Văn học trung đại Việt Nam là nền văn học được hình thành và phát triển từ xã hội phong kiến, là nền tảng xây dựng và kết tinh những tinh hoa văn hóa Việt. Chín thế kỉ hưng thịnh suy vong của nền phong kiến Việt cũng ghi dấu chín thế kỉ văn học trung đại phát triển, khẳng định địa vị, tiếng nói riêng của dân tộc.
Văn học trung đại chia làm bốn giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất từ thế kỉ X - XV. Giai đoạn thứ hai từ thế kỷ XVI - nửa đầu thế kỉ XVIII. Giai đoạn thứ ba từ giữa thế kỉ XVIII - giữa thế kỉ XIX. Giai đoạn cuối cùng từ nửa sau thế kỉ XIX. Mỗi giai đoạn đều mang một đặc trưng riêng, gắn liền với hoàn cảnh lịch sử và tư tưởng tôn giáo ở mỗi thời.
Dẫu mang đặc trưng riêng về giai đoạn lịch sử song nhìn chung, văn học Trung đại đều mang những đặc trưng rất tiêu biểu. Trước hết, đó là sự giao thoa, kết hợp giữa chữ Hán và chữ Nôm ảnh hưởng từ Trung Quốc. Việc sử dụng kết hợp đã tạo nên tính song ngữ cho văn chương Trung đại. Ngoài ra nó còn mang đặc trưng về tính ước lệ, quy phạm, trang nhã uyên bác, phi ngã, tính sùng cổ. Đặc biệt phải nói, văn học Trung đại chịu ảnh hưởng từ văn học dân gian, học thuyết Phật, Đạo, Nho và quan niệm văn - sử - triết bất phân.
Văn học thời kì này mang đậm cảm hứng yêu nước, góc nhìn thế sự về buổi đầu xây dựng nền phong kiến. Chủ thể sáng tạo là nhà vua, quan lại, nhà sư hoặc những người trí thức. Do vậy, đối tượng tiếp nhận trong thơ văn Trung đại cũng bị bó hẹp trong một tầng lớp nhất định, dân đen con đỏ không đủ khả năng tiếp nhận văn chương, chỉ dành cho bậc tao nhân mặc khách.
Dù phát triển ở thời kỳ nào, văn học phong kiến luôn đạt được những thành tựu nhất định. Nhiều tác phẩm trở thành bản tuyên ngôn cho lịch sử, văn hóa của dân tộc Việt. Có thể nói đến là áng thiên cổ hùng văn “Bình Ngô đại cáo” của Nguyễn Trãi hay “Truyện Kiều” đã trở thành nền văn hóa của Nguyễn Du. Khi tư tưởng thơ văn hiện đại ra đời, nhiều tư tưởng thơ văn Trung đại đã trở nên bảo thủ, không còn phù hợp. Tuy nhiên, giá trị của nó thì không thể phủ nhận. Tôn vinh lịch sử hay tìm về với cội nguồn đều cần đến sự hướng về, tôn vinh các tác phẩm văn học nghệ thuật.
Văn học trung đại chia làm bốn giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất từ thế kỉ X - XV. Giai đoạn thứ hai từ thế kỷ XVI - nửa đầu thế kỉ XVIII. Giai đoạn thứ ba từ giữa thế kỉ XVIII - giữa thế kỉ XIX. Giai đoạn cuối cùng từ nửa sau thế kỉ XIX. Mỗi giai đoạn đều mang một đặc trưng riêng, gắn liền với hoàn cảnh lịch sử và tư tưởng tôn giáo ở mỗi thời.
Dẫu mang đặc trưng riêng về giai đoạn lịch sử song nhìn chung, văn học Trung đại đều mang những đặc trưng rất tiêu biểu. Trước hết, đó là sự giao thoa, kết hợp giữa chữ Hán và chữ Nôm ảnh hưởng từ Trung Quốc. Việc sử dụng kết hợp đã tạo nên tính song ngữ cho văn chương Trung đại. Ngoài ra nó còn mang đặc trưng về tính ước lệ, quy phạm, trang nhã uyên bác, phi ngã, tính sùng cổ. Đặc biệt phải nói, văn học Trung đại chịu ảnh hưởng từ văn học dân gian, học thuyết Phật, Đạo, Nho và quan niệm văn - sử - triết bất phân.
Văn học thời kì này mang đậm cảm hứng yêu nước, góc nhìn thế sự về buổi đầu xây dựng nền phong kiến. Chủ thể sáng tạo là nhà vua, quan lại, nhà sư hoặc những người trí thức. Do vậy, đối tượng tiếp nhận trong thơ văn Trung đại cũng bị bó hẹp trong một tầng lớp nhất định, dân đen con đỏ không đủ khả năng tiếp nhận văn chương, chỉ dành cho bậc tao nhân mặc khách.
Dù phát triển ở thời kỳ nào, văn học phong kiến luôn đạt được những thành tựu nhất định. Nhiều tác phẩm trở thành bản tuyên ngôn cho lịch sử, văn hóa của dân tộc Việt. Có thể nói đến là áng thiên cổ hùng văn “Bình Ngô đại cáo” của Nguyễn Trãi hay “Truyện Kiều” đã trở thành nền văn hóa của Nguyễn Du. Khi tư tưởng thơ văn hiện đại ra đời, nhiều tư tưởng thơ văn Trung đại đã trở nên bảo thủ, không còn phù hợp. Tuy nhiên, giá trị của nó thì không thể phủ nhận. Tôn vinh lịch sử hay tìm về với cội nguồn đều cần đến sự hướng về, tôn vinh các tác phẩm văn học nghệ thuật.
