, vì vậy tầm quan trọng của nó là hiển nhiên.
3/ Phát triển cốt truyện và thể hiện thói quen nhân vật
Bước thứ ba thuộc giai đoạn phát triển, nếu bối cảnh gợi mở thì cốt truyện phát triển được nêu rõ, chẳng hạn thói quen và sở thích, cách nói, thậm chí là cả thời gian làm tình… để tạo cho nhân vật một hình ảnh ba chiều và sống động.
Lưu ý rằng bước này không nhất thiết phải nhất quán với bối cảnh. Ví dụ khác, trong tắc kè hoa, bạn có thể cung cấp cho nhân vật một bối cảnh tích cực: Cảnh sát tuần tra nhưng bản thân anh ta lại là một kẻ đạo đức giả. Độ tương phản và tác động của hình ảnh sẽ tích cực hơn và tiêu cực mạnh mẽ, đây cũng là một cuộc đảo chính tuyệt vời để âm mưu tỏa sáng.
Cuộc đảo chính nhỏ: Thay thế vai trò tác giả - đặt chính bạn vào một trong những nhân vật để viết (giống ông giáo trong “Lão Hạc” – Nam Cao)
4/ Làm sâu sắc nỗi sợ hãi, nỗi đau, sự dằn vặt, đẩy lên cao trào.
Bước vào một giai đoạn bùng nổ theo mọi hướng, khuếch đại nỗi đau và sự tra tấn của nhân vật (trong suy nghĩ). Nếu có nhân vật phản diện, họ cũng sẽ đưa ra những suy nghĩ và mơ tưởng của họ. Hãy chú ý trước tiên để đảm bảo rằng tham vọng của họ sẽ được thực hiện để tạo ra nỗi đau của những nhân vật tích cực.
Nếu đó là một cuốn tiểu thuyết lãng mạn, sự can thiệp của một bên thứ ba có thể đã thú nhận rằng một người nào đó đã được phát hiện sống chung với nhau trong một đêm, nếu là thám tử, kẻ sát nhân có thể giết nhiều người liên tiếp nhưng cảnh sát đã không còn manh mối nào. Tất nhiên, tầm quan trọng của cốt truyện phụ thuộc vào tác giả, và mấu chốt là tạo ra sự khó chịu và tuyệt vọng.
5/ Kích nổ âm mưu và khóa hiện trường
Kích nổ hoàn tất trong nháy mắt, đảo ngược càng bất ngờ, giai đoạn đầu càng khoái cảm, hiệu quả cực khoái càng tốt.
Đây là bước quan trọng nhất
6/ Thu dọn trận địa, kết thúc hoặc gợi mở
Một câu chuyện ngắn không nhất thiết chỉ có một chủ đề chính mà có thể có nhiều dòng xếp chồng lên nhau, vì vậy quá trình này cần được lặp đi lặp lại cho đến khi tác phẩm hoàn thiện. Bối cảnh và xung đột có thể được chia sẻ, đặc biệt là bối cẩnh. Sau khi bối cảnh được đưa ra ở giai đoạn đầu, nếu cốt truyện thứ hai có một bối cảnh mới, thì có sẽ trở thành một câu chuyện chắp vá, vô nghĩa, vì vậy bối cảnh cần nhất quán, xung đột và phát triển sắp xếp linh hoạt.
Cuối cùng, lưu ý không tóm tắt và sử dụng hành vi của các nhân vật để diễn đạt lời của tác giả.
Một số điểm cần chú ý:
a/ Chú ý thiết kế nhân vật
Trước khi viết , bạn nên phác họa tướng mạo, ưu khuyết điểm, tính cách nổi bật là gì, đó có thể là những cố gắng thí nghiệm nhiều lần lặp đi lặp lại của Edison, hay thiên tài như Einstein, hay sinh ra là một người bình thường nhưng gặp may…
Cố gắng kết nối các nhân vật và cốt truyện. Hiệu quả tốt nhất là các nhân vật được lồng ghép vào cốt truyện. Bạn có thể bắt đầu từ việc nhìn, nghe, nói từ cuộc sống ngoài kia.
b. Thực hành thêm
Dù một câu chuyện ngắn hay dài, luôn có nhiều kĩ năng như tường thuật, lặp lại, hùng biện, trữ tình, miêu tả… Mặc dù những kĩ năng này nằm ở đó, nhưng chúng không dễ sử dụng trong viết thực tế, vì vậy hãy luyện tập. Chẳng hạn như phép tu từ, ẩn dụ, trước tiên bạn có thể bắt chước lối viết của người khác để lấp đầy cốt truyện của bạn rồi từ từ đổi mới, tìm kiếm cái riêng của bản thân.
Nếu những kĩ năng không quen dùng, quá xa lạ sẽ dẫn đến nản chí, bỏ cuộc,vì vậy bạn cần nắm chắc nội dung, kĩ năng. Sự chân thực của câu chuyện rất quan trọng, cái gọi là sự chân thực là bạn phải viết bằng chính trái tim mình, không bịa khác thực tế quá nhiều, nếu là một cốt truyện hư cấu, thì bạn vẫn phải dựa trên thực tế hiểu biết của chính mình thì sẽ làm bạn đọc tin tưởng.
c/ Mô tả chi tiết
Mô tả các chi tiết phải hợp lí, thậm chí vượt ra ngoài lí trí. Các chi tiết giống như chùm ánh sáng trong căn phòng tối, chiếu sáng cả căn phòng.
Do cốt truyện cô đọng và độ dài ngắn của truyện ngắn, độc giả có yêu cầu cao hơn về tình tiết, vì vậy không được sơ hở về mặt logic.
Truyện ngắn là một khoảng lặng bất ngờ trong nhịp sống hối hả, và sự tồn tại tiếp tục của nó chỉ gắn với niềm hi vọng: trong đám đông, một số ít độc giả vẫn còn niềm tin: thế giới có thể lọt qua lỗ xâu kim, ở quy mô nhỏ, tập trung lại, chúng ta có thể hiểu và nắm bắt được một loại hợp nhất nào đó, hay nói cách khác, nó phá vỡ mớ hỗn độn bao quanh chúng ta, và khiến chúng ta nhận ra rằng mọi thứ đều loạn.
Đây là sức mạnh truyện ngắn.
d/ Một số chú ý khác:
- Tác giả nên giữ khoảng cách với mọi thứ và nhân vật của chính mình
- Đôi khi bạn phải quên những gì bạn biết
- Truyện ngắn không phải là cuộc sống, chỉ là một phần cuộc sống
- Những thiên tài bị đánh lừa bởi trí tưởng tượng và trí nhớ của chính họ, họ phải học cách đứng trên vai của người khổng lồ..
- Cách tốt nhất để hấp dẫn bạn đọc là thỏa mãn sự phù phiếm của họ.
- Truyện ngắn càng ngắn thì càng hiển thị mạnh mẽ ý nghĩa đằng sau, với điều kiện bạn phải nắm chắc được mọi chi tiết và từ ngữ chuẩn xác.
- Bất cứ ai cũng có thể là thiên tài truyện ngắn.
