Kì thi cao khảo hay gaokao của Trung Quốc là một kì thi cực kì khắc nghiệt, kì thi đó tương tự với kì thi Đại học ở Việt Nam (và bây giờ là kì thi tốt nghiệp THPT Quốc gia). Dưới áp lực của kì thi, qua nhiều năm đã có rất nhiều thí sinh cố ý đạt điểm 0 để gây sự chú ý, và năm nay, lại xuất hiện một thí sinh tương tự trong kì thi ở Tứ Xuyên, Trung Quốc.
Bài thi với tựa đề: Sự công bằng kiểu Trung Quốc
Nội dung bài như sau:
“Khi nhìn thấy đề bài, em đột nhiên muốn cười phá lên. Vâng, đúng vậy, em muốn bật cười. Như thể em có thể nhìn thấy khuôn mặt dữ tợn xám xịt của vị giám khảo khi nhìn thấy bài thi này.
Báo chí nước nhà cho biết, giá bất động sản Trung Quốc đã tăng vọt gấp 20 lần trong thập niên vừa qua. Khi mà tất cả những thanh niên có hoài bão không thể ngóc đầu lên được vì bị giá nhà đè bẹp, vậy công bằng ở đâu?
Mức lương tháng của những người bình thường chỉ đủ để mua nửa mét vuông bất động sản mỗi tháng, trong khi bất cứ chiếc đồng hồ nào của “Đại ca Đồng hồ” (chỉ quan chức Dương Đạt Tài đeo đồng hồ hàng hiệu khi đi kiểm tra hiện trường một vụ tai nạn) cũng trị giá hàng chục ngàn tệ, và “Đại ca Đồng hồ” thậm chí còn tuyên bố rằng mình sở hữu hàng chục đồng hồ như thế.
Đại ca Đồng hồ còn nói rằng ông ấy có rất nhiều căn hộ ở Bắc Kinh. Thế nên mắt em gần như bật ra khỏi tròng khi đọc đề bài thi này.
Thật may là sau đó xuất hiện một “Đại tẩu Nhà đất”, người mà bằng những hành động của mình đã nói với “Đại ca Đồng hồ” rằng: Ngươi chẳng là cái thá gì cả, đồ trẻ ranh!
Rốt cuộc trên báo chí tràn ngập tin tức cho biết “Đại tẩu Nhà đất” có hàng chục căn hộ ở Bắc Kinh, cộng thêm 4 cuốn sổ đăng ký nhà. Những cuốn sổ đó là thật, và bà ấy có 4 số chứng minh nhân dân khác nhau (4 nhân thân hợp lệ khác nhau).
Lần này, mắt của em thực sự đã rớt xuống, mò lượm hết nửa ngày mới nhặt lắp vào lại. Thế mà, các ban ngành có liên quan lặng im chẳng có một lời, không ai chịu gánh trách nhiệm, không ai chịu liên lụy từ chuyện đó. Đột nhiên, em cân bằng rồi.
Khi “phú nhị đại“ lái xe thể thao cầm hoa tươi ở trong công viên tán gái, khi tiếng gầm và khí thải xe thể thao xịt thẳng vào mặt em, em đang nghĩ, vì sao cha em không là Lý Cương (xem Vụ cha tôi là Lý Cương)? Suy nghĩ tiêu cực này lan truyền tự do trong thân thể em, khiến em rầu rĩ không vui. Lúc đó chuyện của bạn học Quách Mỹ Mỹ (xem vụ Quách Mỹ Mỹ) đúng lúc làm em tỉnh. Lúc cha đẻ không tin cậy được thật ra còn có một người gọi là cha vợ. Đáng tiếc là cha vợ đều không nhận con rể.
Trong lúc tài khoản của hội chữ thập đỏ Trung Quốc ghi chép không rõ ràng, lúc Quách Mỹ Mỹ khoe mẽ hàng xa xỉ trên cơ thể mình, lúc có người muốn hỏi trách nhiệm của Quách Mỹ Mỹ. Mỹ Mỹ nói với họ, trong tay cô ấy có video 17.4 G. Thế là, lãnh đạo hội chữ thập đỏ tỏ thái độ: ai cũng chẳng nói như thế này, bạn học Quách Mỹ Mỹ dùng hành động thực tế bảo vệ lợi ích của bản thân mình, bày ra phẩm chất cao quý của thế hệ thanh niên mới. Cô ấy dùng cặp đùi trắng nõn của mình từng lần từng lần đứng tại bục nhận thành tích cao nhất của hội chữ thập đỏ.
Công bằng? Em luôn nghĩ qua là một loại công bằng trong cuộc sống, ở đó mọi người đều bình đẳng, nơi luật pháp là tối thượng, nơi nhân viên quản lý đô thị không đánh đập dân thường, nơi hiệu trưởng không vào khách sạn với nữ sinh, nơi bác sỹ hết lòng chữa trị cho bệnh nhân.
Em sinh ra trong xã hội này, hít thở bầu không khí ô nhiễm cao độ, ăn những loại thực phẩm có thể giết chết em bất cứ lúc nào, nhìn vị giám đốc công ty thuốc lá quốc doanh thu về bạc triệu.
Em muốn hỏi “bạn có công bằng chăng?”, “bạn có tin Trung Quốc Mộng sẽ thành hiện thực?" Không cần biết bạn có tin hay không, trái lại em tin rồi!
Khi hơn mười ngàn con lợn chết bị vứt xuống sông Hoàng Phố, em nhận ra rằng nếu em không tin vào “sự công bằng” này, em rồi cũng sẽ có kết cục như chúng. Em vẫn mong chờ một cuộc đời “công bằng”, nơi các quan chức trung thực và làm việc thật sự, nơi các doanh nhân kinh doanh có lương tâm, nơi giá nhà không cao ngất ngưởng đến lố bịch, nơi con người sống trong hạnh phúc và mãn nguyện.
Vẫn còn một vài phút nữa là nộp bài rồi, em biết bài văn của em làm tổn thương trái tim bé bỏng của giáo viên chấm thi
Hãy cho em một điểm 0, thưa giám khảo kính mến. Em không sợ đâu, sữa bột Sanlu (xem sữa Sanlu) còn không giết được em thì một điểm 0 nào có hề hấn gì. Xin đừng do dự, hãy ngoạc bút vào ô điểm, rồi giám khảo có thể đi đánh mạt chược…”
---
Sau khi đọc được bài viết này, thì nhiều độc giả ở Việt Nam đã có những nhận xét sôi nổi, dù trái chiều nhưng cho thấy sự quan tâm của quần chúng:
Hầu hết các độc giả cho rằng thực tế mà tác giả đề cập trong bài luận rất giống với tình hình ở Việt Nam. “Tôi đánh giá cao bài viết của em thí sinh này. Không chỉ ở Trung Quốc hay Việt Nam mà ở đâu cũng có những hiện tượng như thế. Nhưng đáng chú ý nhất là một tháng lương không đủ 1/2 m2 đất. Việt Nam thì sao?” – bạn đọc Thu Trang bình luận.
“Ngay cả khi chưa vào đại học mà các em này đã thể hiện mình có hiểu biết, cá tính và bản lĩnh của một quân tử! Thật đáng nể!”
Độc giả Bình An nhận xét: “Tuyệt vời! Bài văn của một người có DŨNG, đã dám đánh đổi cả kỳ thi, tương lai (theo thông thường) của mình để nói lên một tiếng nói trung thực, đau đớn của một thế hệ đối với thực trạng đất nước”.
Phản đối việc cho bài luận này điểm 0, anh Vũ Văn Thắng đặt câu hỏi: “Đề bài: “Sự công bằng kiểu Trung Quốc”, một kiểu đề mở rất hay, học sinh được viết theo khả năng, trình độ và quan điểm của mình. Nhưng tại sao lại lại cho lại cho em học sinh này điểm 0, em đã trình bày theo quan điểm của mình mà, có lạc đề đâu?”
“Giám khảo cho điểm 0 nghĩ gì khi dư luận thì gây thành bão để ủng bộ bài văn đó nhỉ....? Đề văn đề cập tới tính công bằng xã hội mà cho điểm 0 thì thế nào gọi là công bằng nhỉ?” – anh Nguyễn Thành Trung cùng chung quan điểm phản đối điểm 0.
Không chỉ ủng hộ, thậm chí đông đảo độc giả nhất trí cho bài luận điểm 10. “Quá đúng với thực trạng của Trung Quốc bây giờ và cũng quá đúng với Việt Nam! Quá hay, rất dũng cảm. Tôi cho điểm 100/100,10/10,1000/1000” – bạn đọc Trương Văn Đô nhận định.
“Một người dũng cảm , có chí khí khi dám nói lên sự thật. Tôi cho 10+” – một bạn đọc khác viết. “Vì sao cho em ấy điểm 0? Xét về mọi mặt, cả khiến thức xã hội lẫn khiến thức ngôn ngữ em ấy cũng phải đạt điểm 9 (trên 10) ấy chứ!” là ý kiến của bạn đọc Mai Mai.
“Kiểu viết rất hay và đầy bản lĩnh. Không chỉ đúng cho Trung Quốc mà còn quá đúng ở Việt Nam. Thế hệ trẻ phải như vậy! Tôi cho điểm 10”.
“Bài văn quá hay. Đây mới đúng là một sỹ tử có dũng khí, dám đánh đổi cả tương lai của mình để phản ánh cái thối của xã hội. Nếu ở VN có những bài văn nay thì phải cho điểm 10 mới xứng đáng”.
Độc giả Nguyễn Thanh Đức thì nêu ý kiến “giá như ở Việt Nam ta cũng cho làm bài luận tự do trình bày quan điểm, chính kiến như thế này mà không cần chấm điểm”. “Thực trạng VN có lẽ cũng không khác biệt nhiều so với xã hội TQ như bài luận của thí sinh 0 điểm kia. Và thí sinh VN cũng có thể không ít em có cách nhìn nhận về xã hội VN như vậy. Nên mở rộng tự do tư tưởng cho các thí sinh, sẽ có lợi nhiều cho công cuộc giáo dục đào tạo và cho cơ quan làm chính sách của nhà nước” – anh Đức phân tích.
Tuy nhiên, trong khi đó vẫn có những độc giả phản đối kiểu bài viết như thế này và cho rằng không thể lấy lý do “ủng hộ tự do” ra để thể hiện sự thiếu tôn trọng người khác. Anh Nguyễn Việt Dũng viết: “Tôi không ủng hộ những bài thi kiểu này. Dù là thách giám khảo cho điểm 0, hay dùng ngôn ngữ không phải chính thống trong bài thi nó cũng thể hiện sự thiếu tôn trọng kỳ thi, thiếu tôn trong giám khảo. Nếu học sinh đó cảm thấy không thích kỳ thi đó thì có thể không tham gia chứ không nên đi thi để phá hoại kỳ thi và tìm kiếm danh tiếng của mình qua hành động đó. Những học sinh này nếu ra đời, trừ phi tự mình làm chủ nếu không sẽ không hòa nhâp với mọi người và sẽ chỉ là những người thất bại, lập dị mà thôi! Tôi ủng hộ sự tự do nhưng phải có giới hạn và tôn trọng người khác. Tôi tin rằng mọi xã hội đều như vậy!”
Và, có một lời bình luận khiến tôi rất chú ý: Nếu bạn xem Trung Quốc là kẻ thù. Bạn hãy giỏi hơn kẻ thù của bạn! Ngược lại, bạn chỉ làm mồi cho họ thôi! Và tốt nhất, hãy học hỏi từ chính kẻ thù!
Còn bạn nghĩ sao về bài thi 0 điểm này?
Bài thi với tựa đề: Sự công bằng kiểu Trung Quốc
Nội dung bài như sau:
“Khi nhìn thấy đề bài, em đột nhiên muốn cười phá lên. Vâng, đúng vậy, em muốn bật cười. Như thể em có thể nhìn thấy khuôn mặt dữ tợn xám xịt của vị giám khảo khi nhìn thấy bài thi này.
Báo chí nước nhà cho biết, giá bất động sản Trung Quốc đã tăng vọt gấp 20 lần trong thập niên vừa qua. Khi mà tất cả những thanh niên có hoài bão không thể ngóc đầu lên được vì bị giá nhà đè bẹp, vậy công bằng ở đâu?
Mức lương tháng của những người bình thường chỉ đủ để mua nửa mét vuông bất động sản mỗi tháng, trong khi bất cứ chiếc đồng hồ nào của “Đại ca Đồng hồ” (chỉ quan chức Dương Đạt Tài đeo đồng hồ hàng hiệu khi đi kiểm tra hiện trường một vụ tai nạn) cũng trị giá hàng chục ngàn tệ, và “Đại ca Đồng hồ” thậm chí còn tuyên bố rằng mình sở hữu hàng chục đồng hồ như thế.
Đại ca Đồng hồ còn nói rằng ông ấy có rất nhiều căn hộ ở Bắc Kinh. Thế nên mắt em gần như bật ra khỏi tròng khi đọc đề bài thi này.
Thật may là sau đó xuất hiện một “Đại tẩu Nhà đất”, người mà bằng những hành động của mình đã nói với “Đại ca Đồng hồ” rằng: Ngươi chẳng là cái thá gì cả, đồ trẻ ranh!
Rốt cuộc trên báo chí tràn ngập tin tức cho biết “Đại tẩu Nhà đất” có hàng chục căn hộ ở Bắc Kinh, cộng thêm 4 cuốn sổ đăng ký nhà. Những cuốn sổ đó là thật, và bà ấy có 4 số chứng minh nhân dân khác nhau (4 nhân thân hợp lệ khác nhau).
Lần này, mắt của em thực sự đã rớt xuống, mò lượm hết nửa ngày mới nhặt lắp vào lại. Thế mà, các ban ngành có liên quan lặng im chẳng có một lời, không ai chịu gánh trách nhiệm, không ai chịu liên lụy từ chuyện đó. Đột nhiên, em cân bằng rồi.
Khi “phú nhị đại“ lái xe thể thao cầm hoa tươi ở trong công viên tán gái, khi tiếng gầm và khí thải xe thể thao xịt thẳng vào mặt em, em đang nghĩ, vì sao cha em không là Lý Cương (xem Vụ cha tôi là Lý Cương)? Suy nghĩ tiêu cực này lan truyền tự do trong thân thể em, khiến em rầu rĩ không vui. Lúc đó chuyện của bạn học Quách Mỹ Mỹ (xem vụ Quách Mỹ Mỹ) đúng lúc làm em tỉnh. Lúc cha đẻ không tin cậy được thật ra còn có một người gọi là cha vợ. Đáng tiếc là cha vợ đều không nhận con rể.
Trong lúc tài khoản của hội chữ thập đỏ Trung Quốc ghi chép không rõ ràng, lúc Quách Mỹ Mỹ khoe mẽ hàng xa xỉ trên cơ thể mình, lúc có người muốn hỏi trách nhiệm của Quách Mỹ Mỹ. Mỹ Mỹ nói với họ, trong tay cô ấy có video 17.4 G. Thế là, lãnh đạo hội chữ thập đỏ tỏ thái độ: ai cũng chẳng nói như thế này, bạn học Quách Mỹ Mỹ dùng hành động thực tế bảo vệ lợi ích của bản thân mình, bày ra phẩm chất cao quý của thế hệ thanh niên mới. Cô ấy dùng cặp đùi trắng nõn của mình từng lần từng lần đứng tại bục nhận thành tích cao nhất của hội chữ thập đỏ.
Công bằng? Em luôn nghĩ qua là một loại công bằng trong cuộc sống, ở đó mọi người đều bình đẳng, nơi luật pháp là tối thượng, nơi nhân viên quản lý đô thị không đánh đập dân thường, nơi hiệu trưởng không vào khách sạn với nữ sinh, nơi bác sỹ hết lòng chữa trị cho bệnh nhân.
Em sinh ra trong xã hội này, hít thở bầu không khí ô nhiễm cao độ, ăn những loại thực phẩm có thể giết chết em bất cứ lúc nào, nhìn vị giám đốc công ty thuốc lá quốc doanh thu về bạc triệu.
Em muốn hỏi “bạn có công bằng chăng?”, “bạn có tin Trung Quốc Mộng sẽ thành hiện thực?" Không cần biết bạn có tin hay không, trái lại em tin rồi!
Khi hơn mười ngàn con lợn chết bị vứt xuống sông Hoàng Phố, em nhận ra rằng nếu em không tin vào “sự công bằng” này, em rồi cũng sẽ có kết cục như chúng. Em vẫn mong chờ một cuộc đời “công bằng”, nơi các quan chức trung thực và làm việc thật sự, nơi các doanh nhân kinh doanh có lương tâm, nơi giá nhà không cao ngất ngưởng đến lố bịch, nơi con người sống trong hạnh phúc và mãn nguyện.
Vẫn còn một vài phút nữa là nộp bài rồi, em biết bài văn của em làm tổn thương trái tim bé bỏng của giáo viên chấm thi
Hãy cho em một điểm 0, thưa giám khảo kính mến. Em không sợ đâu, sữa bột Sanlu (xem sữa Sanlu) còn không giết được em thì một điểm 0 nào có hề hấn gì. Xin đừng do dự, hãy ngoạc bút vào ô điểm, rồi giám khảo có thể đi đánh mạt chược…”
---
Sau khi đọc được bài viết này, thì nhiều độc giả ở Việt Nam đã có những nhận xét sôi nổi, dù trái chiều nhưng cho thấy sự quan tâm của quần chúng:
Hầu hết các độc giả cho rằng thực tế mà tác giả đề cập trong bài luận rất giống với tình hình ở Việt Nam. “Tôi đánh giá cao bài viết của em thí sinh này. Không chỉ ở Trung Quốc hay Việt Nam mà ở đâu cũng có những hiện tượng như thế. Nhưng đáng chú ý nhất là một tháng lương không đủ 1/2 m2 đất. Việt Nam thì sao?” – bạn đọc Thu Trang bình luận.
“Ngay cả khi chưa vào đại học mà các em này đã thể hiện mình có hiểu biết, cá tính và bản lĩnh của một quân tử! Thật đáng nể!”
Độc giả Bình An nhận xét: “Tuyệt vời! Bài văn của một người có DŨNG, đã dám đánh đổi cả kỳ thi, tương lai (theo thông thường) của mình để nói lên một tiếng nói trung thực, đau đớn của một thế hệ đối với thực trạng đất nước”.
Phản đối việc cho bài luận này điểm 0, anh Vũ Văn Thắng đặt câu hỏi: “Đề bài: “Sự công bằng kiểu Trung Quốc”, một kiểu đề mở rất hay, học sinh được viết theo khả năng, trình độ và quan điểm của mình. Nhưng tại sao lại lại cho lại cho em học sinh này điểm 0, em đã trình bày theo quan điểm của mình mà, có lạc đề đâu?”
“Giám khảo cho điểm 0 nghĩ gì khi dư luận thì gây thành bão để ủng bộ bài văn đó nhỉ....? Đề văn đề cập tới tính công bằng xã hội mà cho điểm 0 thì thế nào gọi là công bằng nhỉ?” – anh Nguyễn Thành Trung cùng chung quan điểm phản đối điểm 0.
Không chỉ ủng hộ, thậm chí đông đảo độc giả nhất trí cho bài luận điểm 10. “Quá đúng với thực trạng của Trung Quốc bây giờ và cũng quá đúng với Việt Nam! Quá hay, rất dũng cảm. Tôi cho điểm 100/100,10/10,1000/1000” – bạn đọc Trương Văn Đô nhận định.
“Một người dũng cảm , có chí khí khi dám nói lên sự thật. Tôi cho 10+” – một bạn đọc khác viết. “Vì sao cho em ấy điểm 0? Xét về mọi mặt, cả khiến thức xã hội lẫn khiến thức ngôn ngữ em ấy cũng phải đạt điểm 9 (trên 10) ấy chứ!” là ý kiến của bạn đọc Mai Mai.
“Kiểu viết rất hay và đầy bản lĩnh. Không chỉ đúng cho Trung Quốc mà còn quá đúng ở Việt Nam. Thế hệ trẻ phải như vậy! Tôi cho điểm 10”.
“Bài văn quá hay. Đây mới đúng là một sỹ tử có dũng khí, dám đánh đổi cả tương lai của mình để phản ánh cái thối của xã hội. Nếu ở VN có những bài văn nay thì phải cho điểm 10 mới xứng đáng”.
Độc giả Nguyễn Thanh Đức thì nêu ý kiến “giá như ở Việt Nam ta cũng cho làm bài luận tự do trình bày quan điểm, chính kiến như thế này mà không cần chấm điểm”. “Thực trạng VN có lẽ cũng không khác biệt nhiều so với xã hội TQ như bài luận của thí sinh 0 điểm kia. Và thí sinh VN cũng có thể không ít em có cách nhìn nhận về xã hội VN như vậy. Nên mở rộng tự do tư tưởng cho các thí sinh, sẽ có lợi nhiều cho công cuộc giáo dục đào tạo và cho cơ quan làm chính sách của nhà nước” – anh Đức phân tích.
Tuy nhiên, trong khi đó vẫn có những độc giả phản đối kiểu bài viết như thế này và cho rằng không thể lấy lý do “ủng hộ tự do” ra để thể hiện sự thiếu tôn trọng người khác. Anh Nguyễn Việt Dũng viết: “Tôi không ủng hộ những bài thi kiểu này. Dù là thách giám khảo cho điểm 0, hay dùng ngôn ngữ không phải chính thống trong bài thi nó cũng thể hiện sự thiếu tôn trọng kỳ thi, thiếu tôn trong giám khảo. Nếu học sinh đó cảm thấy không thích kỳ thi đó thì có thể không tham gia chứ không nên đi thi để phá hoại kỳ thi và tìm kiếm danh tiếng của mình qua hành động đó. Những học sinh này nếu ra đời, trừ phi tự mình làm chủ nếu không sẽ không hòa nhâp với mọi người và sẽ chỉ là những người thất bại, lập dị mà thôi! Tôi ủng hộ sự tự do nhưng phải có giới hạn và tôn trọng người khác. Tôi tin rằng mọi xã hội đều như vậy!”
Và, có một lời bình luận khiến tôi rất chú ý: Nếu bạn xem Trung Quốc là kẻ thù. Bạn hãy giỏi hơn kẻ thù của bạn! Ngược lại, bạn chỉ làm mồi cho họ thôi! Và tốt nhất, hãy học hỏi từ chính kẻ thù!
Còn bạn nghĩ sao về bài thi 0 điểm này?
