Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy đã nêu lên một bài học lớn về vấn đề giữ nước của dân tộc. Phải luôn nêu cao tinh thần cảnh giác trước kẻ thù, xử lí đúng đắn giữa việc riêng và việc chung. Hậu quả của việc chủ quan là bi kịch mất nước. Ở truyện cũng phản ánh bi kịch tình yêu giữa Mị Châu và Trọng Thủy.
Bài học lịch sử về việc giữ nước, tinh thần cảnh giác với kẻ thù. (Ảnh sưu tầm)
1. Quá trình xây thành, chế nỏ, đánh thắng Triệu Đà:
a . Xây thành:
+ Thành xây tới đâu lở tới đó.
+ Lập đàn trai giới, giữ mình trong sạch, cầu đảo bách thần.
+ Nhờ cụ già mách bảo, sứ Thanh Giang – tức Rùa Vàng giúp nhà vua xây thành công Lao Thành.
-> có lòng kiên trì quyết tâm xây dựng đất nước, có ý thức đề cao cảnh giác với kẻ thù
b. Chế nỏ:
+ Nỗi băn khoăn: “Nhờ ơn thần, thành đã được xây xong. Nay nếu có giặc ngoài biết lấy gì mà chống?”
-> được Rùa Vàng tặng móng vuốt làm lẫy nỏ thần
c. Đánh thắng Triệu Đà:
+ Nhờ có thành ốc kiên cố
+ Nhờ có nỏ thần lợi hại
+ Nhờ có ý thức đề cao cảnh giác với kẻ thù
-> ADV là vị vua anh minh sáng suốt, có lòng yêu nước sâu sắc.
=> ADV được thần linh giúp đỡ vì đã có ý thức đề cao cảnh giác, lo xây thành, chuẩn bị vũ khí từ khi giặc chưa đến. Tưởng tượng ra sự giúp đỡ của thần linh là cách để nhân dân ca ngợi nhà vua, tự hào về chiến công xây thành, chế nỏ, chiến thắng ngoại xâm của dân tộc
-> Nghệ thuật: Kể với giọng tự nhiên, các chi tiết được sắp xếp logic, có sự xen lẫn yếu tố hoang đường với yếu tố hiện thực.
2. Bi kich nước mất, nhà tan và bi kịch tình yêu tan vỡ
a. Bi kịch nước mất nhà tan:
* Nguyên nhân:
– Do ADV:
+ Nhận lời cầu hòa của Triệu Đà
+ Nhận lời cầu hôn và cho con trai Trọng Thủy của Triệu Đà ở rể ngay trong thành
+ Trọng Thủy tráo lẫy thần, nỏ thần mất công hiệu mà ADV không biết
+ Cho Trọng Thủy về thăm cha mà không nghi vấn
-> ADV mơ hồ về bản chất ngoan cố và âm mưu thâm độc của kẻ thù.
+ Quân Đà đã tiến sát thành, ADV vẫn ung dung ngồi chơi cờ, ỷ thế có nỏ thần, không lo lắng tìm kế đánh giặc
– Do Mị Châu:
+ Tin Trọng Thủy cho Trọng Thủy xem nỏ thần, Trọng Thủy tráo lẫy thần mà không biết
+ Mị Châu chưa ý thức được đầy đủ vị thế một công chúa, về bí mật quốc gia.
* Kết quả:
– ADV mất nước, chém đầu con gái, cầm sừng tê 7 tấc đi sâu vào lòng biển.
– MC chết dưới lưỡi gươm của cha trong tâm trạng đau khổ dằn vặt.
-> Như vậy nguyên nhân dẫn đến mất nước nhà tan là do cả 2 cha con ADV và MC đều chủ quan, mất cảnh giác với kẻ thù, không nhận ra dã tâm nham hiểm của kẻ thù. Hậu quả là ADV tự đánh mất mình, không còn là nhà vua anh minh. Còn MC bị trừng trị nghiêm khắc, đích đáng và rất đau đớn.
=>Tóm lại: 1 người có công lớn trong việc dựng nước và giữ nước nhưng do lơ là, thiếu cảnh giác đã để mất nước, nhưng nhân dân Âu Lạc đời sau vẫn kính trọng, biết ơn điều này chứng tỏ ADV đã được nhân dân tha thứ, ông vẫn bất tử trong lòng dân chúng.
b. Bi kịch tình yêu tan vỡ:
– Một mối tình éo le, chứa đầy bi kịch.
+ Mị Châu tin tưởng chồng nên đã để lộ và làm mất vũ khí linh thiêng của quốc gia dẫn đến mất nước
-> Mị Châu phải chết dưới lưỡi gươm của vua cha.
+ Trọng Thủy rất yêu Mị Châu nhưng buộc phải lừa Mị Châu, vì âm mưu chính trị mà Triệu Đà – cha chàng đã giao phó
-> chàng đã đẩy vợ mình vào chỗ chết và chàng cũng phải chết bi thảm trong sự dày vò, nhung nhớ Mị Châu.
=> KL: Cả 2 nhân vật đều có cái chết bi thảm. Tình yêu éo le của họ được nảy mầm trên mảnh đất chứa đầy âm mưu và thù hận, họ là những nạn nhân của những âm mưu chiến tranh.
c. Thái độ của nhân dân
– Nhân dân không đồng tình với sự chủ quan, mất cảnh giác của ADV và MC.
– Phê phán hành động vô tình phản quốc của MC, đồng thời rất độ lượng với nàng, hiểu nàng là con gái nhẹ dạ cả tin, ngây thơ nên bị lợi dụng.
– Nhân dân vừa nghiêm khắc, vừa độ lượng, nhân ái đối với các nhân vật trong truyện.
– Nhân dân đã đưa ra bài học lịch sử về việc giữ nước, cùng cách xử lí đúng đắn mối quan hệ giữa nước với nhà, riêng với chung, cá nhân với cộng đồng.
Hình ảnh ngọc trai – giếng nước:
– Không nhằm ca ngợi kẻ thù cũng như tình yêu chung thủy
– Là sự minh oan cho tấm lòng trong sáng của Mị Châu
– Nhân dân mong muốn hóa giải tội lỗi cho Trọng Thủy và Cách ứng xử thấu lí đạt tình của nhân dân
- Ý nghĩa văn bản: Truyện ADV, MC – TT giải thích nguyên nhân việc mất nước Âu Lạc và nêu bài học lịch sử về việc giữ nước, tinh thần cảnh giác với kẻ thù, cùng cách xử lí đúng đắn mối quan hệ giữa chung và riêng, nhà với nước, cá nhân với cộng đồng.
Xem thêm:
Văn bản An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy
Tổng hợp
Bài học lịch sử về việc giữ nước, tinh thần cảnh giác với kẻ thù. (Ảnh sưu tầm)
1. Quá trình xây thành, chế nỏ, đánh thắng Triệu Đà:
a . Xây thành:
+ Thành xây tới đâu lở tới đó.
+ Lập đàn trai giới, giữ mình trong sạch, cầu đảo bách thần.
+ Nhờ cụ già mách bảo, sứ Thanh Giang – tức Rùa Vàng giúp nhà vua xây thành công Lao Thành.
-> có lòng kiên trì quyết tâm xây dựng đất nước, có ý thức đề cao cảnh giác với kẻ thù
b. Chế nỏ:
+ Nỗi băn khoăn: “Nhờ ơn thần, thành đã được xây xong. Nay nếu có giặc ngoài biết lấy gì mà chống?”
-> được Rùa Vàng tặng móng vuốt làm lẫy nỏ thần
c. Đánh thắng Triệu Đà:
+ Nhờ có thành ốc kiên cố
+ Nhờ có nỏ thần lợi hại
+ Nhờ có ý thức đề cao cảnh giác với kẻ thù
-> ADV là vị vua anh minh sáng suốt, có lòng yêu nước sâu sắc.
=> ADV được thần linh giúp đỡ vì đã có ý thức đề cao cảnh giác, lo xây thành, chuẩn bị vũ khí từ khi giặc chưa đến. Tưởng tượng ra sự giúp đỡ của thần linh là cách để nhân dân ca ngợi nhà vua, tự hào về chiến công xây thành, chế nỏ, chiến thắng ngoại xâm của dân tộc
-> Nghệ thuật: Kể với giọng tự nhiên, các chi tiết được sắp xếp logic, có sự xen lẫn yếu tố hoang đường với yếu tố hiện thực.
2. Bi kich nước mất, nhà tan và bi kịch tình yêu tan vỡ
a. Bi kịch nước mất nhà tan:
* Nguyên nhân:
– Do ADV:
+ Nhận lời cầu hòa của Triệu Đà
+ Nhận lời cầu hôn và cho con trai Trọng Thủy của Triệu Đà ở rể ngay trong thành
+ Trọng Thủy tráo lẫy thần, nỏ thần mất công hiệu mà ADV không biết
+ Cho Trọng Thủy về thăm cha mà không nghi vấn
-> ADV mơ hồ về bản chất ngoan cố và âm mưu thâm độc của kẻ thù.
+ Quân Đà đã tiến sát thành, ADV vẫn ung dung ngồi chơi cờ, ỷ thế có nỏ thần, không lo lắng tìm kế đánh giặc
– Do Mị Châu:
+ Tin Trọng Thủy cho Trọng Thủy xem nỏ thần, Trọng Thủy tráo lẫy thần mà không biết
+ Mị Châu chưa ý thức được đầy đủ vị thế một công chúa, về bí mật quốc gia.
* Kết quả:
– ADV mất nước, chém đầu con gái, cầm sừng tê 7 tấc đi sâu vào lòng biển.
– MC chết dưới lưỡi gươm của cha trong tâm trạng đau khổ dằn vặt.
-> Như vậy nguyên nhân dẫn đến mất nước nhà tan là do cả 2 cha con ADV và MC đều chủ quan, mất cảnh giác với kẻ thù, không nhận ra dã tâm nham hiểm của kẻ thù. Hậu quả là ADV tự đánh mất mình, không còn là nhà vua anh minh. Còn MC bị trừng trị nghiêm khắc, đích đáng và rất đau đớn.
=>Tóm lại: 1 người có công lớn trong việc dựng nước và giữ nước nhưng do lơ là, thiếu cảnh giác đã để mất nước, nhưng nhân dân Âu Lạc đời sau vẫn kính trọng, biết ơn điều này chứng tỏ ADV đã được nhân dân tha thứ, ông vẫn bất tử trong lòng dân chúng.
b. Bi kịch tình yêu tan vỡ:
– Một mối tình éo le, chứa đầy bi kịch.
+ Mị Châu tin tưởng chồng nên đã để lộ và làm mất vũ khí linh thiêng của quốc gia dẫn đến mất nước
-> Mị Châu phải chết dưới lưỡi gươm của vua cha.
+ Trọng Thủy rất yêu Mị Châu nhưng buộc phải lừa Mị Châu, vì âm mưu chính trị mà Triệu Đà – cha chàng đã giao phó
-> chàng đã đẩy vợ mình vào chỗ chết và chàng cũng phải chết bi thảm trong sự dày vò, nhung nhớ Mị Châu.
=> KL: Cả 2 nhân vật đều có cái chết bi thảm. Tình yêu éo le của họ được nảy mầm trên mảnh đất chứa đầy âm mưu và thù hận, họ là những nạn nhân của những âm mưu chiến tranh.
c. Thái độ của nhân dân
– Nhân dân không đồng tình với sự chủ quan, mất cảnh giác của ADV và MC.
– Phê phán hành động vô tình phản quốc của MC, đồng thời rất độ lượng với nàng, hiểu nàng là con gái nhẹ dạ cả tin, ngây thơ nên bị lợi dụng.
– Nhân dân vừa nghiêm khắc, vừa độ lượng, nhân ái đối với các nhân vật trong truyện.
– Nhân dân đã đưa ra bài học lịch sử về việc giữ nước, cùng cách xử lí đúng đắn mối quan hệ giữa nước với nhà, riêng với chung, cá nhân với cộng đồng.
Hình ảnh ngọc trai – giếng nước:
– Không nhằm ca ngợi kẻ thù cũng như tình yêu chung thủy
– Là sự minh oan cho tấm lòng trong sáng của Mị Châu
– Nhân dân mong muốn hóa giải tội lỗi cho Trọng Thủy và Cách ứng xử thấu lí đạt tình của nhân dân
- Ý nghĩa văn bản: Truyện ADV, MC – TT giải thích nguyên nhân việc mất nước Âu Lạc và nêu bài học lịch sử về việc giữ nước, tinh thần cảnh giác với kẻ thù, cùng cách xử lí đúng đắn mối quan hệ giữa chung và riêng, nhà với nước, cá nhân với cộng đồng.
Xem thêm:
Văn bản An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy
Tổng hợp
Sửa lần cuối:
