Truyện “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê được viết năm 1971, khi cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra vô cùng ác liệt. Truyện kể lại cuộc sống của ba cô gái thanh niên xung phong làm công tác trinh sát và phá bom thông đường trên một cao điểm của Trường Sơn những năm tháng chống Mĩ. Qua đó thể hiện và ca ngợi tâm hồn và phẩm chất cao đẹp của những người con gái Việt Nam thời chống Mĩ: Hồn nhiên, trong sáng trong cuộc sống, dũng cảm trong chiến đấu và luôn lạc quan trước tương lai.
Ôn tập kiến thức cơ bản tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” - Lê Minh Khuê
Câu 1. Trình bày hiểu biết của em về tác giả Lê Minh Khuê?
Trả lời
– Lê Minh Khuê sinh năm 1949, quê ở huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa.
-Trong kháng chiến chống Mĩ, Lê Minh Khuê gia nhập thanh niên xung phong và bắt đầu viết văn vào đầu những năm 70.
- Lê Minh Khuê là cây bút nữ chuyên viết về chiến tranh, truyện của Lê Minh Khuê viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn. Sau năm 1975, tác phẩm của nhà văn bám sát những biến chuyển của đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi mới. Năm 2012, bà được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
- Tác phẩm chính đã xuất bản:
Những ngôi sao xa xôi (tập truyện, Nhà xuất bản Kim Đồng 1973)
Cao điểm mùa hạ (tập truyện, Nhà xuất bản Quân đội 1978)
Đoạn kết (tập truyện, Nhà xuất bản Phụ Nữ 1982)
Một chiều xa thành phố (tập truyện, Nhà xuất bản Tác phẩm Mới 1986)
Tôi đã không quên (truyện vừa, Nhà xuất bản Công An 1991,
Bi kịch nhỏ (tập truyện, Nhà xuất bản Hội Nhà Văn 1993)
Lê Minh Khuê truyện ngắn (tập truyện, Nhà xuất bản Văn Học 1994)
Trong làn gió heo may (tập truyện, Nhà xuất bản Văn Học 1999).
Màu xanh man trá (tập truyện, Nhà xuất bản Phụ Nữ 2003);
Những dòng sông, buổi chiều, cơn mưa (tập truyện, Nhà xuất bản Phụ Nữ 2002);
Một mình qua đường (tập truyện, Nhà xuất bản Hội Nhà Văn 2006);
Những ngôi sao, Trái đất, dòng sông (tập truyện, Nhà xuất bản Phụ Nữ, 2008)
Nhiệt đới gió mùa (tập truyện, Nhà xuất bản Hội Nhà Văn 2012)
The Stars, The Earth, The River (tập truyện, Nhà xuất bản Cubstone Press, Mỹ, 1996
Monsunens sista regn (tập truyện, Nhà xuất bản Tranan, Thụy Điển, 2008)
Fragile come un raggio di sole (tập truyện, Nhà xuất bản O barra O, Italia, 2010)
Kleine Tragödien (tập truyện, Nhà xuất bản Mitteldeutscher, Đức, 2011)
Câu 2. Trình bày hoàn cảnh sáng tác của truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”?
Trả lời
Truyện “Những ngôi sao xa xôi” là một trong những tác phẩm đầu tay của nhà văn Lê Minh Khuê, viết năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra ác liệt.
Câu 3. Ý nghĩa nhan đề truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”?
Trả lời
- Gợi đến hình ảnh những ngôi sao xa xôi trong truyện qua cái nhìn của Phương Định – những ngôi sao trên bầu trời thành phố, các anh lính gọi các cô là những ngôi sao xa xôi, ngọn đèn trên quảng trường như những ngôi sao trong truyện cổ tích...
- Biểu hiện cho những tâm hồn: hồn nhiên, mơ mộng, lãng mạn của các cô gái.
- Biểu hiện cho những khát vọng, ước mơ trong tâm hồn thiếu nữ về một cuộc sống thanh bình, yên ả còn xa xôi giữa những khốc liệt chiến tranh.
- Các cô gái thanh niên xung phong như những ngôi sao tỏa sáng trên bầu trời Trường Sơn.
- Ánh sáng của các vì sao thường nhỏ bé, không dễ nhận ra, không rực rỡ chói lòa như mặt trời... nhiều khi ta phải chăm chú mới phát hiện ra. Đó cũng là vẻ đẹp thầm lặng của các cô gái, ta phải chăm chú, trân trọng mới thấy được.
-> Đây là một hình tượng độc đáo.
Câu 4. Tóm tắt tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi”
Trả lời
Truyện kể về cuộc sống và chiến đấu của ba nữ thanh niên xung phong ở một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn những năm chống Mĩ ác liệt nhất. Họ là Thao, Định, Nho làm thành tổ trinh sát mặt đường, có nhiệm vụ phá bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp dô bom địch gây ra. Công việc của họ vô cùng nguy hiểm, luôn phải đối diện với cái chết, nhưng cuộc sống của họ vẫn không mất đi niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thảnh thơi, thơ mộng. Họ rất yêu thương, gắn bó với nhau dù mỗi người một cá tính. Trong một lần phá bom, Nho bị thương, hai người đồng đội hết mực lo lắng, chăm sóc cho cô. Một cơn mưa đó vụt đến và vụt đi đã gợi trong lòng Phương Định bao hoài niệm, khát khao.
Câu 5. Viết một đoạn văn quy nạp với nội dung nêu vai trò của ngôi kể trong “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê?
Trả lời
- Ngôi kể: Ngôi thứ nhất.
- Tác dụng của ngôi kể:
+ Tái hiện một cách chân thực, sinh động cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ của những thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.
+ Tái hiện được những diễn biến tâm lí, tình cảm, đời sống nội tâm của những cô gái trẻ, đặc biệt là giãi bày mọi trạng thái tình cảm của nhân vật một cách tự nhiên.
+ Tạo sự tin cậy vì người kể là người trong cuộc.
+ Người kể chuyện là một cô gái trẻ trung nên giọng điệu cũng sôi nổi và đầy nữ tính.
Đoạn văn mẫu
Truyện “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê được kể từ ngôi thứ nhất, người kể là Phương Định, cô gái thanh niên xung phong trong tổ trinh sát mặt đường. Ngôi kể đó tái hiện một cách chân thực, sinh động cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ của những thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đồng thời, cách kể ấy tạo điều kiện thuận lợi để tác giả miêu tả thế giới nội tâm nhân, tình cảm, đời sống nội tâm của những cô gái trẻ, đặc biệt là giãi bày mọi trạng thái tình cảm của nhân vật một cách tự nhiên. Bên cạnh đó, ngôi kể thứ nhất tạo được sự tin cậy nơi người đọc về những điều được kể bởi nó được hiện lên qua cái nhìn và thái độ của người trong cuộc. Người kể chuyện là một cô gái trẻ trung nên giọng điệu cũng sôi nổi và đầy nữ tính. Từ đó, tác giả đã khắc họa thành công hiện thực cuộc sống chiến trường trọng điểm ác liệt cũng như vẻ đẹp tâm hồn, tình cảm của con người Việt Nam trong chiến tranh được chân thực và sâu sắc.
Các bạn có thể xem thêm các bài viết cùng chủ đề: TẠI ĐÂY
Sửa lần cuối:
