KỂ CHUYỆN THÁNG TƯ
Tháng Tư, những cơn mưa đầu mùa kéo mây đen ùn ùn đến giăng kín bầu trời. Màn mây nặng nề ấy như bà bầu bụng chửa vượt mặt, đi lệnh khệnh trên tấm trần ọp ẹp, chỉ chực chờ tiếng sấm nổ uỳnh lên như phẫn uất, vỡ bầu ối xả nước ào ạt xuống mặt đất.
Phía trên thảm mây, tiếng sấm vần ì ầm rền vang, lúc đùng đoàng đanh gắt như pháo bắn, lúc thì như hàng chục người vần đám thùng phi rỗng lăn lục cục trên nền mây xám đen.
Ngày mưa tháng Tư như thế, đất trời như chuyển dạ. Dưới thì nóng, trên thì lạnh, làm tấy lên những vết thương của chú tôi. Mấy mảnh đạn còn nằm ẩn sâu trong đường gân thớ thịt như bị tiếng sấm sét kích động, ngóc lên cắn xé làm gương mặt chú nhăn lại, tạo rãnh hằn sâu chạy ngang trán, lan xuống hai đuôi mắt, kéo đến tận thái dương.
Giao mùa như thế, cơ thể chú tôi nổi loạn đau nhức, sưng tấy, không đi làm được. Chú thường ở nhà và kể cho bọn trẻ nghe về đời lính chiến của mình.
Dù ngày đầu chú không muốn kể, vì toàn gian khổ, khói lửa đạn bom, chết chóc, nhưng sau này chú lại kể. Kể cho chính mình nghe về những kỷ niệm của thời thanh xuân kiêu hùng, khi được cùng lớp lớp đoàn quân tiến vào giải phóng Sài Gòn. Kể để lớp trẻ hiểu thế hệ ông cha đã hy sinh nhường nào. Kể để thế hệ sau hiểu được sự tàn khốc của chiến tranh mà nâng niu, trân trọng lấy hòa bình.
Nền hòa bình, độc lập ấy phải đánh đổi bằng tính mạng của biết bao nhiêu anh hùng liệt sĩ, bằng thịt xương của hàng triệu thương binh, để lại một phần thân thể nơi chiến trường. Là cái chết của người phía bên kia, nhưng đều là máu đỏ da vàng con Lạc cháu Hồng:
"Khi viên đạn xuyên vào một người lính, dù thuộc bên nào đi nữa, nó cũng xuyên qua trái tim người mẹ."
Thời thế thế thời, họ cũng chỉ là những người lựa chọn sai con đường, cần được thông cảm khi điều kiện, hoàn cảnh xô đẩy họ vào cuộc chiến, buộc phải cầm súng chống lại đồng bào.
Dòng máu nóng của hàng triệu người Việt đổ xuống, thấm vào lòng đất mẹ, hòa tan vào đất để ươm lên mầm xanh hòa bình cho cháu con, để Tổ quốc bừng sáng lên mùa xuân. Một mùa xuân của độc lập, tự chủ, hòa bình, mong sao mùa xuân ấy luôn mãi mãi trường tồn.
Cơn mưa ào ạt tháng Tư như ào ạt kỷ niệm chảy về với chú. Mắt chú long lanh sáng lên, át đi cơn đau trên thân thể, và giọng kể bật lên hào hùng về trận đánh long trời lở đất nơi phòng tuyến Xuân Lộc, cửa ngõ Sài Gòn.
Giây phút sung sướng nghẹn ngào, chú hướng súng lên trời, xả cả băng đạn khi biết tin giải phóng.
Chú tôi, người con quê lúa, ra đi với sự thảnh thơi, nhẹ nhàng trong suy nghĩ: khi có giặc đến dày xéo đất nước thì cầm súng đánh giặc; giặc tan thì về quê cày cấy trên mảnh ruộng cha ông để lại. Cái chết có đến cũng chẳng nặng nề, vì đã xác định:
"Chết xanh cỏ, sống đỏ ngực."
Niềm tự hào trào dâng khi đi giữa Sài Gòn rực rỡ cờ hoa mừng chiến thắng, được nghe tiếng người dân Sài Gòn trầm trồ:
"Quân giải phóng có tên lửa to lớn như thế kia, khí thế quân đội mạnh mẽ thế này nên ông Thiệu thua là phải."
Câu chuyện kể tháng Tư của chú cũng không thiếu những nốt trầm. Ngày nằm hầm tránh B52 rải thảm, chú nằm trong cùng. Nắm cơm anh nuôi đưa từ cửa hầm vào đến tay chỉ còn một mẩu, vì cứ qua tay chuyền một người là lại bị cắn bớt đi một ít.
Cầm nắm cơm tí hon mà phát khóc vì tủi thân vì đói. Nhưng cũng đồng đội ấy, khi chú dính mảnh cối bị thương, đã thay nhau cõng chú vượt qua bãi B52 pháo kích về trạm phẫu thuật tiền phương. Cũng vì thế mà bị thương, nhưng chữa lành rồi chú lại tiếp tục chiến đấu.
Có lúc, trong hầm, chú từng định đứng dậy giơ tay cao mong dính đạn để được phục viên. Cũng là đôi tay chú vuốt mắt cho người bạn đồng hương, trước khi người ấy, trong giây phút cuối đời, còn cố móc gói lương khô đưa cho bạn mình.
Hàng tháng trời hành quân vượt Trường Sơn. Ngày nay, ngồi máy bay chưa đầy hai tiếng đã tới, nhưng ngày đó gần sáu tháng ròng rã mới vượt núi băng rừng về đến nơi tập kết.
Hàng tháng trời thiếu gạo, thiếu thức ăn, chỉ có sắn với khoai, rau môn thục, tàu bay. Sốt rét, da vàng, ruồi vàng, bọ chó... Người chiến sĩ quân giải phóng vẫn đi. Trên trời máy bay chực chờ dội bom, dưới đất thú dữ, côn trùng, biệt kích, cạm bẫy, gai chông, bãi mìn... Người chiến sĩ quân giải phóng vẫn đi.
Cực nhọc, khổ ải chả bút mực nào tả xiết. Cái đói cồn cào gan ruột, súng đạn ba lô nặng trĩu trên vai, nhưng ý chí vẫn ngoan cường, quyết tâm:
"Đi không dấu, nấu không khói,"
để đến được nơi tập kết.
Câu chuyện về cánh rừng nguyên sinh thâm u, chưa có dấu chân người, nơi thú dữ còn ngơ ngác khi thấy con người. Con suối trong veo đẹp như cổ tích, cua cá đầy ắp, nhưng cũng có những người vì đánh mìn, đánh lựu đạn bắt cá làm thực phẩm mà bị thương, thậm chí hy sinh.
Có cả câu chuyện người mẹ dắt con lên đòi chế độ. Người bạn chú thật thà khai bị thương lúc đi đánh cá cải thiện cho đơn vị, chứ không phải trong chiến đấu, nên ban chính sách từ chối công nhận thương binh. Bà mẹ kéo con đứng giữa phòng:
"Không giải quyết chế độ thì tôi giả lại con tôi cho các vị. Tôi đẻ con tôi ra lành lặn, kiến tha nó vào tận Trường Sơn mà làm cụt tay à? Đi đánh cá để cải thiện cho đơn vị cũng là chiến đấu, 'thực túc thì binh cường', sao lại không coi đó là chiến đấu?"
Ấy thế mà cuối cùng, cũng được công nhận thương binh.
Lịch tháng Tư mỏng dần đi, thì niềm tự hào về ngày chiến thắng, thống nhất đất nước lại dày lên. Thế hệ trẻ chúng tôi, may mắn không phải chịu đựng khói lửa chiến tranh, vẫn luôn tri ân thế hệ đi trước, trân trọng và hết sức giữ gìn nền hòa bình quý giá của dân tộc.
Đơn giản thôi:
Hòa bình ấy phải đánh đổi bằng máu xương của bao người, trong đó có cả người thân của chúng tôi.
Tháng Tư, những cơn mưa đầu mùa kéo mây đen ùn ùn đến giăng kín bầu trời. Màn mây nặng nề ấy như bà bầu bụng chửa vượt mặt, đi lệnh khệnh trên tấm trần ọp ẹp, chỉ chực chờ tiếng sấm nổ uỳnh lên như phẫn uất, vỡ bầu ối xả nước ào ạt xuống mặt đất.
Phía trên thảm mây, tiếng sấm vần ì ầm rền vang, lúc đùng đoàng đanh gắt như pháo bắn, lúc thì như hàng chục người vần đám thùng phi rỗng lăn lục cục trên nền mây xám đen.
Ngày mưa tháng Tư như thế, đất trời như chuyển dạ. Dưới thì nóng, trên thì lạnh, làm tấy lên những vết thương của chú tôi. Mấy mảnh đạn còn nằm ẩn sâu trong đường gân thớ thịt như bị tiếng sấm sét kích động, ngóc lên cắn xé làm gương mặt chú nhăn lại, tạo rãnh hằn sâu chạy ngang trán, lan xuống hai đuôi mắt, kéo đến tận thái dương.
Giao mùa như thế, cơ thể chú tôi nổi loạn đau nhức, sưng tấy, không đi làm được. Chú thường ở nhà và kể cho bọn trẻ nghe về đời lính chiến của mình.
Dù ngày đầu chú không muốn kể, vì toàn gian khổ, khói lửa đạn bom, chết chóc, nhưng sau này chú lại kể. Kể cho chính mình nghe về những kỷ niệm của thời thanh xuân kiêu hùng, khi được cùng lớp lớp đoàn quân tiến vào giải phóng Sài Gòn. Kể để lớp trẻ hiểu thế hệ ông cha đã hy sinh nhường nào. Kể để thế hệ sau hiểu được sự tàn khốc của chiến tranh mà nâng niu, trân trọng lấy hòa bình.
Nền hòa bình, độc lập ấy phải đánh đổi bằng tính mạng của biết bao nhiêu anh hùng liệt sĩ, bằng thịt xương của hàng triệu thương binh, để lại một phần thân thể nơi chiến trường. Là cái chết của người phía bên kia, nhưng đều là máu đỏ da vàng con Lạc cháu Hồng:
"Khi viên đạn xuyên vào một người lính, dù thuộc bên nào đi nữa, nó cũng xuyên qua trái tim người mẹ."
Thời thế thế thời, họ cũng chỉ là những người lựa chọn sai con đường, cần được thông cảm khi điều kiện, hoàn cảnh xô đẩy họ vào cuộc chiến, buộc phải cầm súng chống lại đồng bào.
Dòng máu nóng của hàng triệu người Việt đổ xuống, thấm vào lòng đất mẹ, hòa tan vào đất để ươm lên mầm xanh hòa bình cho cháu con, để Tổ quốc bừng sáng lên mùa xuân. Một mùa xuân của độc lập, tự chủ, hòa bình, mong sao mùa xuân ấy luôn mãi mãi trường tồn.
Cơn mưa ào ạt tháng Tư như ào ạt kỷ niệm chảy về với chú. Mắt chú long lanh sáng lên, át đi cơn đau trên thân thể, và giọng kể bật lên hào hùng về trận đánh long trời lở đất nơi phòng tuyến Xuân Lộc, cửa ngõ Sài Gòn.
Giây phút sung sướng nghẹn ngào, chú hướng súng lên trời, xả cả băng đạn khi biết tin giải phóng.
Chú tôi, người con quê lúa, ra đi với sự thảnh thơi, nhẹ nhàng trong suy nghĩ: khi có giặc đến dày xéo đất nước thì cầm súng đánh giặc; giặc tan thì về quê cày cấy trên mảnh ruộng cha ông để lại. Cái chết có đến cũng chẳng nặng nề, vì đã xác định:
"Chết xanh cỏ, sống đỏ ngực."
Niềm tự hào trào dâng khi đi giữa Sài Gòn rực rỡ cờ hoa mừng chiến thắng, được nghe tiếng người dân Sài Gòn trầm trồ:
"Quân giải phóng có tên lửa to lớn như thế kia, khí thế quân đội mạnh mẽ thế này nên ông Thiệu thua là phải."
Câu chuyện kể tháng Tư của chú cũng không thiếu những nốt trầm. Ngày nằm hầm tránh B52 rải thảm, chú nằm trong cùng. Nắm cơm anh nuôi đưa từ cửa hầm vào đến tay chỉ còn một mẩu, vì cứ qua tay chuyền một người là lại bị cắn bớt đi một ít.
Cầm nắm cơm tí hon mà phát khóc vì tủi thân vì đói. Nhưng cũng đồng đội ấy, khi chú dính mảnh cối bị thương, đã thay nhau cõng chú vượt qua bãi B52 pháo kích về trạm phẫu thuật tiền phương. Cũng vì thế mà bị thương, nhưng chữa lành rồi chú lại tiếp tục chiến đấu.
Có lúc, trong hầm, chú từng định đứng dậy giơ tay cao mong dính đạn để được phục viên. Cũng là đôi tay chú vuốt mắt cho người bạn đồng hương, trước khi người ấy, trong giây phút cuối đời, còn cố móc gói lương khô đưa cho bạn mình.
Hàng tháng trời hành quân vượt Trường Sơn. Ngày nay, ngồi máy bay chưa đầy hai tiếng đã tới, nhưng ngày đó gần sáu tháng ròng rã mới vượt núi băng rừng về đến nơi tập kết.
Hàng tháng trời thiếu gạo, thiếu thức ăn, chỉ có sắn với khoai, rau môn thục, tàu bay. Sốt rét, da vàng, ruồi vàng, bọ chó... Người chiến sĩ quân giải phóng vẫn đi. Trên trời máy bay chực chờ dội bom, dưới đất thú dữ, côn trùng, biệt kích, cạm bẫy, gai chông, bãi mìn... Người chiến sĩ quân giải phóng vẫn đi.
Cực nhọc, khổ ải chả bút mực nào tả xiết. Cái đói cồn cào gan ruột, súng đạn ba lô nặng trĩu trên vai, nhưng ý chí vẫn ngoan cường, quyết tâm:
"Đi không dấu, nấu không khói,"
để đến được nơi tập kết.
Câu chuyện về cánh rừng nguyên sinh thâm u, chưa có dấu chân người, nơi thú dữ còn ngơ ngác khi thấy con người. Con suối trong veo đẹp như cổ tích, cua cá đầy ắp, nhưng cũng có những người vì đánh mìn, đánh lựu đạn bắt cá làm thực phẩm mà bị thương, thậm chí hy sinh.
Có cả câu chuyện người mẹ dắt con lên đòi chế độ. Người bạn chú thật thà khai bị thương lúc đi đánh cá cải thiện cho đơn vị, chứ không phải trong chiến đấu, nên ban chính sách từ chối công nhận thương binh. Bà mẹ kéo con đứng giữa phòng:
"Không giải quyết chế độ thì tôi giả lại con tôi cho các vị. Tôi đẻ con tôi ra lành lặn, kiến tha nó vào tận Trường Sơn mà làm cụt tay à? Đi đánh cá để cải thiện cho đơn vị cũng là chiến đấu, 'thực túc thì binh cường', sao lại không coi đó là chiến đấu?"
Ấy thế mà cuối cùng, cũng được công nhận thương binh.
Lịch tháng Tư mỏng dần đi, thì niềm tự hào về ngày chiến thắng, thống nhất đất nước lại dày lên. Thế hệ trẻ chúng tôi, may mắn không phải chịu đựng khói lửa chiến tranh, vẫn luôn tri ân thế hệ đi trước, trân trọng và hết sức giữ gìn nền hòa bình quý giá của dân tộc.
Đơn giản thôi:
Hòa bình ấy phải đánh đổi bằng máu xương của bao người, trong đó có cả người thân của chúng tôi.
