Kiến thức cơ bản đoạn trích "Hiền tài là nguyên khi của quốc gia"

Bia Tiến sĩ đầu tiên dựng tại Văn Miếu Quốc Tử Giám ghi lại lịch sử khoa thi năm 1442 có khắc ghi những dòng chữ :"...Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh mà hưng thịnh, nguyên khí suy thì thế nước yếu mà thấp hèn. Vì thế các bậc đế vương thánh minh không đời nào không coi việc giáo dục nhân tài, kén chọn kẻ sĩ, vun trồng nguyên khí quốc gia làm công việc cần thiết...".Người soạn ra những câu nổi tiếng đó là vị Tiến sĩ triều Lê, Thân Nhân Trung.

Tác phẩm văn bản Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

1. Thể loại: Văn bia

2. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác: Tác phẩm trích trong bài văn bia nói trên. Trước đoạn này, tác giả nếu chủ trương bồi dưỡng trọng dung hiền tại của các triều vua Lê . Sau đoạn này là danh sách 33 vị đỗ tiến sĩ khoa Nhâm Tuất (1442)

3. Phương thức biểu đạt: Nghị luận

4. Tóm tắt văn bản Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

Tác phẩm viết về vai trò và giá trị của người hiền tài với đất nước và nêu lên ý nghĩa của việc dựng bia và khắc tên người hiền tài

5. Bố cục văn bản Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

- Phần 1 Từ đầu … làm đến mức cao nhất : Nêu lên giá trị hiền tài với đất nước.
- Phần 2 Còn lại : Ý nghĩa của việc dựng bia, khắc tên người hiền tài.

6. Giá trị nội dung văn bản Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

- Tầm quan trọng của những người tài năng đức độ đối với đất nước
- Thông điệp nhắn gửi động viên kẻ sĩ đương thời rèn đức, luyện tài, đồng thời thể hiện tấm lòng của tác giả đối với đất nước.

7. Giá trị nghệ thuật văn bản Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

- Cách lập luận vấn đề chặt chẽ.
- Luận điểm, luận cứ được sắp xếp rõ ràng, lời lẽ sắc sảo, thấu tình đạt lý

 

[Văn Học]

Tìm hiểu chi tiết văn bản Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

1. Vai trò của hiền tài với quốc gia

- Đây là những người có tài năng, đức độ, tài trí hơn người
- Nguyên khí là khí chất ngút trời là gốc rễ tạo nên sự sống còn và phát triển của sự vật.
- Người hiền tài chính là nguyên khí của đất nước
- Họ đóng vai trò vô cùng quan trọng, quý giá, quyết định đến sự hưng thịnh hay suy vong của quốc gia dân tộc
- Đây là những người đưa đất nước phát triển
- Nhà nước đã từng trọng đãi hiền tài: đề cao danh tiếng, phong chức tước, cấp bậc, ghi tên bảng vàng, ban yến tiệc... Tuy nhiên, những điều này chưa xứng đáng với vai trò, vị trí của hiền tài, cần phải khắc bia tiến sĩ để lưu danh sử sách.

2. Ý nghĩa của việc khắc bia

- Đây là một việc rất có ý nghĩa sẽ giúp hiền tài, kẻ sĩ trông vào mà phấn đấu, hâm mộ, rèn luyện danh tiết, gắng sức giúp vua.

- Ngăn ngừa điều ác, kẻ ác: ý xấu được ngăn chặn, lòng thiện tràn đầy, kẻ ác thấy đó làm điều răn, người thiện xem đó mà cố gắng.

- Dẫn việc dĩ vãng, chỉ lối tương lai, góp phần làm cho hiển tài nảy nở, đất nước hưng thịnh dài lâu, rèn giũa danh tiếng cho sĩ phu, củng cố mệnh mạch cho nhà nước.

- Tạo tiếng thơm muôn đời, làm cho người khác nhìn vào đó noi theo