Cô gái lỗi thời của Louisa May Alcott là một tiểu thuyết gây mê hoặc và rung động bất cứ ai đọc nó. Truyện gồm hai phần, phần đầu được viết năm 1869, sau đó thể theo yêu cầu của độc giả tác giả viết tiếp phần hai. Tác phẩm đề cao tính nữ của phụ nữ hiện đại, phản ánh những mối quan hệ của con người trong gia đình đồng thời tôn vinh tình bạn, tình yêu của những người trẻ.
Nếu ai chỉ nghe qua cái tên tiểu thuyết Cô gái lỗi thời sẽ lầm tưởng đây là một cuốn sách đề cập đến sự lỗi mốt. Thực chất, đây là cuốn sách nói đến lối sống của con người nhiều hơn. Giữa chốn phồn hoa thành thị Boston, Polly Milton một cô gái xuất thân trong một gia đình nghèo ở một vùng nông thôn nước Mỹ đã chinh phục được trái tim của những người sống quanh cô. Khi lòng tốt và tình yêu thương được lan tỏa với từng thành viên: cô bạn Fan, Tom, bé Maudie, ông bà Shaw và phu nhân già cô như trở thành thiên thần được trao tặng cho gia đình ấy. Sau một thời gian ngắn ngủi sống cùng họ Polly cảm thấy ngượng ngùng vì bộ váy áo cô đang mặc nhưng không ai quan tâm đến điều đó. Mọi người đều yêu quý cô vì chính bản thân cô.
6 năm sau, Polly trở lại Boston và trở thành giáo viên dạy nhạc cho trẻ con sống trong nhà trọ đơn sơ của bà Mills, làm bạn với hai thú cưng là mèo Puhel và chim Nick. Ở đây cô có thêm những quan hệ mới. Tuy vậy, cô vẫn liên hệ với gia đình Shaw và dành tình cảm yêu thương với họ dù sóng gió có bất ngờ ập đến gia đình ấy. Chính lối sống quan tâm đến người khác bằng tấm chân tình của Polly khiến các thành viên trong gia đình Shaw thương mến nhau hơn và coi cô như một người đặc biệt trong trái tim họ. Và rồi hạnh phúc đã mỉm cười với Polly nhỏ bé, xinh đẹp, tốt bụng.
Miêu tả chân thực và sinh động 2 thế giới đối lập nhau
Fan là một qúy cô thanh lịch, hào nhoáng luôn bận rộn với xiêm y và đầu tóc trong tầng lớp quý tộc thành thị khi cô y sở hữu một tủ váy áo với đủ sắc màu với diềm đăng ten, nơ bướm,… Polly thật thà phải thốt lên “Thật lộng lẫy làm sao! Tớ chưa bao giờ được ngủ trên một chiếc giường có dèm che thế này, và cũng chưa từng có một cái bàn trang điểm đẹp như thế”. Fan đến trường học gặp gỡ bạn bè trong giới mình và coi đó chỉ là nơi buôn chuyện phiếm, thầy giáo và môn học bị ngó lơ. Rồi những cô gái thượng lưu ấy tự do hẹn hò đi dạo thẩn thơ với cánh đàn ông và coi trọng tài sản của họ hơn là bản thân họ. Các cô gái quý tộc trong hội của Fan chủ yếu buôn chuyện tầm phào về đời tư của bạn bè họ, nhàn rỗi, giả tạo và vô vị. Cuộc sống mà sau này chính Fan vừa bất mãn với bản thân vừa nhận thấy đó là một cuộc sống vu vơ, không mục đích cô từng sống.
Trong khi đó Polly chỉ là một cô bé xuất thân ở vùng nông thôn nghèo, ăn mặc giản dị. Đã biết bao lần cô ngượng ngùng và tủi thân đến phát khóc vì xuất thân của mình thấy mình non nớt quê kệch so với các quý cô. Cô không biết cách nói năng, ứng xử kiểu người thành phố nhưng trái lại cô lại sở hữu những phẩm chất đáng quý: thật thà, trong sáng, ngây thơ và hồn nhiên, không những thế cô có một tài năng khiến trái tim mọi người tan chảy: giọng hát trời phú. Còn những cô bạn của Polly tuy xuất thân nghèo khó nhưng vẫn toát lên vẻ đẹp riêng. Trong một lần đến chơi nhà Polly, Fan đã chứng kiến bữa ăn dã ngoại của những cô bạn trong xưởng nghệ thuật, nhìn cách họ ăn, chuyện trò, bàn luận về mọi chủ đề một cách sôi nổi hào hứng chính cô mới thấy trân trọng và có cái nhìn khác về người nghèo “cánh đàn ông phải trân trọng những cô gái như thế này”.
Mặc dù Fan giống như một cô công chúa sống trong lâu đài cổ tích còn Polly chỉ là cô bé Lọ Lem nghèo khó nhưng không vì thế Polly để mặc cảm tự ti dằn vặt mình lâu. Cô thay đổi suy nghĩ trở thành một con người mạnh mẽ, xinh đẹp, đi đây đó để tạo ra âm nhạc. Vẻ đẹp của cô thay đổi từ bên trong: trong sáng, mạnh mẽ, thánh thiện hơn, một tâm hồn hạnh phúc trong một thân thể khỏe mạnh.
Cuốn sách giàu tính nhân văn về tình người, tình đời
Trong 6 tuần sống trong gia đình Shaw, Polly nhận thấy tất cả dường như sống trong một thế giới riêng không có sự gắn kết với nhau và băn khoăn tự hỏi sao gia đình này không hạnh phúc hơn. Sự thấu cảm ở Polly thể hiện qua hành động quan tâm đến tất cả mọi người. Ông Shaw mải mê với việc kiếm kinh tế gánh vác cả gia đình, bà Shaw đau ốm quanh năm, bé Maudie không nhận được sự quan tâm của mẹ dù còn nhỏ tuổi, Fan và Tom luôn cãi nhau, bà sống cô độc thiếu sự quan tâm của mọi người. “Một tấm lòng lương thiện, một trái tim dịu dàng cùng cách ứng xử giản dị của Polly biến cô trở thành một người đáng mến trong mắt mọi người”.
Sau này khi trở thành một cô gái trưởng thành, bà Mills đã nhận ra ở Polly một tâm hồn thẳng thắn, chính trực. Cô an ủi động viên cô gái Jane bất hạnh và giúp cô có được công việc khâu vá khi đến gặp hội bạn của Fan nhờ giúp đỡ. Bà Mills đã gợi lên trong Polly thứ tình cảm trong trẻo thuần khiết nhất: “Chính tình yêu thương, suy nghĩ và sự quan tâm tới những người yếu hơn, nghèo hơn, khổ hơn mình, những thứ mà chúng ta gọi là lòng bác ái là một thứ rất cổ xưa đấy cháu yêu ạ…chỉ những ai chân thành làm theo những tấm gương đẹp đẽ mà chúng ta được dạy bảo sau này, mới học được cách đạt được hạnh phúc đích thực trong cuộc đời”.
Tuy giữa Polly và Fan có sự khác biệt rất lớn về hoàn cảnh xuất thân, nền giáo dục, suy nghĩ và lối sống nhưng ở họ vẫn tồn tại tình bạn đẹp. Khi biết Fan âm thầm thích Arthur Sidney, một quý ông lịch lãm mà Polly cũng cảm mến nhưng không yêu, cô đã tế nhị bày tỏ tình cảm thật của mình để mối quan hệ của Fan và Sid trở nên tốt đẹp hơn mà tình bạn giữa cô và Fan không bị sứt mẻ.
Khi gia đình Shaw phá sản, Tom bị đuổi học nợ một khoản tiền lớn, Polly bằng trái tim chân thành và dịu dàng đã an ủi Tom. Còn với Fan, cô có lời động viên hết sức giá trị: “Những người bạn đích thực sẽ không bỏ rơi cậu”. Mọi người trong gia đình Shaw trở nên quan tâm gần gũi nhau hơn, Fan ôm lấy bác trai Shaw nói: “Cha thân yêu, chúng con tới để san sẻ gánh nặng cùng cha đây, thưa cha”, bé Maudie cũng ôm lấy ông và gia đình đó nhận ra họ yêu thương nhau đến nhường nào. Ông cũng khẳng định: “Nghèo đói chẳng có gì là nhục nhã cả, chỉ có sự thiếu trung thực là điều ô nhục thôi”. Polly giúp Fan và Maudie niềm vui bằng cách cải tiến những bộ cánh dưới bàn tay khéo léo của mình.
Tác giả đã ca ngợi tình cảm đáng quý mà Polly dành cho tất cả mọi người: Đó là tình yêu thương thân thiết dành cho gia đình nơi miền quê với cha mẹ và các anh em. Đó là sự đồng cảm của cô trước những mảnh đời bất hạnh, tình bạn với Fan, tình chị em với bé Maudie, dành tình cảm chân thành với Tom, yêu thương bác trai Shaw như cha, quan tâm đến lão phu nhân khi bà còn sống...Tất cả khiến người đọc vừa yêu quý vừa cảm phục thay một tấm lòng cao cả!
Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật điêu luyện
Miêu tả tâm lí nhân vật là một biệt tài của Louisa May Alcott trong tiểu thuyết Cô gái lỗi thời. Tác giả tỏ ra vô cùng hiểu biết tâm lí lứa tuổi của những cô bé cậu bé đang độ tuổi thiếu niên – nhi đồng đến lúc họ trở thành những nam thanh nữ tú . Từ cô bé Maudie ngọng nghịu đến ngày nào giờ đã trở thành một cô gái độc lập,tự chủ lo quán xuyến việc gia đình; cô bé Fan điệu đà chỉ lo chăm chút ngoại hình bỗng trở nên sâu sắc lí trí hơn; cậu Tom nghịch ngợm, quái tính khi xưa đã trưởng thành hơn khi biết nghĩ đến tương lai của mình và đặc biệt Polly đơn giản, chất phác, nhân từ đã trở thành một cô gái chín chắn hơn trong lựa chọn tình yêu đích thực cho cuộc đời mình.
Cách kể chuyện lôi cuốn
Tác giả vừa là người kể chuyện ngôi thứ nhất “xưng tôi” vừa kể lại câu chuyện khiến cho mọi tình tiết trong truyện chân thực và khách quan hơn. Đặc biệt, mỗi chương truyện đều là một câu chuyện nhỏ có nội dung hấp dẫn, có cao trào, thắt nút và mở nút.
Hơn thế nữa, những câu chuyện tình yêu trở thành nguồn cảm hứng bất tận xuyên suốt chiều dài tiểu thuyết bắt đầu từ tình bạn, sự nể phục, sự lựa chọn đến tình yêu đích thực có hiểu lầm, có ghen tuông và có vỡ òa cảm xúc hạnh phúc. Tất cả được đan cài trong một tiểu thuyết được viết như một truyện cổ tích kết thúc có hậu.
Gấp cuốn tiểu thuyết Cô gái lỗi thời lại mà dư âm của nó vẫn còn đọng mãi trong lòng người đọc. Đó là niềm vui sướng dâng trào khi một người con gái với những đức tính tốt đẹp mà mọi cô gái mơ ước cuối cùng cũng được sống hạnh phúc. Cô gái ấy xứng đáng nhận được trái ngọt tình yêu vì đã gieo đi bao nhân lành. Tiểu thuyết trở thành cuốn sách truyền cảm hứng sống tích cực cho những người trẻ trong cuộc sống hiện đại đầy bon chen này.
Nếu ai chỉ nghe qua cái tên tiểu thuyết Cô gái lỗi thời sẽ lầm tưởng đây là một cuốn sách đề cập đến sự lỗi mốt. Thực chất, đây là cuốn sách nói đến lối sống của con người nhiều hơn. Giữa chốn phồn hoa thành thị Boston, Polly Milton một cô gái xuất thân trong một gia đình nghèo ở một vùng nông thôn nước Mỹ đã chinh phục được trái tim của những người sống quanh cô. Khi lòng tốt và tình yêu thương được lan tỏa với từng thành viên: cô bạn Fan, Tom, bé Maudie, ông bà Shaw và phu nhân già cô như trở thành thiên thần được trao tặng cho gia đình ấy. Sau một thời gian ngắn ngủi sống cùng họ Polly cảm thấy ngượng ngùng vì bộ váy áo cô đang mặc nhưng không ai quan tâm đến điều đó. Mọi người đều yêu quý cô vì chính bản thân cô.
6 năm sau, Polly trở lại Boston và trở thành giáo viên dạy nhạc cho trẻ con sống trong nhà trọ đơn sơ của bà Mills, làm bạn với hai thú cưng là mèo Puhel và chim Nick. Ở đây cô có thêm những quan hệ mới. Tuy vậy, cô vẫn liên hệ với gia đình Shaw và dành tình cảm yêu thương với họ dù sóng gió có bất ngờ ập đến gia đình ấy. Chính lối sống quan tâm đến người khác bằng tấm chân tình của Polly khiến các thành viên trong gia đình Shaw thương mến nhau hơn và coi cô như một người đặc biệt trong trái tim họ. Và rồi hạnh phúc đã mỉm cười với Polly nhỏ bé, xinh đẹp, tốt bụng.
Miêu tả chân thực và sinh động 2 thế giới đối lập nhau
Fan là một qúy cô thanh lịch, hào nhoáng luôn bận rộn với xiêm y và đầu tóc trong tầng lớp quý tộc thành thị khi cô y sở hữu một tủ váy áo với đủ sắc màu với diềm đăng ten, nơ bướm,… Polly thật thà phải thốt lên “Thật lộng lẫy làm sao! Tớ chưa bao giờ được ngủ trên một chiếc giường có dèm che thế này, và cũng chưa từng có một cái bàn trang điểm đẹp như thế”. Fan đến trường học gặp gỡ bạn bè trong giới mình và coi đó chỉ là nơi buôn chuyện phiếm, thầy giáo và môn học bị ngó lơ. Rồi những cô gái thượng lưu ấy tự do hẹn hò đi dạo thẩn thơ với cánh đàn ông và coi trọng tài sản của họ hơn là bản thân họ. Các cô gái quý tộc trong hội của Fan chủ yếu buôn chuyện tầm phào về đời tư của bạn bè họ, nhàn rỗi, giả tạo và vô vị. Cuộc sống mà sau này chính Fan vừa bất mãn với bản thân vừa nhận thấy đó là một cuộc sống vu vơ, không mục đích cô từng sống.
Trong khi đó Polly chỉ là một cô bé xuất thân ở vùng nông thôn nghèo, ăn mặc giản dị. Đã biết bao lần cô ngượng ngùng và tủi thân đến phát khóc vì xuất thân của mình thấy mình non nớt quê kệch so với các quý cô. Cô không biết cách nói năng, ứng xử kiểu người thành phố nhưng trái lại cô lại sở hữu những phẩm chất đáng quý: thật thà, trong sáng, ngây thơ và hồn nhiên, không những thế cô có một tài năng khiến trái tim mọi người tan chảy: giọng hát trời phú. Còn những cô bạn của Polly tuy xuất thân nghèo khó nhưng vẫn toát lên vẻ đẹp riêng. Trong một lần đến chơi nhà Polly, Fan đã chứng kiến bữa ăn dã ngoại của những cô bạn trong xưởng nghệ thuật, nhìn cách họ ăn, chuyện trò, bàn luận về mọi chủ đề một cách sôi nổi hào hứng chính cô mới thấy trân trọng và có cái nhìn khác về người nghèo “cánh đàn ông phải trân trọng những cô gái như thế này”.
Mặc dù Fan giống như một cô công chúa sống trong lâu đài cổ tích còn Polly chỉ là cô bé Lọ Lem nghèo khó nhưng không vì thế Polly để mặc cảm tự ti dằn vặt mình lâu. Cô thay đổi suy nghĩ trở thành một con người mạnh mẽ, xinh đẹp, đi đây đó để tạo ra âm nhạc. Vẻ đẹp của cô thay đổi từ bên trong: trong sáng, mạnh mẽ, thánh thiện hơn, một tâm hồn hạnh phúc trong một thân thể khỏe mạnh.
Cuốn sách giàu tính nhân văn về tình người, tình đời
Trong 6 tuần sống trong gia đình Shaw, Polly nhận thấy tất cả dường như sống trong một thế giới riêng không có sự gắn kết với nhau và băn khoăn tự hỏi sao gia đình này không hạnh phúc hơn. Sự thấu cảm ở Polly thể hiện qua hành động quan tâm đến tất cả mọi người. Ông Shaw mải mê với việc kiếm kinh tế gánh vác cả gia đình, bà Shaw đau ốm quanh năm, bé Maudie không nhận được sự quan tâm của mẹ dù còn nhỏ tuổi, Fan và Tom luôn cãi nhau, bà sống cô độc thiếu sự quan tâm của mọi người. “Một tấm lòng lương thiện, một trái tim dịu dàng cùng cách ứng xử giản dị của Polly biến cô trở thành một người đáng mến trong mắt mọi người”.
Sau này khi trở thành một cô gái trưởng thành, bà Mills đã nhận ra ở Polly một tâm hồn thẳng thắn, chính trực. Cô an ủi động viên cô gái Jane bất hạnh và giúp cô có được công việc khâu vá khi đến gặp hội bạn của Fan nhờ giúp đỡ. Bà Mills đã gợi lên trong Polly thứ tình cảm trong trẻo thuần khiết nhất: “Chính tình yêu thương, suy nghĩ và sự quan tâm tới những người yếu hơn, nghèo hơn, khổ hơn mình, những thứ mà chúng ta gọi là lòng bác ái là một thứ rất cổ xưa đấy cháu yêu ạ…chỉ những ai chân thành làm theo những tấm gương đẹp đẽ mà chúng ta được dạy bảo sau này, mới học được cách đạt được hạnh phúc đích thực trong cuộc đời”.
Tuy giữa Polly và Fan có sự khác biệt rất lớn về hoàn cảnh xuất thân, nền giáo dục, suy nghĩ và lối sống nhưng ở họ vẫn tồn tại tình bạn đẹp. Khi biết Fan âm thầm thích Arthur Sidney, một quý ông lịch lãm mà Polly cũng cảm mến nhưng không yêu, cô đã tế nhị bày tỏ tình cảm thật của mình để mối quan hệ của Fan và Sid trở nên tốt đẹp hơn mà tình bạn giữa cô và Fan không bị sứt mẻ.
Khi gia đình Shaw phá sản, Tom bị đuổi học nợ một khoản tiền lớn, Polly bằng trái tim chân thành và dịu dàng đã an ủi Tom. Còn với Fan, cô có lời động viên hết sức giá trị: “Những người bạn đích thực sẽ không bỏ rơi cậu”. Mọi người trong gia đình Shaw trở nên quan tâm gần gũi nhau hơn, Fan ôm lấy bác trai Shaw nói: “Cha thân yêu, chúng con tới để san sẻ gánh nặng cùng cha đây, thưa cha”, bé Maudie cũng ôm lấy ông và gia đình đó nhận ra họ yêu thương nhau đến nhường nào. Ông cũng khẳng định: “Nghèo đói chẳng có gì là nhục nhã cả, chỉ có sự thiếu trung thực là điều ô nhục thôi”. Polly giúp Fan và Maudie niềm vui bằng cách cải tiến những bộ cánh dưới bàn tay khéo léo của mình.
Tác giả đã ca ngợi tình cảm đáng quý mà Polly dành cho tất cả mọi người: Đó là tình yêu thương thân thiết dành cho gia đình nơi miền quê với cha mẹ và các anh em. Đó là sự đồng cảm của cô trước những mảnh đời bất hạnh, tình bạn với Fan, tình chị em với bé Maudie, dành tình cảm chân thành với Tom, yêu thương bác trai Shaw như cha, quan tâm đến lão phu nhân khi bà còn sống...Tất cả khiến người đọc vừa yêu quý vừa cảm phục thay một tấm lòng cao cả!
Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật điêu luyện
Miêu tả tâm lí nhân vật là một biệt tài của Louisa May Alcott trong tiểu thuyết Cô gái lỗi thời. Tác giả tỏ ra vô cùng hiểu biết tâm lí lứa tuổi của những cô bé cậu bé đang độ tuổi thiếu niên – nhi đồng đến lúc họ trở thành những nam thanh nữ tú . Từ cô bé Maudie ngọng nghịu đến ngày nào giờ đã trở thành một cô gái độc lập,tự chủ lo quán xuyến việc gia đình; cô bé Fan điệu đà chỉ lo chăm chút ngoại hình bỗng trở nên sâu sắc lí trí hơn; cậu Tom nghịch ngợm, quái tính khi xưa đã trưởng thành hơn khi biết nghĩ đến tương lai của mình và đặc biệt Polly đơn giản, chất phác, nhân từ đã trở thành một cô gái chín chắn hơn trong lựa chọn tình yêu đích thực cho cuộc đời mình.
Cách kể chuyện lôi cuốn
Tác giả vừa là người kể chuyện ngôi thứ nhất “xưng tôi” vừa kể lại câu chuyện khiến cho mọi tình tiết trong truyện chân thực và khách quan hơn. Đặc biệt, mỗi chương truyện đều là một câu chuyện nhỏ có nội dung hấp dẫn, có cao trào, thắt nút và mở nút.
Hơn thế nữa, những câu chuyện tình yêu trở thành nguồn cảm hứng bất tận xuyên suốt chiều dài tiểu thuyết bắt đầu từ tình bạn, sự nể phục, sự lựa chọn đến tình yêu đích thực có hiểu lầm, có ghen tuông và có vỡ òa cảm xúc hạnh phúc. Tất cả được đan cài trong một tiểu thuyết được viết như một truyện cổ tích kết thúc có hậu.
Gấp cuốn tiểu thuyết Cô gái lỗi thời lại mà dư âm của nó vẫn còn đọng mãi trong lòng người đọc. Đó là niềm vui sướng dâng trào khi một người con gái với những đức tính tốt đẹp mà mọi cô gái mơ ước cuối cùng cũng được sống hạnh phúc. Cô gái ấy xứng đáng nhận được trái ngọt tình yêu vì đã gieo đi bao nhân lành. Tiểu thuyết trở thành cuốn sách truyền cảm hứng sống tích cực cho những người trẻ trong cuộc sống hiện đại đầy bon chen này.
Nguyễn Minh
- Từ khóa
- cô gái lỗi thời
