Baivanhay Tính hiện đại trong quan niệm tình yêu của nhà thơ Xuân Quỳnh qua bài thơ "Sóng"

PGS. TS Nguyễn Thị Minh Thái từng nhận định rằng: “Với tôi, Xuân Quỳnh là người đàn bà yêu cho đến hết và đến chết”. Bởi lẽ, thơ Xuân Quỳnh là tiếng nói đầy cảm xúc, có sắc thái rất riêng, đậm chất nữ tính của một tâm hồn phụ nữ rất thông minh, sắc sảo, giàu yêu thương. Một trong những sáng tác thể hiện rõ sắc thái đặc biệt ấy là bài thơ “Sóng”. Đặc biệt, tính hiện đại trong quan niệm về tình yêu của “Sóng” đã thành một điểm xuyến độc đáo về nội dung tạo nên nét đặc sắc riêng cho hồn thơ Xuân Quỳnh.​

Đề: Tính hiện đại trong quan niệm tình yêu của nhà thơ Xuân Quỳnh qua bài thơ "Sóng"

DÀN Ý​

Mở bài:

- Dẫn dắt vấn đề bằng 1 câu trích dẫn về nhà thơ Xuân Quỳnh:
+ PGS.TS Nguyễn Thị Minh Thái từng nhận định rằng: “Với tôi, Xuân Quỳnh là người đàn bà yêu cho đến hết và đến chết”

- Giới thiệu một vài nét tiêu biểu về nhà thơ Xuân Quỳnh và bài thơ sóng:

+ Nhà thơ Xuân Quỳnh: tiếng nói tràn đầy cảm xúc, có sắc thái rất riêng, đậm chất nữ tính của một tâm hồn phụ nữ rất thông minh, sắc sảo, giàu giá trị của sự yêu thương.

+ Bài thơ sóng: là bài thơ đặc sắc viết về tình yêu, rất tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Quỳnh.

- Xác định vấn đề nghị luận: Tính hiện đại trong quan niệm tình yêu của nhà thơ Xuân Quỳnh qua bài thơ "Sóng"

Thân bài:

- Giải thích khái niệm:

+ Tính hiện đại theo quan niệm triết lý là gì?

+ Tính hiện đại trong thơ là gì?

- Phân tích tính hiện đại trong quan niệm tình yêu của nhà thơ Xuân Quỳnh qua bài thơ “Sóng”

+ Để có được tình yêu trọn vẹn thì phải có sự chủ động: Khổ thơ tiêu biểu để dẫn chứng

“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”​

+ Yêu chân thành là dám dũng cảm bộc lộ nổi lòng của bản thân: Khổ thơ tiêu biểu để dẫn chứng

“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”​

+ Yêu là sự hòa nhập để hòa tan thành một thể thống nhất: Khổ thơ tiêu biểu để dẫn chứng

“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”​

Kết bài:

- Khẳng định lại vấn đề:
+ Nhờ vào tính hiện đại trong quan niệm tình yêu mà bài thơ “Sóng” của Xuân Quỳnh đã chiếm trọn trái tim của độc giả đương thời.

BÀI VĂN MẪU​

PGS.TS Nguyễn Thị Minh Thái từng nhận định rằng: “Với tôi, Xuân Quỳnh là người đàn bà yêu cho đến hết và đến chết”. Bởi lẽ, thơ Xuân Quỳnh là tiếng nói tràn đầy cảm xúc, có sắc thái rất riêng, đậm chất nữ tính của một tâm hồn phụ nữ rất thông minh, sắc sảo, giàu giá trị của sự yêu thương. Một trong những sáng tác thể hiện rõ sắc thái đặc biệt ấy là bài thơ “Sóng”. Đặc biệt, tính hiện đại trong quan niệm về tình yêu của “Sóng” đã thành một điểm xuyến về nội dung độc đáo tạo nên nét đặc sắc riêng cho hồn thơ Xuân Quỳnh.​

Trước hết, ta cần tìm hiểu sự khác biệt về định nghĩa của tính hiện đại xét theo quan niệm triết lý và tính hiện đại trong thơ văn. Bởi lẽ, tính hiện đại là sự thay đổi hệ hình tư duy, hệ thống giá trị, sự hình thành một giai đoạn văn hóa mới trong đời sống dân tộc và nhân loại, tùy theo bối cảnh của mỗi nền văn hóa mà tính hiện đại có nội dung khác nhau. Trong khi đó, tính hiện đại của thơ trước hết đó là cách cảm xúc mới của con người Việt Nam hiện đại, nổi bật là xúc cảm của nhà thơ trước cuốc sống hiện tại. Vì vậy, cái nhìn mới mẻ của một nhà thơ với những tư duy riêng biệt tạo nên tính hiện đại phù hợp với thế hệ ngày nay.​

Tiếp đến, tính hiện đại trong quan niệm tình yêu của nhà thơ Xuân Quỳnh qua bài thơ “Sóng” được thể hiện ở nhiều góc độ khác nhau. Mỗi góc độ đều cho thấy những điểm nhìn mới mẻ mang tính đặc trưng của quan niệm tình yêu hiện đại, cấp tiến, phù hợp với xã hội đương thời. Đó là sự chủ động trong tình yêu; dám dũng cảm bộc lộ nỗi lòng của bản thân và sự hòa nhập để hòa tan thành một thể thống nhất.​

Để có được tình yêu trọn vẹn thì phải có sự chủ động:

“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”.​

Với các trạng thái đối lập “dữ dội/dịu êm; ồn ào/lặng lẽ”, nhà thơ như gửi gắm thông điệp về những cung bậc cảm xúc đa dạng trong nội tâm của một người con gái đang yêu, đang nuôi dưỡng tình yêu bé nhỏ của mình. Dù trạng thái có rối rắm như thế nào đi chăng nữa và dù cho “Sông không hiểu nổi mình” thì “Sóng tìm ra tận bể”. Đó là lời tuyên ngôn của một quan niệm tình yêu hiện đại. Nếu quan niệm truyền thống chú trọng vào sự chủ động của người đàn ông thì nay Xuân Quỳnh lại cho ta thấy được cái sự dám liều mình vì tình yêu. Khi người phụ nữ đã trót lỡ trao đi con tim của mình rồi thì họ sẽ sẵn sàng chuyển sang tâm thế chủ động để sẵn sàng nắm lấy tình yêu và hưởng lấy dư vị cho dù là ngọt ngào hay đắng cay mà mối tình đó mang lại. Những sự cho đi của người phụ nữ thường mang tính mãnh liệt, cuộn trào như từng đợt sóng vỗ. Dẫu có khi sóng chỉ gợn nhẹ nhưng biết bao tâm tình là thật, biết bao nỗi nhớ nhung cũng là thật. Vì vậy, họ sẽ chủ động để có được hạnh phúc mà họ xứng đáng được nhận.​

Yêu chân thành là dám dũng cảm bộc lộ nỗi lòng của bản thân:

“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”​

Cảm xúc thường là điều mà người phụ nữ thường cất giấu cho riêng mình. Thế nhưng, ở một góc nhìn hiện đại, Xuân Quỳnh cho phép những sự nhớ nhung dù ở “dưới lòng sâu” hay “trên mặt nước” thì ngày đêm con sóng vẫn “nhớ bờ”. Thậm chí, “lòng em nhớ đến anh” nhớ đến nỗi mà “cả trong mơ còn thức”. Đó là sự chân thành và chân thật trong việc thể hiện cảm xúc. Chúng ta không thể lừa dối chính bản thân mình khi con tim đã lỡ bồi hồi rung động xuyến xao. Vì vậy, ta chỉ có thể để cho trái tim cồn cào và thốt lên những lời thú nhận dịu ngọt. Dù trong thực tại hay mộng ảo thì khi và chỉ khi ta để cảm xúc được tự do lên tiếng thì khoảnh khắc đó mới thật sự là giây phút ta được sống. Người phụ nữ hiện đại với quan niệm tình yêu hiện đại sẽ luôn cho mình khoảng trời rộng lớn để dệt nên bầu trời cảm xúc chân thật chứ chẳng phải giấu vào một góc tối để rồi gặm nhắm nỗi đau của riêng một mình đơn côi.

Yêu là sự hòa nhập để hòa tan thành một thể thống nhất:

“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”​

Sự hòa hợp trong tình yêu luôn là một yếu tố vô cùng gian khó bởi nó được quyết định bởi nhiều yếu tố. Bởi lẽ phải “tan ra” trở thành “trăm con sóng vỗ” mới thỏa sức mà vẫy vùng “giữa biển lớn tình yêu”. Dẫu biết rằng sự hòa hợp phải dựa trên sự thấu hiểu lẫn nhau nhưng bản thân sự thủy chung cùng tình yêu cháy bỏng vẫn sẽ là nguồn động lực để xóa bỏ những lằn ranh tâm lý giữa hai cá thể đang tồn tại và phát triển trong một mối quan hệ yêu đương. Tâm hồn người phụ nữ sẽ ngày càng rộng mở và đồng điệu với những tâm tư tình cảm của người mà mình yêu thương. Biển lớn tình yêu chính là sự dung hòa giữa tính cách và đời sống nội tâm của cả hai thực thể, để cả anh và em đều sống trong một mối tình yên vui, hạnh phúc.

Tóm lại, “Sóng” là bài thơ rất hay về tình yêu của Xuân Quỳnh, thể hiện rõ vẻ đẹp tâm hồn cũng như vẻ đẹp tâm hồn một người phụ nữ trong tình yêu. Đồng thời, bài thơ cũng rất gần gũi với tình yêu giới trẻ hiện nay, thật xinh đẹp và vô cùng tinh khiết. Nhờ vào tính hiện đại trong quan niệm tình yêu mà bài thơ “Sóng” đã chiếm trọn trái tim của độc giả đương thời.

Các bạn có thể xem thêm các bài viết cùng chủ đề: TẠI ĐÂY